InfoHub Logo

Қазақ әдебиеті 5 - сынып
Сабақтың тақырыбы: Сұлтанмахмұт Торайғыров «Шілде» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Ақын өмірі, шығармашылығы туралы мәліметтер беру, «Шілде» өлеңінің көркемдік ерекшелігімен таныстыру.
Дамытушылық: Шығармаларына зерттеу жобасын жасау арқылы оқушылардың оқыған шығармаларынан негізгі ойды ажырата білу, саралау қабілеттерін дамыту, тезис, тірек - конспект ұғымдарымен таныстыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды жаз мезгілінің ерекшеліктерімен таныстыра отырып, әсемдікке, сұлулыққа тәрбиелеу. Оқушылардың бойында сұлулықты сезінуді қалыптастыру.
Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты меңгерту сабағы.
Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, әңгімелесу, ревин әдістемесі, рефлексия, талдау, шығармашылық, ойын, тренинг.
Сабақтың көрнекілігі: таныстырылым, таратпа қағаздар, сөзжұмбақ, стикерлер, жапсырғыштар, суреттер.
Пәнаралық байланыс: тарих, бейнелеу, музыка.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру
Оқушылармен амандасу, түгендеу.
Психологиялық тренинг. «Менің жақсы көретін түсім». Оқушылар өздеріне ұсынылған түрлі - түсті парақтарды таңдайды. Таңдап алған түсіне қарай анықтамалар алады және топқа бөлінеді.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
«Серпілген сауал» ойыны.
Шарты: Үрленген шарды оқушыларға сұрақ қоя отырып лақтыру. Шарды ұстап алған оқушы сұраққа жауап береді. Жауап бере алмаса, өз өнерлерін көрсетеді.
Сұрақтар:
1. Абай Құнанбаев қай жылы, қай жерде дүниеге келді?
2. Абайдың білімге, ғылымға шақырған қандай өлеңдері бар?
3. Қыс өлеңінде ақын қысты неге теңейді?
4. «Қыс» өлеңін жатқа айт.
5. Өлеңдегі Қондыбай, Қанай кімдер?
6. Қыстың қиындығын кімдер көреді?
7. Ақын адам болу үшін неден қашық, неге асық болу керек дейді?
8. Дүние де өзі, мал да өзі деген не?
9. Ғибрәтлі, нәфрәтлі сөздеріне анықтама бер.

ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Табиғат дыбыстарын тыңдату. Естіген дыбыстары жайлы ойларын сұрастыру.
Қандай дыбыстарды естідіңдер?
Бұл дыбыстар жылдың қай мезгіліне тән?
Осыған дейін табиғат туралы қандай шығармалармен таныстыңдар?
Қайсысың Ыбырай аталарыңның «Өзен», Абай аталарыңның «Қыс», «Күз» өлеңдерінен үзінді оқып бересіңдер?
2. Сөзжұмбақты шешейік. Дұрыс шешілген жағдайда бүгінгі сабағымыздың кейіпкерінің есімін табуға болады.
қыс
құлан
Толағай
тазша
Асан
Құнанбай
мақал
Абай
Махамбет
Ахмет
Бұқар
ертегі
3. Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет беру. ДЖИГСО әдісі арқылы ақын өміріне байланысты мәтінді бөліп беру. Топ мүшелері оқып шығады, талқылайды.
Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы 28 қазанда Омбы уезінің Шарағай болысына қарасты Қарауыл Шабар ауылында (қазіргі Ақмола облысы Қызылту ауданы) туған. Оның әкесі Шоқпыт (шын аты Әубәкір) атанған кедей, момын шаруа адамы болған. Шоқпыт кедейліктің тақсіретін көп тартып, Қарауыл еліндегі бай жездесін паналап, малын баққан. Сонда үйленген. Байқоңыр, Сұлтанмахмұт деген балалары болған. Сұлтанмахмұттың екі жасында шешесі өліп, жетімдікті көріп өседі. Әкесі Шоқпыт әйелі өлген соң балаларын алып, өзінің туған жері Павлодар облысының Баянауыл ауданына көшеді. Алғашқысында Сұлтанмахмұт әкесінен арабша хат таныған. Тортай, Мұқан деген ауыл молдарынан оқиды.