- 05 нау. 2024 03:13
- 154
Біз толеранттымыз...
Тақырыбы: «Біз толеранттымыз...»
Мақсаты: оқушыларда толеранттылық мінез - құлық қалыптастыру
Міндеті:
1. Оқытушылық:
• оқушыларға «толеранттылық» ұғымы туралы түсінік беру
• толерантты адам қасиеттері туралы түсінік беру
• өзге адамның жағдайын пайымдауға, түсінуге үйрету
2. Тәрбие берушілік:
• адамдардың тұлғалық ерекшеліктеріне деген төзімділікке тәрбиелеу
• өзіне және өзгеге деген төзімділікке тәрбиелеу
3. Дамытушылық:
• рефлексия дағдысын дамыту
• өз сезімдерін түсінуге үйрету
• өзін - өзі реттеуді үйрету
• қарым - қатынас дағдыларын дамыту
Әдістер: топтық дискуссия, ойын терапиясы, арттерапия
Қатысушылардың жасы, саны: 14 - 15 жас, 12 оқушы
Қолданылатын материалдар: жіп, ойыншықтар, қағаз, түрлі - түсті қарындаштар
Сабақ құрылымы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: психологиялық жайлы көңіл - күй қалыптастыру, қатысушылардың бір - бірімен танысуы
2. Тақырыппен жұмыс.
3. Ойын, жаттығулар бөлімі.
4. Рефлексия.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі. (15 мин)
А) «Ешкім білмейді, мен...». Өзін - өзі таныстыру.
Б) Сабақ ережесін қабылдау.
• өзара сенім
• «Қазір және осында» принципімен жүру
• шынайы болу
• құпия сақтай білу
• белсенділік таныту
• қатысушының өзін емес ісі мен әрекетін бағалау
• сөйлеушіні тыңдау, сыйлау
1. Тақырыппен жұмыс. (5 мин)
“Толеранттық” деген атауы халықаралық термин сөз болғанымен, мазмұн - мағынасы қазақтың төл сөзі — кәдімгі төзімділік дегеннің баламасы. Ол қарапайым тұрмыста көршінің көршіге деген төзімділігінен бастап, кең ауқымда мәдениеттер арасындағы, діни конфессиялар арасындағы, ұлттар, ұлыстар, тілдер арасындағы өзара төзімділікті, ымыраласуды білдіреді. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына арнаған Жолдауларында осы маңызды мәселе – үнемі басты орында. Қазақстандықтар үшін негізгі құндылық – ұлтаралық татулықты сақтау, көпұлтты Қазақстан жағдайында бірін - бірі түсіну, сену мен құрметтеу және азаматтық келісімді орнату.
1. Ойын, жаттығулар бөлімі. (30 мин)
1. «Сызғыш» жаттығуы.
Енді сендер «толеранттылық» деген сөзді қаншалықты түсіндіңдер көрелік. Толерантты адамға мынадай қасиет тән деген кісілер: «өзгелерді ұнатпау, қабылдамау, сенің өзіңнің елің басқа елден ерекше, басқа ұлттан артық» деп ойлайтындар бөлме есігінің алдына барып тұрыңыздар. Ал, «өзге адамдардың барлық ойлары дұрыс, өз көзқарасы жоқ, өз ұлтының дәстүрін түсінбейтін»адамдар толерантты деп ойлайтын кісілер терезе алдына, ал енді екі ойды да құптамайтын адамдар ортада қалыңыздар.
Ортада қалған адамдар ең дұрыс шешім қабылдады деп ойлаймын. Себебі толерантты адамның өз көзқарасы бар және оны қорғай алатын адам, сонымен бірге өзге адамның пікірін де тыңдап, оны сыйлай алу.
Қалай ойлайсыңдар толерантты адам келеке, әжуа, мазақ дегенді көтере ала ма?
Адамның өзге адамға деген қарым - қатынасын мына бағыттар арқылы көрсетуге болады:
«Мен жақсымын – сен жамансың»
«Мен жаманмын – сен жақсысың»
«Мен жаманмын - сен жамансың»
«Мен жақсымын – сен жақсысың».
1. « Толренттылық пантомимасы» жаттығу.
Топ 3 - ке бөлінеді де,«Тепе - теңдік», «Сабырлылық», «Келісім» сөздерін пантомима арқылы көрсетеді. Қалғандары оның қандай сөз екенін түсініп, айтуы тиіс.
1. «Ғажайып қалта» жаттығуы.
Қалта ішіндегі әр түрлі заттарды алып, сол затты «толеранттық» сөзімен байланыстыра сөйлеу.
1. « Көмек» жаттығуы.
Қатысушылар көздерін жұмып, бөлме ішінде жүре бастайды. Психолог бір қатысушының қолынан ұстап алады, ал ол « Көмек» деп айқайлайды. Сол оқушыға жақын оқушы оның қолын ұстап тұра қалса, сол оқушыны қоршап қалғандары шеңбер жасап тұруы тиіс.
1. «Толеранттылық эмблемасы» жаттығуы.
2. «Шүйке» Рефлексия.
Байқоңыр қаласы
№14 Тоқмухамедов Қ. Х. атындағы мектеп
Педагог - психолог Мұнарбаева Айгүл Жұмағалиқызы
Мақсаты: оқушыларда толеранттылық мінез - құлық қалыптастыру
Міндеті:
1. Оқытушылық:
• оқушыларға «толеранттылық» ұғымы туралы түсінік беру
• толерантты адам қасиеттері туралы түсінік беру
• өзге адамның жағдайын пайымдауға, түсінуге үйрету
2. Тәрбие берушілік:
• адамдардың тұлғалық ерекшеліктеріне деген төзімділікке тәрбиелеу
• өзіне және өзгеге деген төзімділікке тәрбиелеу
3. Дамытушылық:
• рефлексия дағдысын дамыту
• өз сезімдерін түсінуге үйрету
• өзін - өзі реттеуді үйрету
• қарым - қатынас дағдыларын дамыту
Әдістер: топтық дискуссия, ойын терапиясы, арттерапия
Қатысушылардың жасы, саны: 14 - 15 жас, 12 оқушы
Қолданылатын материалдар: жіп, ойыншықтар, қағаз, түрлі - түсті қарындаштар
Сабақ құрылымы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: психологиялық жайлы көңіл - күй қалыптастыру, қатысушылардың бір - бірімен танысуы
2. Тақырыппен жұмыс.
3. Ойын, жаттығулар бөлімі.
4. Рефлексия.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі. (15 мин)
А) «Ешкім білмейді, мен...». Өзін - өзі таныстыру.
Б) Сабақ ережесін қабылдау.
• өзара сенім
• «Қазір және осында» принципімен жүру
• шынайы болу
• құпия сақтай білу
• белсенділік таныту
• қатысушының өзін емес ісі мен әрекетін бағалау
• сөйлеушіні тыңдау, сыйлау
1. Тақырыппен жұмыс. (5 мин)
“Толеранттық” деген атауы халықаралық термин сөз болғанымен, мазмұн - мағынасы қазақтың төл сөзі — кәдімгі төзімділік дегеннің баламасы. Ол қарапайым тұрмыста көршінің көршіге деген төзімділігінен бастап, кең ауқымда мәдениеттер арасындағы, діни конфессиялар арасындағы, ұлттар, ұлыстар, тілдер арасындағы өзара төзімділікті, ымыраласуды білдіреді. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына арнаған Жолдауларында осы маңызды мәселе – үнемі басты орында. Қазақстандықтар үшін негізгі құндылық – ұлтаралық татулықты сақтау, көпұлтты Қазақстан жағдайында бірін - бірі түсіну, сену мен құрметтеу және азаматтық келісімді орнату.
1. Ойын, жаттығулар бөлімі. (30 мин)
1. «Сызғыш» жаттығуы.
Енді сендер «толеранттылық» деген сөзді қаншалықты түсіндіңдер көрелік. Толерантты адамға мынадай қасиет тән деген кісілер: «өзгелерді ұнатпау, қабылдамау, сенің өзіңнің елің басқа елден ерекше, басқа ұлттан артық» деп ойлайтындар бөлме есігінің алдына барып тұрыңыздар. Ал, «өзге адамдардың барлық ойлары дұрыс, өз көзқарасы жоқ, өз ұлтының дәстүрін түсінбейтін»адамдар толерантты деп ойлайтын кісілер терезе алдына, ал енді екі ойды да құптамайтын адамдар ортада қалыңыздар.
Ортада қалған адамдар ең дұрыс шешім қабылдады деп ойлаймын. Себебі толерантты адамның өз көзқарасы бар және оны қорғай алатын адам, сонымен бірге өзге адамның пікірін де тыңдап, оны сыйлай алу.
Қалай ойлайсыңдар толерантты адам келеке, әжуа, мазақ дегенді көтере ала ма?
Адамның өзге адамға деген қарым - қатынасын мына бағыттар арқылы көрсетуге болады:
«Мен жақсымын – сен жамансың»
«Мен жаманмын – сен жақсысың»
«Мен жаманмын - сен жамансың»
«Мен жақсымын – сен жақсысың».
1. « Толренттылық пантомимасы» жаттығу.
Топ 3 - ке бөлінеді де,«Тепе - теңдік», «Сабырлылық», «Келісім» сөздерін пантомима арқылы көрсетеді. Қалғандары оның қандай сөз екенін түсініп, айтуы тиіс.
1. «Ғажайып қалта» жаттығуы.
Қалта ішіндегі әр түрлі заттарды алып, сол затты «толеранттық» сөзімен байланыстыра сөйлеу.
1. « Көмек» жаттығуы.
Қатысушылар көздерін жұмып, бөлме ішінде жүре бастайды. Психолог бір қатысушының қолынан ұстап алады, ал ол « Көмек» деп айқайлайды. Сол оқушыға жақын оқушы оның қолын ұстап тұра қалса, сол оқушыны қоршап қалғандары шеңбер жасап тұруы тиіс.
1. «Толеранттылық эмблемасы» жаттығуы.
2. «Шүйке» Рефлексия.
Байқоңыр қаласы
№14 Тоқмухамедов Қ. Х. атындағы мектеп
Педагог - психолог Мұнарбаева Айгүл Жұмағалиқызы