Қазақстанда азық-түлік бағасын тұрақтандыру мәселесі тағы да өткір тұр. Картоп қоры мен оның есебі арасындағы сәйкессіздіктер Үкіметтің қатаң реакциясына себеп болды. Вице-премьер Серік Жұманғарин жергілікті атқарушы органдардың жұмысын сынға алып, облыс әкімдерінің орынбасарларына сөгіс жариялады. Бұл жағдай Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігі саласындағы түйткілдерді айқын көрсетті.

Ресми дерек пен шынайы жағдай арасындағы айырмашылық

Үкімет азық-түлік бағасын тұрақтандыру үшін бірнеше маңызды шара қабылдады:

• Асыл тұқымды малдың экспортын шектеу,
• Картоп экспортына алты айлық тыйым салу,
• Импорттық тауық жұмыртқасын әкелуге шектеу қою.

Дегенмен, бұл шаралардың тиімділігі жергілікті биліктің әрекетіне тікелей байланысты. 12 наурыздағы мәлімет бойынша, тұрақтандыру қорларында 41 мың тонна картоп бар деп есеп берілген. Алайда тексеріс барысында кейбір облыстарда бұл көрсеткіштер шындыққа жанаспайтыны анықталды.

Мысалы, Маңғыстау облысының ӘКК (әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы) есеп бойынша 2,5 мың тонна картоп бар деп көрсетті. Бірақ іс жүзінде қорда бар-жоғы 25 тонна ғана өнім қалған. Осындай сәйкессіздіктер Шығыс Қазақстан, Атырау, Абай, Жамбыл, Ұлытау және Батыс Қазақстан облыстарында да тіркелген.

Ішкі нарықтағы тапшылықты азайту мақсатында Үкімет Пәкістан мен Қытайдан арзан бағадағы картопты импорттауға кірісті. Бүгінгі таңда 4 000 тоннадан астам картоп елге жеткізілсе, тағы 700 тоннасы жолда. Бұл уақытша шара болып көрінгенімен, Қазақстанның азық-түлік саясатына қатысты сұрақтар туындауда.

1. Қазақстан өзін-өзі азық-түлікпен қамтамасыз ете ала ма?
2. Жергілікті әкімдіктердің есебі неге шынайы жағдаймен сәйкес келмейді?
3. Азық-түлік бағасын тұрақтандыру шаралары қаншалықты тиімді?

Картоп тапшылығы мен оның есебіндегі қателіктер Қазақстандағы азық-түлік саясатының әлсіздігін көрсетеді. Жергілікті әкімдіктердің жауапсыздығы мен бақылаудың жетіспеушілігі мемлекет қабылдаған шаралардың тиімділігін төмендетуде.

Мәселені түбегейлі шешу үшін:

• Ауыл шаруашылығы саласын күшейту,
• Өндірістік инфрақұрылымды жақсарту,
• Қор мониторингін күшейту қажет.

Егер бұл мәселелер шешілмесе, Қазақстан маусымдық азық-түлік тапшылығы мен бағаның күрт көтерілуін жыл сайын қайталап отыруы мүмкін.