شەڭبەر مەن سيممەتريالىق وستەر قۇرۋ «عارىش الەمىندەگى ورنەكتەر»
ءپانى: بەينەلەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى:شەڭبەر مەن سيممەتريالىق وستەر قۇرۋ «عارىش الەمىندەگى ورنەكتەر».
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك ماقساتى: ويۋ ۇلگىلەرىن سىزىپ، بوياۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن مەڭگەرتۋ، العان بىلىمدەرى ارقىلى VII قىسقى ازيادا ويىندارىنداعى سپورتشىلارىمىز سياقتى 7 قىرىنان كورسەتۋگە، جيناقتاۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە شىعارماشىلىقپەن كورسەتۋگە ىقپال ەتۋ، ساراماندىق ءىس - ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ءوز حالقىنىڭ سالت - ءداستۇرىن قۇرمەتتەي بىلۋگە، ۇلتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن تۇسىنۋگە، ەلىن، جەرىن، وتانىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: بەينەلەۋ ساباعىندا كومپيۋتەردى پايدالانۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: سۋرەت، مۋزىكا، تاريح، ادەبيەت، ماتەماتيكا.
ساباقتىڭ قۇرال - جابدىقتارى: قايشى، جەلىم، سىزعىش، بوياۋلار، قارىنداش، وشىرگىش، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز، كارتون، بور، قاعاز، ماتا، ينە، ءجىپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ماتادان تىگىلگەن ويۋ ۇلگىلەرى، سۋرەتتەر، بۋكلەتتەر، تەست سۇراقتارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى ساباققا دايارلاۋ، تۇگەندەۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
وتكەن ساباقتى سۇراق - جاۋاپ ارقىلى قايتالاۋ، بەكىتۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى: شەڭبەر مەن سيممەتريالىق وستەر قۇرۋ «عارىش الەمىندەگى ورنەكتەر».
VII قىسقى ازيادا ويىندارى استانا مەن الماتى قالالارىندا 30 - قاڭتار مەن 6 - اقپان ارالىعىندا ءوتتى. ونداعى ءبىزدىڭ نىشانىمىز «ازيا بارىسى» بولدى. ەندى سول قازاقستاننىڭ بارىسى سياقتى ءبىزدىڭ سپورتشىلارىمىز 7 قىرىنان كورىنە ءبىلدى. سوندىقتان سەندەر بۇگىنگى ساباقتا ءوز بويلارىڭداعى بارلىق كۇشتەرىڭدى، قايسارلىقتارىڭ مەن العىرلىقتارىڭدى قازاقستان بارىسى سياقتى 7 قىرىنان كورسەتۋگە تىرىسۋىمىز كەرەك.
ويۋ - ورنەك قازاق دالاسىنا وقۋ - سىزۋ پايدا بولماي تۇرىپ دۇنيەگە كەلدى دەسە دە بولادى. وتكەن عاسىردا ويۋ - ورنەكپەن ادامنىڭ ويىن، نەمەن شۇعىلدانعانىن ءتىپتى حان مەن باي، كەدەي ءىس - ارەكەتتەرىندە وسى ارقىلى ۇعۋعا بولادى. ويۋ - ورنەكتى بەلگىلى ءبىر ادام نەمەسە قولونەر شەبەرلەرى ويلاپ تاپقان جوق، ونى حالىق ويلاپ تاپتى. قولونەر شەبەرلەرىنىڭ ارنايى شەبەرحانالارى بولعان جوق. ولار ءۇيدىڭ نە دالانىڭ كەز كەلگەن جەرىن ىڭعايلاپ، سول جەردى شەبەرحاناعا اينالدىرعان.
ويۋ - ورنەك تۇرلەرى ءتورت توپقا بولىنەدى
1. وسىمدىك تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
2. جانۋار تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
3. گەومەتريالىق فيگۋرالار تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
4. عارىش الەمىنە بايلانىستى ويۋ - ورنەكتەر.
قازاقتىڭ ويۋ - ورنەگىن سالىپ، قيىپ ۇيرەنبەي قولدانبالى ونەردى يگەرۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ويۋدى ءوزىمىز ويىپ ۇيرەنۋىمىز كەرەك. حالقىمىزدا «ءوز ۇيىندە ويۋ ويماعان ادام، كىسى ۇيىندە سىزۋ سىزادى»- دەگەن ماقال بار. وسى ماقالدىڭ ءوزى ويۋ ويماعان كىسىنىڭ وزگە ونەردى دە يگەرە المايتىندىعىن كورسەتەدى
ەندى ويۋ - ورنەك، شەبەرلىك، ونەر تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتساق.
1. ونەر سىرى – ورنەكتە.
2. ويۋ ويعاننىڭ ويى ۇشقىر.
3. ويۋ ويعان سىزۋ دا سىزادى.
4. ۇلگىسى كوپتىڭ ورنەگى كوپ،
ورنەگى كوپتىڭ ەرمەگى كوپ.
5. ونەرسىزدەن قۇت قاشادى.
1) ويۋ - ورنەك دەگەنىمىز – ءسوزىمىز لاتىن تىلىنەن الىنعان «ورنامەنت» ماعىناسى ساندەۋ، اسەمدەۋ.
2) كومپوزيسيا دەگەنىمىز – ورنەكتى بۇيىمنىڭ بەتىنە رەتتەپ ورنالاستىرۋ.
مىسالى: كولەمى شاعىن بۇيىمعا ءىرى ورنەك سالمايدى.
3) سيممەتريا دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتىڭ ەكى جاعىنىڭ تەڭ بولۋى. مىسالى: كىتاپتىڭ ەكى بەتىندەي.
4) كولوريت دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتىڭ بوياۋ تۇرلەرىنىڭ ويۋ - ورنەكتىڭ ءبىر - بىرىمەن ۇيلەسىپ، جاراسىم تابۋى.
مىسالى: قارا ءتۇستى قىزىل، اق، سارى تۇستەردىڭ اشۋى.
5) ريتم دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتە ءبىر ەلەمەنتتىڭ قايتالانىپ كەلۋى
IY. ساراماندىق جۇمىس.
1. بوتاكوز ويۋى
2. سىنىق ءمۇيىز ويۋى
جۇمباق شەشۋ.
1. تاپتىم، تاپتىم تاپ جورعا،
تابانى جالپاق بوز جورعا.
(تۇيە، تۇيەتابان، بوتاكوز، وركەش)
قازاق ويۋىنىڭ ەڭ ءبىر كەڭ تاراعان ۇلگىسى
(سىنىق ءمۇيىز)
2. قىز ەسىمىمەن اتالاتىن ورنەك.
(بوتاكوز)
3. ارقالاعان تاۋى بار،
ءىشى تولعان قورى بار.
(تۇيە)
تەست سۇراقتارى
1. ەڭ كونە ويۋ
ا) ءقوشقارمۇيىز
ب) تۇمارشا
ۆ) قىزعالداق
گ) جۇلدىزشا
2. ماگيالىق ويۋ
ا) تۇمارشا
ب) گۇل
ۆ) شيماي
گ) قازمويىن
3. تۇيە بالاسىنا قاتىستى ويۋ
ا) شەڭبەر
ب) جاپىراق
ۆ) بوتاكوز
گ) ورمەكشى
4. جانۋار تەكتەس ويۋ
ا) سىناق ءمۇيىز
ب) شيىرشىق
ۆ) شۇعىل
گ) قارماق
5. وسىمدىك تەكتەس.
ا) جاۋقازىن
ب) قوس ءمۇيىز
ۆ) وركەش
گ) تۇمارشا
6. ويۋدىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
ا) 250
ب) 200
ۆ) 150
گ) 170
7. گەومەتريالىق ويۋ.
ا) ءسۇيىر
ب) ايشىق
ۆ) بىتپەس
گ) ورمەكشى
8. عارىش تەكتەس
ا) شەڭبەر
ب) ءۇش جاپىراق
ۆ) قاز مويىن
گ) شىنجىرا
9. ۇننان ازىرلەنگەن ۇلتتىق تاعامنىڭ اتىمەن اتالاتىن ويۋ
ا) باۋىرساق
ب) تابا نان
ۆ) شەلپەك
گ) قارما نان
10. تۇسكيىزگە سالىناتىن وسىمدىك تەكتەس ويۋ.
ا) جاۋقازىن
ب) قىزعالداق
ۆ) ماك
گ) راۋشانگۇل
11. ويۋدىڭ كامزولعا سالاتىن ءتۇرى
ا) شيماي
ب) اعاش
ۆ) سىڭار ءمۇيىز
گ) بوتاكوز
V. قورىتىندىلاۋ، باعالاۋ
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ويۋ - ورنەكتى قاعازعا قيىپ ۇيرەنۋ، ويۋ - ورنەك تۋرالى 5 جولدى ولەڭ جازۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى:شەڭبەر مەن سيممەتريالىق وستەر قۇرۋ «عارىش الەمىندەگى ورنەكتەر».
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك ماقساتى: ويۋ ۇلگىلەرىن سىزىپ، بوياۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن مەڭگەرتۋ، العان بىلىمدەرى ارقىلى VII قىسقى ازيادا ويىندارىنداعى سپورتشىلارىمىز سياقتى 7 قىرىنان كورسەتۋگە، جيناقتاۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە شىعارماشىلىقپەن كورسەتۋگە ىقپال ەتۋ، ساراماندىق ءىس - ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ءوز حالقىنىڭ سالت - ءداستۇرىن قۇرمەتتەي بىلۋگە، ۇلتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن تۇسىنۋگە، ەلىن، جەرىن، وتانىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: بەينەلەۋ ساباعىندا كومپيۋتەردى پايدالانۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: سۋرەت، مۋزىكا، تاريح، ادەبيەت، ماتەماتيكا.
ساباقتىڭ قۇرال - جابدىقتارى: قايشى، جەلىم، سىزعىش، بوياۋلار، قارىنداش، وشىرگىش، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز، كارتون، بور، قاعاز، ماتا، ينە، ءجىپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ماتادان تىگىلگەن ويۋ ۇلگىلەرى، سۋرەتتەر، بۋكلەتتەر، تەست سۇراقتارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى ساباققا دايارلاۋ، تۇگەندەۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
وتكەن ساباقتى سۇراق - جاۋاپ ارقىلى قايتالاۋ، بەكىتۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى: شەڭبەر مەن سيممەتريالىق وستەر قۇرۋ «عارىش الەمىندەگى ورنەكتەر».
VII قىسقى ازيادا ويىندارى استانا مەن الماتى قالالارىندا 30 - قاڭتار مەن 6 - اقپان ارالىعىندا ءوتتى. ونداعى ءبىزدىڭ نىشانىمىز «ازيا بارىسى» بولدى. ەندى سول قازاقستاننىڭ بارىسى سياقتى ءبىزدىڭ سپورتشىلارىمىز 7 قىرىنان كورىنە ءبىلدى. سوندىقتان سەندەر بۇگىنگى ساباقتا ءوز بويلارىڭداعى بارلىق كۇشتەرىڭدى، قايسارلىقتارىڭ مەن العىرلىقتارىڭدى قازاقستان بارىسى سياقتى 7 قىرىنان كورسەتۋگە تىرىسۋىمىز كەرەك.
ويۋ - ورنەك قازاق دالاسىنا وقۋ - سىزۋ پايدا بولماي تۇرىپ دۇنيەگە كەلدى دەسە دە بولادى. وتكەن عاسىردا ويۋ - ورنەكپەن ادامنىڭ ويىن، نەمەن شۇعىلدانعانىن ءتىپتى حان مەن باي، كەدەي ءىس - ارەكەتتەرىندە وسى ارقىلى ۇعۋعا بولادى. ويۋ - ورنەكتى بەلگىلى ءبىر ادام نەمەسە قولونەر شەبەرلەرى ويلاپ تاپقان جوق، ونى حالىق ويلاپ تاپتى. قولونەر شەبەرلەرىنىڭ ارنايى شەبەرحانالارى بولعان جوق. ولار ءۇيدىڭ نە دالانىڭ كەز كەلگەن جەرىن ىڭعايلاپ، سول جەردى شەبەرحاناعا اينالدىرعان.
ويۋ - ورنەك تۇرلەرى ءتورت توپقا بولىنەدى
1. وسىمدىك تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
2. جانۋار تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
3. گەومەتريالىق فيگۋرالار تەكتەس ويۋ - ورنەكتەر.
4. عارىش الەمىنە بايلانىستى ويۋ - ورنەكتەر.
قازاقتىڭ ويۋ - ورنەگىن سالىپ، قيىپ ۇيرەنبەي قولدانبالى ونەردى يگەرۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ويۋدى ءوزىمىز ويىپ ۇيرەنۋىمىز كەرەك. حالقىمىزدا «ءوز ۇيىندە ويۋ ويماعان ادام، كىسى ۇيىندە سىزۋ سىزادى»- دەگەن ماقال بار. وسى ماقالدىڭ ءوزى ويۋ ويماعان كىسىنىڭ وزگە ونەردى دە يگەرە المايتىندىعىن كورسەتەدى
ەندى ويۋ - ورنەك، شەبەرلىك، ونەر تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتساق.
1. ونەر سىرى – ورنەكتە.
2. ويۋ ويعاننىڭ ويى ۇشقىر.
3. ويۋ ويعان سىزۋ دا سىزادى.
4. ۇلگىسى كوپتىڭ ورنەگى كوپ،
ورنەگى كوپتىڭ ەرمەگى كوپ.
5. ونەرسىزدەن قۇت قاشادى.
1) ويۋ - ورنەك دەگەنىمىز – ءسوزىمىز لاتىن تىلىنەن الىنعان «ورنامەنت» ماعىناسى ساندەۋ، اسەمدەۋ.
2) كومپوزيسيا دەگەنىمىز – ورنەكتى بۇيىمنىڭ بەتىنە رەتتەپ ورنالاستىرۋ.
مىسالى: كولەمى شاعىن بۇيىمعا ءىرى ورنەك سالمايدى.
3) سيممەتريا دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتىڭ ەكى جاعىنىڭ تەڭ بولۋى. مىسالى: كىتاپتىڭ ەكى بەتىندەي.
4) كولوريت دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتىڭ بوياۋ تۇرلەرىنىڭ ويۋ - ورنەكتىڭ ءبىر - بىرىمەن ۇيلەسىپ، جاراسىم تابۋى.
مىسالى: قارا ءتۇستى قىزىل، اق، سارى تۇستەردىڭ اشۋى.
5) ريتم دەگەنىمىز – ويۋ - ورنەكتە ءبىر ەلەمەنتتىڭ قايتالانىپ كەلۋى
IY. ساراماندىق جۇمىس.
1. بوتاكوز ويۋى
2. سىنىق ءمۇيىز ويۋى
جۇمباق شەشۋ.
1. تاپتىم، تاپتىم تاپ جورعا،
تابانى جالپاق بوز جورعا.
(تۇيە، تۇيەتابان، بوتاكوز، وركەش)
قازاق ويۋىنىڭ ەڭ ءبىر كەڭ تاراعان ۇلگىسى
(سىنىق ءمۇيىز)
2. قىز ەسىمىمەن اتالاتىن ورنەك.
(بوتاكوز)
3. ارقالاعان تاۋى بار،
ءىشى تولعان قورى بار.
(تۇيە)
تەست سۇراقتارى
1. ەڭ كونە ويۋ
ا) ءقوشقارمۇيىز
ب) تۇمارشا
ۆ) قىزعالداق
گ) جۇلدىزشا
2. ماگيالىق ويۋ
ا) تۇمارشا
ب) گۇل
ۆ) شيماي
گ) قازمويىن
3. تۇيە بالاسىنا قاتىستى ويۋ
ا) شەڭبەر
ب) جاپىراق
ۆ) بوتاكوز
گ) ورمەكشى
4. جانۋار تەكتەس ويۋ
ا) سىناق ءمۇيىز
ب) شيىرشىق
ۆ) شۇعىل
گ) قارماق
5. وسىمدىك تەكتەس.
ا) جاۋقازىن
ب) قوس ءمۇيىز
ۆ) وركەش
گ) تۇمارشا
6. ويۋدىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
ا) 250
ب) 200
ۆ) 150
گ) 170
7. گەومەتريالىق ويۋ.
ا) ءسۇيىر
ب) ايشىق
ۆ) بىتپەس
گ) ورمەكشى
8. عارىش تەكتەس
ا) شەڭبەر
ب) ءۇش جاپىراق
ۆ) قاز مويىن
گ) شىنجىرا
9. ۇننان ازىرلەنگەن ۇلتتىق تاعامنىڭ اتىمەن اتالاتىن ويۋ
ا) باۋىرساق
ب) تابا نان
ۆ) شەلپەك
گ) قارما نان
10. تۇسكيىزگە سالىناتىن وسىمدىك تەكتەس ويۋ.
ا) جاۋقازىن
ب) قىزعالداق
ۆ) ماك
گ) راۋشانگۇل
11. ويۋدىڭ كامزولعا سالاتىن ءتۇرى
ا) شيماي
ب) اعاش
ۆ) سىڭار ءمۇيىز
گ) بوتاكوز
V. قورىتىندىلاۋ، باعالاۋ
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ويۋ - ورنەكتى قاعازعا قيىپ ۇيرەنۋ، ويۋ - ورنەك تۋرالى 5 جولدى ولەڭ جازۋ.
You Might Also Like
