InfoHub Logo

Астана қаласы № 53 мектеп - лицей
қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі:
Қабыл Динара Төлендіқызы

Сабақтың тақырыбы: Мақал - мәтелдер
Сабақтың мақсаты: Мақал - мәтелдер туралы мағлұмат бере отырып, білімділігін арттыру.
Сабақтың міндеттері: 1. Мақал мен мәтелді ажырата білуге үйрету.
2. Мақал - мәтелдің қолдану аясын түсіндіру.
Сабақтың әдіс - тәсілі: Қызығушылығын ояту, ой толғау.
Көрнекіліктер: Ортаның аттары:
- Туған жер, Отан туралы орта
- Ынтымақ, Бірлік туралы орта
- Батырлық орта
- Ел жұрт, халық ортасы
- Адамның қасиеттері туралы орта
Пәнаралық байланыс: Музыка, қазақ тілі

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі.

І Қызығушылықты ояту сатысы:
Топтастыру
Халық ауыз әдебиеті
↓
Жұмбақтар
Шешендік сөздер
Лиро эпостық жырлар
Ертегілер
Эпостық жырлар
Айтыс өлеңдер
Тарихи жырлар
Тұрмыс салт жырлары
Мақал - мәтелдер
Қол өнерге
Бата тілек пен мақал - мәтелді топтастыра отырып оқушының сабаққа деген қызығушылығын, үй жұмысы мен жаңа сабақтың байланысын тауып отырады.

ІІ Мағынаны тану немесе ашу
Жигсо стратегиясы
1. Мақалдар отаны
2. Мәтелдер отаны
1. Мақалдар отанына берілетін тапсырма:
Мысалы: «Ақыл - жастан, асыл - тастан» дегенде «шығады»сөзі
қалып қойған жоқ. Мақалдарды жасаудағы көркемдік тәсілдердің бірі - әсірелеу. Мысалы: «Көп түкірсе – көл», «Жақсы – ай мен күндей, әмбеге бірдей». Сондай - ақ салыстыру әдісі жиі
қолданылады. Мысалы: «Жақсы қыз - жағадағы құндыз, жақсы жігіт - аспандағы жұлдыз»
2. Мәтелдер отанына берілетін тапсырма: Мысалы: «Қызым, саған айтам, келінім сен тыңда», «Тоқпағы күшті болса, киіз қазық жерге кірер», «Не ексең, соны орасың»т. б. мәтелдерді айтпасақ ой астарлы мағынада ишарамен беріліп отыр. Мәтелдерде қорытынды ой, түйін айтылмайды, бейнелі сөз айшығы арқылы берілген ойды тыңдаушы өзі топшылайды, тұжырым жасайды. Мысалы, «Көппен көрген – ұлы той» дегенде тұспал бар, бұл жерде мағынаны тыңдаушының өзі қорытуына тура келеді.

Оқушыларға мәтін жазылған парақтар беріледі. Талдап болған соң, өз жанұяларына оралып, өздерінің оқып - білгендерін жанұяларына айтады.
№1 бірге жанұя
№2 бірге бір жанұя
Бәрін қорытып, бір параққа жазып, бір оқушы оны қорғайды.

ІІІ Ой толғаныс
Оқушылар:
1. «Мен - мақалмын» эссе жазу.
Қорытынды: Үйге: «Өз шығармашылығым» шығарма жазу.