Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ – Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі
Солтүстік Қазақстан облысы,
Тайынша ауданы, Теңдік ауылы, «Теңдік орта мектебі» КММ
Тарих пәні мұғалімі Жапенова Гульмира Жикеновна
Қазақстан тарихынан әңгімелер 5 - сынып
Сабақтың тақырыбы: Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ – Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі.
Сабақтың мақсаты: Ғұн елінің қалыптасу тарихы, шаруашылық өмірі, тұрмысы мен Еділ патша кезіндегі ғұн мемлекеті туралы білу.
Тренинг: “Алғашқы мемлекет” (Бір оқушы - тобыр, екінші оқушының иығынан ұстап, ру құрайды. Үшінші оқушыны қосып, ру бірлестігі, төртінші тайпа құрып, оқушылардың саны өскен сайын алғашқы мемлекет қаланады.)
• Тобыр - 1
• Ру - 2
• Ру бірлестігі - 3
• Тайпа - 4
• Тайпа бірлестігі - 5
• Алғашқы мемлекет - 6
Жұпқа бөлу: “Алтын асық” Оқушылар асық алып бір - біріне тілек білдіру.
Қызыл – 1, жасыл – 1, қоңыр – 2, сары – 2, қара – 3, ақ – 3
Бағалау критерийлер: «Бағалау парағы»
Сабаққа белсеңді қатысу.
Тапсырмаларды дұрыс, толық орындау.
Сұрақтарға дұрыс, нақты жауап беру.
Сұрақтарды дұрыс қою.
Үй тапсырмасы: жеке жұмыс
3 тест сұрақтар құру. Сұрақтар мен тапсырмалар / бет 60. Білімпаздар үшін «Алтын киімді адам»
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жеке тапсырма: Тізбек сөздер “Ұлы Қытай қорғаны”
СКИФХАОМАВАРГМАССАГЕТЖАУЫНГРТҰМАРАБЫЗСАҚКИРТИГРАХАУДСПАРГАПИСХАОМАШЫРАҚПАТШАПАРСЫОБАПАРАДАРАЙАҒҰН
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жұптық тапсырма: «Ғұн» ( мазмұндау)
• Ғұн мемлекеті
• Ғұндардың шаруашылығы
• Ғұндардың тұрмысы
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жұптық тапсырма: оқулықпен жұмыс “Тұлғалар” (ұғымдарға түсініктеме беру)
• Еділ
• Құдайдың қаһары
• Ши - Хуанди
• Бледа
• Тұман
• Мөде
Бағалау: «Бағалау парағы»
Сергіту сәті: «Биле, биле!» Видео көрсету.
Арнайы сұрақтар:“Сен білесің бе?” Видео сұрақтар.
Сарыбай Н. 11 - сынып қояды.
Бағалау: «Бағалау парағы»
Сабақты бекіту:
Жеке тапсырма: “Өзіңді тексер!”
1. Қытай деректерінде "ғұн" атауының пайда болған кезі: б. з. б. ІІІ ғ. аяғы
2. Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы: "Шаньюи"
3. Ғұндар туралы дерек беретін: қытай деректері
4. Ғұндар кезеңін қамтитын аралық: б. з. б. ІV ғ.- б. з. ІІІ ғ.
5. Ғұн державасының негізін қалаған: Мөде
6. "Жер дегеніміз - мемлекеттің негізі, оны қалай береміз" деген ғұн басшысы: Мөде
7. Енисей жағалаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа: ғұндар
8. Ғұндар мемлекеті әскери жүйе бойынша: 3 қанатқа бөлінген
9. Ғұн шаньюйінің жақын туыстары иеленген лауазым: "Түменбасы"
10. Ғұн мемлекетіндегі ру саны: 24
11. Ғұн мемлекетіндегі Түменбасы әскерінің құрамы: 10 мың атты әскер
12. Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына: 3 рет шақырылды
13. Ғұн мемлкетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі: б. з. б. 55 жыл
14. "Халықтардың ұлы қоныс аударуын" бастаған: Ғұндар
15. Рим империясына қауіп туғызған ғұн басшысы: Еділ
16. Ғұн билеушісі Еділдің қайтыс болған уақыты: 453 жыл
17. Аттиланың (Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары: 400 - 453ж.
18. "Еділ" (Атилла) атымен аталатын өзен: Волга
19. Ғұн әскерлерінің негізгі құрамы: Атты әскерлер
20. Ғұндар өсірген үй малдары: Малдың барлық түрін
21. Ғұндардың негізгі баспанасы: киіз үйлер
22. Ғұндармен көршілес болған тайпалар: қаңлылар, савраматтар
23. Ғұндардағы биліктің берілу жүйесі: Мұрагерлікпен берілді
24. Ғұндарда опасыздық жасағандарға берілген жаза түрі: өлім жазасы
25. Ғұндардың негізгі өмір салты: көшпелі өмір
26. Ғұндар бұйымының бетіне түрлі - түсті заттарды жапсыру стилі: "Полихромдық стиль"
27. Ғұндарда бұйым бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі: Зерлеу
28. Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылған негізгі бейне: Жабайы аңдар
29. Ғұндардың жүннен киім тоқып кигендігін көрсететін негізгі дәлел: Ұршық бастары
30. Ғұндардың ру көсемдері: Ақсақалдар
Толық нұсқасын жүктеу
Тайынша ауданы, Теңдік ауылы, «Теңдік орта мектебі» КММ
Тарих пәні мұғалімі Жапенова Гульмира Жикеновна
Қазақстан тарихынан әңгімелер 5 - сынып
Сабақтың тақырыбы: Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ – Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі.
Сабақтың мақсаты: Ғұн елінің қалыптасу тарихы, шаруашылық өмірі, тұрмысы мен Еділ патша кезіндегі ғұн мемлекеті туралы білу.
Тренинг: “Алғашқы мемлекет” (Бір оқушы - тобыр, екінші оқушының иығынан ұстап, ру құрайды. Үшінші оқушыны қосып, ру бірлестігі, төртінші тайпа құрып, оқушылардың саны өскен сайын алғашқы мемлекет қаланады.)
• Тобыр - 1
• Ру - 2
• Ру бірлестігі - 3
• Тайпа - 4
• Тайпа бірлестігі - 5
• Алғашқы мемлекет - 6
Жұпқа бөлу: “Алтын асық” Оқушылар асық алып бір - біріне тілек білдіру.
Қызыл – 1, жасыл – 1, қоңыр – 2, сары – 2, қара – 3, ақ – 3
Бағалау критерийлер: «Бағалау парағы»
Сабаққа белсеңді қатысу.
Тапсырмаларды дұрыс, толық орындау.
Сұрақтарға дұрыс, нақты жауап беру.
Сұрақтарды дұрыс қою.
Үй тапсырмасы: жеке жұмыс
3 тест сұрақтар құру. Сұрақтар мен тапсырмалар / бет 60. Білімпаздар үшін «Алтын киімді адам»
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жеке тапсырма: Тізбек сөздер “Ұлы Қытай қорғаны”
СКИФХАОМАВАРГМАССАГЕТЖАУЫНГРТҰМАРАБЫЗСАҚКИРТИГРАХАУДСПАРГАПИСХАОМАШЫРАҚПАТШАПАРСЫОБАПАРАДАРАЙАҒҰН
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жұптық тапсырма: «Ғұн» ( мазмұндау)
• Ғұн мемлекеті
• Ғұндардың шаруашылығы
• Ғұндардың тұрмысы
Бағалау: «Бағалау парағы»
Жұптық тапсырма: оқулықпен жұмыс “Тұлғалар” (ұғымдарға түсініктеме беру)
• Еділ
• Құдайдың қаһары
• Ши - Хуанди
• Бледа
• Тұман
• Мөде
Бағалау: «Бағалау парағы»
Сергіту сәті: «Биле, биле!» Видео көрсету.
Арнайы сұрақтар:“Сен білесің бе?” Видео сұрақтар.
Сарыбай Н. 11 - сынып қояды.
Бағалау: «Бағалау парағы»
Сабақты бекіту:
Жеке тапсырма: “Өзіңді тексер!”
1. Қытай деректерінде "ғұн" атауының пайда болған кезі: б. з. б. ІІІ ғ. аяғы
2. Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы: "Шаньюи"
3. Ғұндар туралы дерек беретін: қытай деректері
4. Ғұндар кезеңін қамтитын аралық: б. з. б. ІV ғ.- б. з. ІІІ ғ.
5. Ғұн державасының негізін қалаған: Мөде
6. "Жер дегеніміз - мемлекеттің негізі, оны қалай береміз" деген ғұн басшысы: Мөде
7. Енисей жағалаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа: ғұндар
8. Ғұндар мемлекеті әскери жүйе бойынша: 3 қанатқа бөлінген
9. Ғұн шаньюйінің жақын туыстары иеленген лауазым: "Түменбасы"
10. Ғұн мемлекетіндегі ру саны: 24
11. Ғұн мемлекетіндегі Түменбасы әскерінің құрамы: 10 мың атты әскер
12. Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына: 3 рет шақырылды
13. Ғұн мемлкетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі: б. з. б. 55 жыл
14. "Халықтардың ұлы қоныс аударуын" бастаған: Ғұндар
15. Рим империясына қауіп туғызған ғұн басшысы: Еділ
16. Ғұн билеушісі Еділдің қайтыс болған уақыты: 453 жыл
17. Аттиланың (Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары: 400 - 453ж.
18. "Еділ" (Атилла) атымен аталатын өзен: Волга
19. Ғұн әскерлерінің негізгі құрамы: Атты әскерлер
20. Ғұндар өсірген үй малдары: Малдың барлық түрін
21. Ғұндардың негізгі баспанасы: киіз үйлер
22. Ғұндармен көршілес болған тайпалар: қаңлылар, савраматтар
23. Ғұндардағы биліктің берілу жүйесі: Мұрагерлікпен берілді
24. Ғұндарда опасыздық жасағандарға берілген жаза түрі: өлім жазасы
25. Ғұндардың негізгі өмір салты: көшпелі өмір
26. Ғұндар бұйымының бетіне түрлі - түсті заттарды жапсыру стилі: "Полихромдық стиль"
27. Ғұндарда бұйым бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі: Зерлеу
28. Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылған негізгі бейне: Жабайы аңдар
29. Ғұндардың жүннен киім тоқып кигендігін көрсететін негізгі дәлел: Ұршық бастары
30. Ғұндардың ру көсемдері: Ақсақалдар
Толық нұсқасын жүктеу
You Might Also Like
