ۇزەكەڭ
تالدىقورعان وبلىسى ءوز الدىنا قايتادان شاڭىراق كوتەرگەن 1968 جىلدىڭ باسىندا مەن اۋىلدا، قازىرگى "جەتىسۋ" گازەتىنىڭ الاكول، اقسۋ، سارقانت اۋداندارى بويىنشا مەنشىكتى ءتىلشىسى بولىپ ىستەپ جۇرگەن بولاتىنمىن. گازەت رەداكتورىنىڭ ورىنباسارى كاكىمجان اعام قازىبايەۆ تەلەفون سوعىپ:
— قايدا بارماق ويىڭ بار؟ — الماتىعا كەلەسىڭ بە، تالدىقورعانعا باراسىڭ با؟ — دەپ سۇرادى.
مەن بۇل جايلى ويلانعان جوق ەدىم، الدەنەنى مىڭگىرلەپ، كۇمىلجىپ قالسام كەرەك، سونى ايتپاي-اق اڭعارعان كاكەڭ:
— ءوزىڭ بىلەسىڭ عوي، دەگەنمەن، ويلان: جاڭا ۇيلەنگەن جىگىتسىڭ، الماتىدا پاتەر جاعى ءبىرازعا سوزىلىپ كەتۋى مۇمكىن، ال ەرلى-زايىپتىلار اراسىنداعى العاشقى كيكىلجىڭ سول پاتەر جوقتىعىنان تۋىنداپ جاتاتىن، — دەگەن ءۋاج ايتقان.
ءسويتىپ، بىزگە دەگەن ءبىراز جىلعى ءدام تالدىقورعان قالاسىنان بۇيىردى دا، وبلىستىق "وكتيابر تۋى" گازەتىنىڭ رەداكسياسىندا ەكى-ۇش جىل ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولىپ قىزمەت ىستەگەن جايىمىز بار ەدى.
"وكتيابر تۋىنىڭ" العاشقى رەداكتورى — اسا ءبىر اياۋلى جان، اسىل ازامات بايانجان مادييەۆ سول جىلدىڭ كۇزىندە ويلاماعان جەردەن اياق استى دۇنيە سالىپ، ورنى ۇڭىرەيە ويسىراپ قالا بەرگەن كەزدە، قىزىلوردادان اۋىسىپ ۇزاق باعايەۆ كەلدى.
اتىن ەستىگەنىم، ءارتۇرلى گازەت جانرىنداعى شىعارمالارىن وقىعانىم بولماسا، بۇرىن ءجۇز كورىسىپ، بەتپە-بەت كەلمەگەن كىسىم ەدى. قازاقتىڭ كادىمگى "قارعا بويلى" دەيتىنىندەي عانا، قاعىلەز كەلگەن جۇقالتاڭ جىگىت اعاسى ەكەن. ءجۇزى جىلى. مەنمەندىگى دە، كەردەڭدىگى دە جوق سياقتى.
ۇزەكەڭ رەداكسيا ۇجىمىمەن تۇتاس تانىسىپ شىققان كۇننىڭ ەرتەڭىنە مەنى وڭاشا شاقىرىپ، اڭگىمەگە تارتتى.
— ساكەن، مەن سەنىڭ ولەڭدەرىڭدى ءبىلۋشى ەدىم، — دەپ، قويىن داپتەرىن پاراقتاي وتىرىپ، مەنىڭ ءبىراز بۇرىن الدەبىر گازەتتە جاريالانعان ولەڭدەرىمنىڭ بىرەر شۋماعىن وقىپ شىقتى.
ءىشىم جىلىپ-اق كەتكەنىن نەسىنە جاسىرايىن. تازا عانا جۋرناليست ادام، ونىڭ ۇستىنە، ماعان باستىق بولىپ كەلىپ وتىرسا، سول العاشقى تانىستىق ۇستىندە مەنىڭ ازدى-كوپتى جازعانىممەن ءتانىس-بىلىس بولىپ شىقسا، — ودان ارتىق ماقتانار مارتەبە بولىپ پا. مارقايىپ، ماردىمسىپ-اق قالسام كەرەك.
— ءبىراق سوڭعى كەزدە كوپ كورىنبەيسىڭ، الدە ولەڭ جازباي كەتتىڭ بە؟ — دەپ سۇرادى ۇزەكەڭ.
كۇمىلجىپ بىردەڭەلەر ايتقان بولدىم. ولەڭ جازۋدىڭ سيرەكسي باستاعانى راس ەدى. سويتە تۇرا: "جوق، جازىپ ءجۇرمىن"، — دەگەن بولدىم.
— ءوزىڭ ىستەپ جۇرگەن جەر. وقتىن-وقتىن جاقسى ولەڭدەرىڭمەن كورىنىپ تۇرۋدىڭ ەشبىر سوكەتتىگى جوق. جاريالاپ ءجۇر جازعانىڭدى، — دەدى جاڭا باستىعىم.
سودان كەيىن: — سەن وسىنداعى جۋرناليستەر وداعى وبلىستىق بولىمشەسىنىڭ حاتشىسى كورىنەسىڭ. بارلىق جەردە قالىپتاسقان ءداستۇر بويىنشا وبلىستىق بولىمشەنى سول جەردەگى قازاق گازەتىنىڭ رەداكتورى، ياعني مەن باسقارۋعا ءتيىسپىن. ولاي بولعاندا، حاتشىنىڭ مىندەتى ورىس گازەتىنىڭ قىزمەتكەرىنە كوشەدى. سەن رەنجىمەسەڭ، — دەدى.
رەنجىپ تە نە بىتىرە قويايىن. قولداعى قۇجاتتارىمدى سول كۇنى-اق "زاريا كوممۋنيزما" اتالاتىن ورىس گازەتىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى يۋ.ميحايلوۆقا وتكىزىپ بەردىم.
بايانجان مادييەۆ قانشا جەردەن جاقسى جۋرناليست، اسىل ازامات بولعانىمەن دە، الدە رەداكتورلىق تاجىريبەسى جەتىمسىزدەۋ بولدى ما، الدە قىزمەتتەس سەرىكتەرى ويلاعان جەردەن شىقپاي، ورالىمسىزدىق كورسەتتى مە، ايتەۋىر، گازەتىمىزدىڭ ءار سانى كەشەۋىلدەپ، كەيدە ءتىپتى تاڭ الدىندا بارىپ سوڭعى بەتىنە ارەڭ قول قويۋشى ەدىك. مۇنىڭ ءوزى رەداكتور ءۇشىن دە، كەزەكشىلەر مەن كوررەكتورلار ءۇشىن دە جان قينالارلىق سۇرگىنگە اينالا باستاعان بولاتىن.
ۇزەكەڭ كەزەكتى ءبىر رەداكسيالىق باس قوسۋدا:
— ەڭ الدىمەن گازەتتىڭ كەشكىلىك ءوز مەرزىمىندە شىعۋىن جولعا قويسام دەيمىن، سونىڭ شەگىنە جەتكەنشە ماتەريال ساپاسى، ماقالا مازمۇنىنا قادالىپ قاراي الار مۇرشا جوق، ازىرشە سونى ەستە ۇستاڭىزدار، — دەگەن.
وبالى نە، كوپ ۇزاماي-اق گازەتتىڭ شىعۋى بۇرىنعىداي كەشەۋىلدەمەي، قالىپتى ارناعا تۇسە باستادى.
ءاربىر دۇيسەنبى سايىن تاڭەرتەڭگى ساعات 9-دا رەداكتور ادەتتەگى جەدەلدەمە جينالىسىن وتكىزەتىن. نە قارا باسقانىن بىلمەيمىن، مەن سول جەدەلدەمەگە ىلعي عانا كەشىگىپ قالاتىن "دەرتكە" ۇشىراعانىم بار. "ءاي، وسى جولى كەشىكپەيىنشى!" — دەپ تىستەنە تىرىسىپ جۇرسەم دە، ايتەۋىر ءبىر سەبەپكە دۋشار بولام دا، كەشەۋىلدەي بەرەم.
سونداي دۇيسەنبىلىكتىڭ بىرىندە تاعى دا كەشىگىپ قالىپ، رەداكتور كابينەتىنە "كىرمەي-اق قويايىن" دەگەن ماعان حاتشى قىز:
— ءسىز كەلە سالا كىرسىن دەگەن بولاتىن. ماعان ۇرىسىپ جۇرەر، كىرىڭىزشى! — دەپ تىقاقتاپ قويمادى.
ىشكە كىرە كەشىرىم سۇراپ، ادەتتەگى ۇيرەنشىكتى ورنىما قاراي وتە بەرگەن ماعان رەداكتور:
— ساكەن، وسى ءسىز قايدا عانا جۇرەسىز؟ — دەپ قالدى قاتقىلداۋ.
وردا بۇزار وتىزداعى كەزىم. ەشكىمنەن بەتىم قايتىپ كورمەگەن.
— قايدا جۇرگەنىمدى، قايدا بارا جاتقانىمدى كورىپ تۇرعان جوقسىز با؟ — دەدىم بەتپاقتانىپ، ءتىپتى تاجىكەلەسە كەتۋگە دايش ەكەنىمدى اڭعارتىپ.
ۇزەكەڭ اقىلدى ادام ەدى، اڭگىمەنى ءارى قاراي ۋشىقتىرماي، ساپ تىيدى. تەك جۇرت تاراي بەرە مەنى وڭاشا الىپ قالىپ، قاراما-قارسى وتىرعىزىپ قويدى دا، اجەپتەۋىر "تەرلەتىپ" الدى.
— سەنىڭ جەكە باسىڭنان، جۇمىسىڭنان، ويىڭنان، بويىڭنان ازىرگە ءمىن تاپقان ەمەسپىن. ءبارى دۇرىس، — دەپ الدى دا، — تەك جالعىز عانا ەسكەرتپەم بار. باستىق دەپ ەمەس، 7-8 جاس ۇلكەن اعاڭ رەتىندە سونى ايتىپ قويايىن، تىقىرشىماي، تىڭداساڭ قايتەدى؟
— قۇلاعىم سىزدە، ۇزەكە، — دەيمىن.
— سەن وزىڭنەن بىرەۋلەردىڭ جاسى ۇلكەن-اۋ، بىرەۋلەردىڭ جاسى كىشى-اۋ دەمەيدى ەكەنسىڭ. اتاق، دارەجەسىنە قاراپ تا اياق جينامايتىن ادەتىڭ بار سياقتى. ساكەن، جاقسى كورگەننەن ايتام، ۇلكەنمەن ۇلكەنشە، كىشىمەن كىشىشە سويلەسۋگە داعدىلانشى. وزىڭە دە، وزگەگە دە تەرىس بولماس ەدى ول.
— جاقسى، ۇزەكە. اعا رەتىندەگى اقىلىڭىز قۇلاققا كىرەدى، — دەدىم دە، سوڭىنان، — ءبىراق وتىزدان اسىپ بارا جاتقاندا ەندى دۇزەلە قويام-اۋ دەپ ۋادە بەرۋدىڭ ءوزى قيىن سەكىلدى، — دەپ ءبىتىردىم.
ول ءارى قاراي قازبالامادى. سالقىنداۋ جىميعان قالپىندا شىعارىپ سالدى مەنى.
قاراۋىنداعى ادامداردىڭ قابىلەت-قاۋقارىن، ىڭعاي-يكەمىن تەز اڭعارىپ، سوعان وراي جۇمساي بىلۋىندە دە كوپ ۇيرەنەرلىك ونەگە بار ەدى. كەيدە كابينەتىنە شاقىرىپ:
— مىنا ءبىر حاتتى وقىپ شىعىپ ەم، قىزىق ءبىر ماتەريال بولعالى تۇر ەكەن. مۇقيات وقىپ شىقشى، سەنىن وڭ جامباسىڭا كەلەدى، — دەپ الدەبىر وقىرمان حاتىن ۇسىناتىن.
بولمەگە كەلىپ وقىپ كورسەم، كۇن سايىن رەداكسيا قورجىنىنا ءتۇسىپ جاتاتىن ونداعان حاتتاردان ايتا قويارلىقتاي ايىرماسى شامالى سياقتى. اۋدارىپ-توڭكەرىپ وقىپ شىعام دا: "ءاي، وسىنى ماعان عانا سەنىپ تاپسىرىپ وتىر عوي" — دەپ، بارىمدى سالا، شەبەرلىگىمدى تۇگەل جۇمساي وتىرىپ، قورىتىپ شىعام. سويتەمىن دە رەداكتورىما الىپ كىرەم. ول كوز جۇگىرتە قاراپ كورىپ: "ايتقان جوقپىن با، قىزىق حات دەپ، مىنە، قانداي ماتەريال بولىپ شىقتى، ءتىپتى قۇلپىرىپ، قاتىپ كەتتى!" — دەيدى مەنى جەر-كوككە سىيعىزباي ماراپاتتاپ.
ەگەر ول: "مىناداي ءبىر حات تۇسكەن ەكەن، تەز وندەپ، قورىتىپ بەر!" — دەسە دە، مەن ايتقانىن ورىندار ەدىم. ءبىراق وندا ءدال الگىندەي بارىمدى سالۋ-سالماۋىم ەكىتالاي بولار ەدى.
بۇل دا بولسا باسشىنىڭ باعانىشتىسىنا جۇمىس ىستەتۋىنىڭ ءبىر ءراسىمى ەكەن-اۋ دەپ ويلايمىن وسى كۇندەرى.
كوپ ۇزاماي مەن ول كىسىنىڭ تاعى ءبىر كەسەك مىنەزىنە ءتانتى بولدىم. قىبىر-جىبىر، پىش-پىش، ۇساق وسەك، كىسى سىرتىنان باعا بەرۋ دەگەنگە دە جانى قاس ەكەن. ويتكەنى باسشىلار ىشىندە دە ءجيى-جيى وزگەرەتىندەرى دە، كەلەڭسىز سوزگە ەرەتىندەرى دە كەزىگىپ تۇراتىن. وندايدى جانتىقتار مەن جاعىمپازدار تىگىسىن جاتقىزا شەبەرلىكپەن پايدالانىپ تا جۇرەتىن.
اتىن اتاپ جاتپايىن، سول كەزدە ءبىزدىڭ رەداكسيادا دا كوبىمىزدەن جاسى ۇلكەن، كەكسە تارتىپ قالعان ءبىر جۋرناليست بولعان. جالپى جاراتىلىسى جامان ادام ەمەس، ايتسە دە سۇتپەن سىڭگەن ءبىر مىنەزى — ۇدايى عانا باسشىلاردى ماڭايلاپ، جاسى كىشىسىن دە جاعالاپ، قولتىعىنا سۋ بۇركىپ، پىكىر تۋدىرىپ جۇرەتىنىن بايقاپ قوياتىنبىز. ۇلكەن ادامنىڭ وسال ءبىر جەرى عوي دەپ، اسا ءمان دە بەرمەۋشى ەدىك.
سو كىسى بۇرىنعى ادەتىمەن ۇزەكەڭنىڭ دە قولتىعىنا كىرىڭكىرەي باستاعانىن اڭعاردىق. ونىڭ ۇستىنە، ءوزى "جاڭا رەداكتوردىڭ رۋلاسى ما، جەرلەسى مە، ايتەۋىر، ءبىر جاقىندىعى بار" دەگەن قاۋەسەت تە تاراپ كەتكەن.
ءبىر كۇنى رەداكتور ءبارىمىزدى ادەتتەگىدەي ءوز بولمەسىنە جيناپ الدى. الگى اقساقال باستىققا جاناسا جايعاستى. ۇزەكەڭ ورنىنان تۇرىپ:
— ال پالەنشەكە، — دەدى اقساقالعا قاراپ، — ءبارىمىز بولىپ بىردەن باسىنا سۋ قۇياتىن ءبىر ماسەلە بولىپ تۇر. ءسىز عوي ماعان وسىنداعى ءبىراز جىگىتتەر جايلى مىنەزدەمە بەردىڭىز. ءوزىم دە بايقاپ ءجۇرمىن، الگىندە ماعان ايتقان كەمشىلىگىن، ءبارىمىزدىڭ كوزىمىزشە، وزدەرىنە ايتىپ بەرسەڭىز، ءبارىمىز بولىپ اقىلداسىپ كورسەك.
"اعامىز" مۇنى كۇتپەگەن بولدى-اۋ دەيمىن، كوزىمەن جەر شۇقىعان قالپى بولمەدەن شىعىپ جۇرە بەردى. ونىڭ سوڭىنان ەداۋىر قاراپ قالعان ۇزەكەڭ:
— ءبىر-بىرىمىزدىڭ ءمىنىمىز بولسا، بۇكپەلەمەي، سىرتتان ءسوز تاسىماي، كوزگە ايتىپ ۇيرەنگەنگە نە جەتسىن. سويتەيىك تە، جىگىتتەر. ونىڭ ءوزى ءبىزدىڭ جۋرناليستىگىمىزگە دە سىن، — دەپ ءبىزدى تاراتىپ جىبەرگەن.
بۇل وقيعا ءبىزدىڭ ارامىزدا كوپكە دەيىن ءسوز بولىپ ءجۇردى.
ءبىر ايتقانىن قايتالاپ جاتپايتىن. جايلاپ وتىرىپ جەتكىزگەن ءامىرىنىڭ بۇلجىماي ورىڭدالۋىنا اسا ىجداعاتتى ەدى.
بىردە مەن جولساپاردان ورالىپ، سالىپ ۇرىپ رەداكسياعا سوقسام، ۇجىم بولىپ تۇگەل سەنبىلىك ۇيىمداستىرىپ، اۋلا تازارتۋعا كىرىسىپ كەتكەن ەكەن. ۇزەكەڭ مەنى سونادايدان كورىپ، ىمداپ قاسىنا شاقىردى. سالەم بەرىپ، بارىپ قايتقان شارۋامدى تياناقتى بايانداپ شىقتىم.
— ساكەن، "س كوروبليا نا بال" دەگەندەي، ونى كەيىن جازارسىڭ، ءىزىن سۋىتپاي تاعى ءبىر ساپارعا شىعۋدىڭ رەتى كەلىپ تۇر. مىنا جانايدار مۋسين جولداس (رەداكتوردىڭ ورىنباسارى، كەيىن كوكشەتاۋ وبلىستىق گازەتىندە رەداكتور، وبكوم حاتشىسى بولعان جازۋشى-ازامات) ەكەۋىڭىز وبكومنىڭ تاپسىرماسىمەن الاكول اۋدانىنا حات تەكسەرۋگە بارىپ قايتىڭىزدار. بۇگىن ءجۇرىپ كەتكەندەرىڭىز ءجون بە دەيمىن.
— ۇزەكە، مەن ناۋقاستانىڭقىراپ تۇر ەدىم، جولدى اۋىرلاپ قالام با، — دەپ قالدى جانايدار.
— وندا بۇگىنشە ۇيگە بارىپ، جاقسىلاپ دەمالىپ الىڭىز. ساكەن جۇرە بەرسىن، ەرتەڭ سول اۋداندا كەزىگەرسىندەر، — دەپ تۇجىردى اڭگىمەسىن رەداكتور.
جانايدار ەكەۋمىز ءبىر ۇيدە تۇراتىن ەدىك. قايتار جولدا ول:
— قوي، نە دە بولسا سەنىمەن بىرگە كەتەيىن، مىنا كىسى "اۋىرىپ ءتۇرمىن" دەگەنىمە دە قۇلاق اسار بولمادى عوي، — دەدى رەنىشىن جاسىرماي.
سونىمەن، نە كەرەك، جانايدار ەكەۋمىز اۆتوبۋسپەن الاكول قايداسىڭ دەپ تارتىپ كەتە بەرگەنبىز.
بۇل ۇزەكەڭنىڭ كىسى جۇمساۋداعى، اسىرەسە قاراماعىنداعى ادامداردى ءوز قابىلەتىنە قاراي ءارتۇرلى ىسكە تارتا، جاراتا بىلۋدەگى ءادىسى ەدى دەسەك تە بولعانداي.
كىسىگە قامقورلىعى دا ەرەكشە بولاتىن. بىردە اقىن سۆەت ورازايەۆ ماعان قولقا سالىپ، وسى رەداكسيادا ىستەگىسى كەلەتىنىن، سوعان قول ۇشىن بەرۋىمدى سۇراعانى بار. ۇزەكەڭە ايتىپ ەدىم، سوزگە كەلمەي كەلىسە كەتتى. سۆەتتىڭ دە ولەڭدەرىن وقىپ جۇرەدى ەكەن.
امال نە، جەكەلەگەن ازاماتتاردىڭ كىسىنىڭ وزىنە دەگەن ىقىلاس-پەيىلىن اياققا باسىپ، ارتىعىراق كەتىپ قالاتىندارى بار. 3-4 ايدان سوڭ سۆەت تە باستاپقى موماقان مىنەزىنەن اينىپ، قىڭىر، قيسىق قىلىق كورسەتە باستاعان. كەيدە جقمىسقا قىزىڭقىراپ كەلسە، كەيدە ءتىپتى بىرەر كۇن قارا كورسەتپەي قوياتىندى دا شىعارىپ الدى.
سۆەتتىڭ سونداي ۇشتى-كۇيلى جوق بولىپ كەتكەن كۇندەرىنىڭ بىرىندە ۇزەكەڭ مەنى وزىنە شاقىرتتى.
— وتىرشى، ساكەن، — دەدى ول كىسى وزىنە عانا ءتان ءبىرقالىپتى بيازى داۋىسىمەن. — سەن رەنجىمە. ءبىراق انا دوسىڭا ايتشى، قۇداي ءۇشىن. ەڭدى جۇمىسقا كەلمەي-اق قويسىن. قاشان قولايلى جۇمىس تاۋىپ العانشا بۇيرىق شىعارماي-اق قويايىق. اقشاسى جۇرە بەرسىن. سەن ءوزىڭ جايلاپ وتىرىپ ءبارىن ءتۇسىندىر.
سۆەت جولىڭ بولعىر دا تىم ەسسىز جىگىت ەمەس قوي، ءبارىن ءتۇسىندى. ءتۇسىندى دە اعاسىنا ۇيىپ-توگىپ العىس ايتىپ، رەداكسيادان ءوز اياعىمەن كەتىپ تىندى.
رەداكسيانىڭ جاس جۋرناليستەرىنىڭ كوبىنە مەنى جاعالاپ، سىرلاسا، سىيلاسا جاقىن جۇرەتىندەرىن اڭعارىپ قالسا كەرەك، تاعى بىردە:
— سەنىڭ ماڭىڭدا ءبىر توپ جاس جىگىتتەر جۇرەدى. ءبىز دە جاس بولىپ كورگەنبىز، بويداق ادامعا اقشا جەتىپ كورگەن ەمەس. ءوزىڭ رەتتەپ، سولارعا كەزەگىمەن باس ماقالا جازدىرىپ، كوتەرىڭكى قالاماقى بەرگىزىپ تۇرۋدى ويلاستىرشى. جاۋاپتى حاتشىعا دا ەسكەرتىپ قويارمىن، — دەگەن.
ول كەزدە پارتيالىق گازەتتىڭ باس ماقالاسىنىڭ قالاماقىسىنا تۇتاس ءبىر قوي ساتىپ الۋعا بولۋشى ەدى. جەڭىس، جايىربەك، جارىلقاسىن، رۋسلان سياقتى جالانعان جاس جۋرناليستەر دە ءبولىم مەڭگەرۋشىلەرىمەن بىردەي باس ماقالا جازۋعا تارتىلىپ، بىرتە-بىرتە توسەلىپ، ءبىر جىرعاپ قالعاندارى بار، ايتەۋىر.
رەداكسيادا ءارتۇرلى توي-تومالاق، ستول باسىنداعى دۋماندى باسقوسۋلار ءجيى بولىپ تۇرادى. وندايدا ۇزەكەڭ ويماقتاي ىدىسقا كونياكتان بىرەر تامىزدىرىپ الىپ، اڭگىمەگە دە، ءان مەن كۇيگە دە ارالاسىپ، توپ ورتاسىندا جالىقپاي، وزگەنى دە جالىقتىرماي، نە پىسىمەن باسپاي، كۇلىپ-ويناپ وتىرىپ قايتاتىن. ونىڭ ۇستىنە، جاڭا ۇيلەنىپ جاتقان جاستار بولسا، ولارعا دەگەن سىي-سياپات، تويعا ازىرلىك، ونى وتكىزۋ جاعىن دا ءوزى قاراۋىنا الىپ، بارىمىزگە ناقتى تاپسىرما جۇكتەپ، سونىڭ ورىندالۋىن قاتتى قاداعالۋشى ەدى.
كەيدە ءبىر جۇمىس ۇستىندە وتىرساق، 3-4 ادام جايعاسقان ءبىزدىڭ بولمەگە باس سۇعا كەتەتىن ادەتى بولاتىن. سوڭدا مەن ءبولىم مەڭگەرۋشىسى رەتىندە ادەپپەن ورنىمنان تۇرىپ قارسى الامىن. ۇزەكەڭ ەكى الاقانىن ۋقالاپ:
— كۇرەسەسىڭ بە، كانە! — دەيتىن قالجىڭداپ.
— ۇزەكە، مەن دەنەلىلەۋمىن عوي، باستىقتى جىعىپ الىپ جاتسام، قالاي بولادى؟ — دەيمىن كۇلىپ.
— ا، سەن جىعىپ الماۋعا تىرىسىپ كۇرەس! — دەيدى ول كىسى. بولمەدەگىلەر قوسىلا كۇلىپ، جۇمىس اراسىندا وسىلاي ازىلدەسىل، ءبىر جاساپ قالعانداي بولۋشى ەدىك.
ءبىر جىلدان سوڭ ۇزەكەڭ رەسپۋبليكالىق "سوسياليستىك قازاقستان" (قازىرگى "ەگەمەن قازاقستان") گازەتىنە رەداكتور بولىپ اۋىستى.
1971-73 جىلدارى مەن ماسكەۋگە وقۋعا باردىم. سول وقۋدىڭ سوڭىن الا ماسكەۋگە ىسساپارمەن كەلە قالعان ۇزەكەڭ "روسسيا" قوناقۇيىنە مەنى شاقىرىپ، مەندەلەيەۆ اتىنداعى حيميا-تەحنولوگيالىق ينستيتۋتتا وقىپ جاتقان بالاسى ەرلانمەن تانىستىرعان. ەرلان ولەڭ جازادى ەكەن. كەيىن قازاق ۋنيۆەرسيتەتىنە اۋىسىپ، جۋرناليست ماماندىعىن العان، قازىرگى اقىن ەرلان باعايەۆ سول جىگىت.
سول كەزدەسۋدە ۇزەكەڭ:
— سەن وقۋىندى بىتىرگەن سوڭ بىزگە كەل. ادەبيەت پەن ونەر بولىمىنە باستىق بولاسىڭ، — دەدى.
ول بولىمدە مەڭگەرۋشى بولىپ مەنىڭ ەسكى دوسىم، بەلگىلى سىنشى-عالىم زەينوللا سەرىكقالييەۆ ىستەيتىن. سونى بىلەتىن مەن:
— زەينوللا قايدا بارادى؟ — دەپپىن عوي.
— زەينوللاعا دا لايىقتى قىزمەت تابىلاتىن شىعار، — دەدى ۇزەكەڭ كۇلىپ — ازىرشە ءوز ارامىزداعى اڭگىمە بولىپ قالا تۇرسىن، وقۋىندى بىتىرگەنشە ەشكىمگە ايتىپ، جاريا ەتپەي-اق قويا تۇر، — دەدى ۇزەكەڭ.
جازمىش دەگەن سول. مەن وقۋىمدى ءتامامدار-تامامداماستا 1973 جىلدىڭ جازىندا ۇزەكەڭ اياق استى قايتىس بولىپ كەتتى دە، "سوسياليستىك قازاقستان" گازەتىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىلىگى ماعان بۇيىرا قويمادى...