Түстану негіздері. Түстік шеңбер
Пәні: Арнайы сурет және көркем графика.
Subject: Special drawing and art graphics
Сабақтың түрі: Тәжірибелік сабақ.
Сабақтың тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Студенттерге киімдерде кездесетін түстер, олардың бір - бірімен үйлесуі және түстердің қасиеттері туралы түсінік беру. Бояуларды қолдана алу.
Тілдік мақсат: Берілген тақырып бойынша ағылшын тілінде кәсіби терминдерді оқып үйрену.
Дамытушылық: Көркем ойлау, көркем өнерді қабылдау сезімдерін дамыту, шығармашылыққа баулу. Студент алған білімі өз дамуына әсер ету өмірде алған білімін қолдана алу қабілетін арттыру.
Тәрбиелік: Студенттерді талғампаздыққа, белсенділікке, сауаттылыққа, тәрбиелеу. Еліміздің болашағы ретінде «Мәңгілік Елдің» кешегісі, бүгіні мен ертеңі үшін қажет патриоттық тәрбие мен адамгершілік, Отансүйгіштік қасиеттерін дамыту.
Пәнаралық байланыс: Киім құрастыру, Тігін өндірісінің технологиясы, Сызу, Кәсіби ағылшын тілі.
Қолданылатын әдебиеттер тізімі:
Негізгі: Б. Асанова, Г. Тәкішева. Киімді үлгілеу және көркем безендіру.
Қосымша: C. Е. БеляеваОсновы изобразительного искусства и художественного проектирования
Сабақтың барысы мен мазмұны:
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
1. Сабақ слайд арқылы баяндалады.
1. Түс – композицияда түстердің үйлесімділігі үлкен роль атқарады. Түс — адамның көзімен қабылданатын физиологиялық сезім. Әр - түрлі түстер адамға эмоциялық әсер береді. Мысалы, күңгірт, қара түстер адамға кері әсер етіп, ашық түстер жақсы әсер беріп, көңіл - күйді көтереді. Түстер екі түрге бөлінеді, олар хроматикалық және ахроматикалық түстер.
Хроматикалық түстер екі түрге бөлінеді. Олар жылы және суық реңктегі түстер. Жылы реңкті түстерге қызыл, сары, қызыл - сары, сарғыш реңкті барлық түстер ал, суық реңктегі түстерге барлық көкшіл реңктегі түстер жатады. Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала. Күн сәулесін линза арқылы шағылыстырсақ түстердің спектірлік жолақтарын көреміз. Спектрдің негізгі 7 - түрлі түсі бар: Қызыл, қызылсары, сары, жасыл - сары, жасыл, көк, көгілдір түстер. Негізгі түстердің арасында аралас күлгін түстер бар. Олар 30 - шақты шамасында болады. Спектрдің барлық түстерін хроматикалық түстердеп атайды. Ахроматикалық түстергетүссіз ақ, қара, сұржатады.
Барлық спектрдің түстері және күн спектрінде жетіспейтін қан қызыл (ең шеткі қызыл және күлгін түстердің аралығындағы) түстер түстердің хроматикалық(«түстік») шкаласы деп аталатынды құрайды. Ақ заттар бүкіл спектрді шағылыстырады, ал қара заттар, керісінше, бүкіл спектрді жұтып қояды.
Ахроматикалық түстер бір - бірінен тек бір белгісі бойынша — ашықтығы (ашық - сұрғылт немесе қара - сұрғылт) бойынша ерекшеленеді. Хроматикалық түс, ашықтығы жағынан ерекшеленумен қатар, тағы да екі басты белгілермен — түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады. Түстік өң — бұл «қызыл», «сары» және т. б. сөздермен анықталатын нәрсе және мұның өзі бір түсті екіншісінен ерекшелеп тұрады.
Сонымен, барлық хроматикалық түс үш параметрмен — ашықтылықпен, түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады.
Хроматикалық түстерді жылы және суық түстердеп шартты түрде бөледі. Жылы түске спектрдің сары - қызыл бөлігі, ал суық түске көк - көгілдір бөлігі жатады.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Бейнелеу өнерінде үш түс: сары, қызыл және көк — негізгі түстер деп есептеледі.
Қосымша түс негізгі түстердің қосындысы арқылы алынады. Шеңберде қарама – қарсы орналасқан түстер қарсы түстер деп аталады. Қарама қарсы түстер (контраст) – түс спектрінде аралығында 3 түс орналасқан екі түс.
2. Түстердің киімде қолданылу түрлері көрсетіледі.
IV. Сабақта оқушыларға берілетін білімнің өзектілігі, оқу процесіне оқушының қызығушылығын тудыру
3. Ағылшын тілінде видео таспа көрсетіледі, осы видеодан естілген таныс терминдерді әр топтың студенттері айтады.
Видео таспада кездескен:
(Мысалы)
1. Colors - түстер
2. Red, blue, yellow - қызыл, көк, сары.
3. White - ақ
4. Tone - тон
5. Greу - серый
6. color schemes - түстік шеңбер (схемы).
7. complementary colors - қосымша реңктер
8. primary colors - негізгі түстер
9. Hue saturation - қанықтық реңктер
10. Shade - реңктер
11. Warm - жылы
12. cool colors - суық түстер.
13. colors mixing - түсті араластыру
14. adding grey - сұр түстердің қосылуы
15. fun colors - көңілді түстер
4. Сұрақ қойылады оның жауабы студенттерде дұрыс жауабы бар студент тұрып оқиды, келесі сұрақты жалғастырады.
Question Loop activities:
V. Тәжірибелік тапсырмаларды орындаудағы оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмыстары.
Нұсқаулық карта №8
Пәні: Арнайы сурет және көркем графика
Күні: _______________
Сабақтың тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер.
Мақсаты: Жаңа сабақты түсіндіре отырып, хроматикалық және ахроматикалық түстер терминдерімен таныстыру. Суық және жылы түстерді айыра білулерін үйрету және білімдерін жетілдіру. Студент алған білімі өз дамуына әсер ету өмірде алған білімін қолдана алу қабілетін арттыру.
Тәжірибиелік сабаққа керекті құрал жабдықтар, материалдар:
1. Нұсқау карта№7, түстік шеңбер.
2. А4 форматы қағаз, түрлі конструктор қарындаштар, өшіргіш, сызғыш, циркуль, гуашь бояулары және қылқалам, су құятын ыдыс, палитра т. б
Жалпы мағлұматтар:
1. Түс – композицияда түстердің үйлесімділігі үлкен роль атқарады. Түс — адамның көзімен қабылданатын физиологиялық сезім. Әр - түрлі түстер адамға эмоциялық әсер береді. Мысалы, күңгірт, қара түстер адамға кері әсер етіп, ашық түстер жақсы әсер беріп, көңіл - күйді көтереді. Түстер екі түрге бөлінеді, олархроматикалық және ахроматикалық түстер.
Хроматикалық түстер екі түрге бөлінеді. Олар жылы және суық реңктегі түстер. Жылы реңкті түстерге қызыл, сары, қызыл - сары, сарғыш реңктібарлық түстер ал, суық реңктегі түстерге барлық көкшіл реңктегі түстержатады. Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала. Күн сәулесін линза арқылы шағылыстырсақ түстердің спектірлік жолақтарын көреміз. Спектрдің негізгі 7 - түрлі түсі бар: Қызыл, қызылсары, сары, жасыл - сары, жасыл, көк, көгілдір түстер. Негізгі түстердің арасында аралас күлгін түстер бар. Олар 30 - шақты шамасында болады. Спектрдің барлық түстерін хроматикалық түстердеп атайды. Ахроматикалық түстергетүссіз ақ, қара, сұржатады.
Барлық спектрдің түстері және күн спектрінде жетіспейтін қан қызыл (ең шеткі қызыл және күлгін түстердің аралығындағы) түстер түстердің хроматикалық(«түстік») шкаласы деп аталатынды құрайды. Ақ заттар бүкіл спектрді шағылыстырады, ал қара заттар, керісінше, бүкіл спектрді жұтып қояды.
Ахроматикалық түстер бір - бірінен тек бір белгісі бойынша — ашықтығы (ашық - сұрғылт немесе қара - сұрғылт) бойынша ерекшеленеді. Хроматикалық түс, ашықтығы жағынан ерекшеленумен қатар, тағы да екі басты белгілермен — түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады. Түстік өң — бұл «қызыл», «сары» және т. б. сөздермен анықталатын нәрсе және мұның өзі бір түсті екіншісінен ерекшелеп тұрады.
Сонымен, барлық хроматикалық түс үш параметрмен — ашықтылықпен, түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады.
Хроматикалық түстерді жылы және суық түстердеп шартты түрде бөледі. Жылы түске спектрдің сары - қызыл бөлігі, ал суық түске көк - көгілдір бөлігі жатады.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Бейнелеу өнерінде үш түс: сары, қызыл және көк — негізгі түстер деп есептеледі.
Қосымша түс негізгі түстердің қосындысы арқылы алынады. Шеңберде қарама – қарсы орналасқан түстер қарсы түстер деп аталады. Қарама қарсы түстер (контраст) – түс спектрінде аралығында 3 түс орналасқан екі түс.
Туыс түс – түс спектрінде қатар орналасқан 3 түстің реңктері: қызыл мен сары, сары мен жасыл, көкпен жасыл, қызыл мен жасыл.
Көңілді түстер: қызыл, сары, күрең қызыл, жасыл, көк
Көңілсіз түстер: суық түстердің қосындысы
Арманшыл түстер: жылы түстер мен суық тістердің солғын реңктері.
Ахроматикалық түстер – түс тоны жоқ түстер (сұр, қара, ақ).
Үйлесімді түстер – негізгі түсті таңдауға ықпал етуші түс.
Туыстық - үйлесімді түстер – 90 градус шамасында түс, шеңберіне кіретін түстер.
Туыстық түстер – 30 градус шамасында түс шеңберіне кіретін түстер.
Қанықтылық – түс тазалығын меңзейді.
Жарық – электромагниттік толқын.
Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала.
Жылы түстер – от денелі түстер (қызыл, сары).
Суық түстер – судың салқындығын еске түсіретін түстер (көк, көгілдір, күлгін).
Хроматикалық түстер – түстік тоны бар спектрдің барлық түстері.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Түстік параметрлер – түстік тон, жарық, қанықтылық.
Түстік тон – түс атауы.
Жарықтық – түстік жарық немесе қоюлықты көрсетеді.
3.
1. Түстердің негізгі түрлерін атаңыздар.
2. Хроматикалық түстер қандай түрлерге бөлінеді?
3. Туыстас түстері қалай анықтайды?
Тапсырмалар:
1. Түстік шеңберді қазаз бетіне бейнелеу.
2. Ахроматикалық және хроматикалық түстерді атау.
3. Суық түстерді бейнелеу.
4. Жылы түстерді бейнелеу.
5. Туыстас, қарсы және туыстас - қарсы түстерді анықтай алу
Туыстас түстер.
Қарсы түстер.
Туыстас қарсы түстер.
Тапсырманың орындалу тәртібі:
1. Қазаз бетіне қарандаш және сызғышты, циркульді, транспормерді қолдана отырып, түстік шеңберде орналасқан архоматикалық және хроматикалық түстердің салу тәртібі бойынша эскизін орындау.
2. Орындалған эскиз бойынша сыызықтық перспективасы заңдылығын сақтай отырып, /А4/ форматта түстік шеңберді дұрыстап орналастыру. Түстік шеңбердің пропорцияларын өзара сақтай отырып, біртұтас жинақылықты көрсету.
3. Орындалған түстік шеңбердің бетіне қылқаламмен гуашь бояуларын қолданып, спектр түстерін жұқа жағу арқылы түс реңін келтіру. Түс байлықтарының колоритін табу.
4. Ахроматикалық түстердің ақ түстен қара түске біртіндеп көшу. Бөлек қағаз бетіне палитрада түстер мен түстерді араластырғанда шыққан кестесін толтырып отыру. Мысалы мынандай:
5. Түстік шеңберде орналасқан түс бояуларының ерекшеліктерін ескере отырып жекелеген спектр түстерін байланыстыру.
VI. Сабақты қорытындылау
1. Негізгі түстерге қандай түстер жатады?
2. Ахроматикалық, хроматикалық түстер қандай түстер?
3. Жылы және суық реңктегі түстерге қандай түстер жатады?
4. Қарсы түстерді көрсету.
5. Туыстас түстерді көрсету.
6. Үштік түстердің үйлесімділігін белгілеу.
VII. Үйге тапсырма беру
Өз талғамына сай костюмді түстермен үйлесімді бояу
Subject: Special drawing and art graphics
Сабақтың түрі: Тәжірибелік сабақ.
Сабақтың тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Студенттерге киімдерде кездесетін түстер, олардың бір - бірімен үйлесуі және түстердің қасиеттері туралы түсінік беру. Бояуларды қолдана алу.
Тілдік мақсат: Берілген тақырып бойынша ағылшын тілінде кәсіби терминдерді оқып үйрену.
| Сабақтың кезеңдері | Мазмұны | Әдіс - тәсілдері | Қолданылатын көрнекіліктер және ТОҚ | Уақыты |
| І. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу, түгендеу, оқушылардың сырт келбетіне, назар аудару, оқушылардың зейінін сабаққа аудару. | 2 мин | |||
| ІІ. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау. Тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер Мақсаты: Студенттерге киімдерде кездесетін түстер, олардың бір - бірімен үйлесуі және түстердің қасиеттері туралы түсінік беру. Бояуларды қолдана алу. | 3 мин | |||
| ІІІ.. Жаңа сабақты түсіндіру. Тақырыпты баяндау. Мамандыққа қажеттілігін көрсету. Слайд корсету. | 10мин | |||
| IV. Сабақта оқушыларға берілетін білімнің өзектілігі, оқу процесіне оқушының қызығушылығын тудыру | Сабақта оқушыларға тақырыптың түсінікті болуын қамтамасыз ету мақсатында тапсырманың орындалуына бағыт - бағдар беру, сабақ барысында олардың қызығушылығын тудыру мақсатында тапсырманы түрлендіріп беру, ойындар ұйымдастыру. | Сызба суреттерді көрсету арқылы түсіндіру, және бейнелеу. | Видео таспа. Интерактивті тақта. Карточка | 10 мин |
| V. Тәжірибелік тапсырмаларды орындаудағы оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмыстары | 1. Түстік шеңберді қағаз бетіне бейнелеу. 2. Ахроматикалық және хроматикалық түстерді бейнелеу. 3. суық түстерді бейнелеу. 4. Жылы түстерді бейнелеу. | өз бетінше өзіндік жұмыс орындау. | 1. Нұсқау карта№8, түстік шеңбер №8. 2. А4 форматы қағаз, түрлі конструктор қарындаштар, өшіргіш, сызғыш, гуашь бояулары т. б | 10мин |
| VI. Сабақты қорытындылау | Оқушылардың тапсырманы орындауына байланысты бағалау және хабарлау. Сабақ барысында жіберілген кемшіліктер үстінен жұмыс істеу және сабақты қорытындылау. 1. Негізгі түстерге қандай түстер жатады? 2. Ахроматикалық, хроматикалық түстер қандай түстер? 3. Жылы және суық реңктегі түстерге қандай түстер жатады? 4. Қарсы түстерді көрсету. 5. Туыстас түстерді көрсету. 6. Үштік түстердің үйлесімділігін белгілеу. | 7мин | ||
| VII. Үйге тапсырма беру | Киім үлгісінде бояумен түстерді үйлесімді бояу. Ансамбль құрастыру. | 3 мин | ||
Тәрбиелік: Студенттерді талғампаздыққа, белсенділікке, сауаттылыққа, тәрбиелеу. Еліміздің болашағы ретінде «Мәңгілік Елдің» кешегісі, бүгіні мен ертеңі үшін қажет патриоттық тәрбие мен адамгершілік, Отансүйгіштік қасиеттерін дамыту.
Пәнаралық байланыс: Киім құрастыру, Тігін өндірісінің технологиясы, Сызу, Кәсіби ағылшын тілі.
Қолданылатын әдебиеттер тізімі:
Негізгі: Б. Асанова, Г. Тәкішева. Киімді үлгілеу және көркем безендіру.
Қосымша: C. Е. БеляеваОсновы изобразительного искусства и художественного проектирования
Сабақтың барысы мен мазмұны:
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
1. Сабақ слайд арқылы баяндалады.
1. Түс – композицияда түстердің үйлесімділігі үлкен роль атқарады. Түс — адамның көзімен қабылданатын физиологиялық сезім. Әр - түрлі түстер адамға эмоциялық әсер береді. Мысалы, күңгірт, қара түстер адамға кері әсер етіп, ашық түстер жақсы әсер беріп, көңіл - күйді көтереді. Түстер екі түрге бөлінеді, олар хроматикалық және ахроматикалық түстер.
Хроматикалық түстер екі түрге бөлінеді. Олар жылы және суық реңктегі түстер. Жылы реңкті түстерге қызыл, сары, қызыл - сары, сарғыш реңкті барлық түстер ал, суық реңктегі түстерге барлық көкшіл реңктегі түстер жатады. Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала. Күн сәулесін линза арқылы шағылыстырсақ түстердің спектірлік жолақтарын көреміз. Спектрдің негізгі 7 - түрлі түсі бар: Қызыл, қызылсары, сары, жасыл - сары, жасыл, көк, көгілдір түстер. Негізгі түстердің арасында аралас күлгін түстер бар. Олар 30 - шақты шамасында болады. Спектрдің барлық түстерін хроматикалық түстердеп атайды. Ахроматикалық түстергетүссіз ақ, қара, сұржатады.
Барлық спектрдің түстері және күн спектрінде жетіспейтін қан қызыл (ең шеткі қызыл және күлгін түстердің аралығындағы) түстер түстердің хроматикалық(«түстік») шкаласы деп аталатынды құрайды. Ақ заттар бүкіл спектрді шағылыстырады, ал қара заттар, керісінше, бүкіл спектрді жұтып қояды.
Ахроматикалық түстер бір - бірінен тек бір белгісі бойынша — ашықтығы (ашық - сұрғылт немесе қара - сұрғылт) бойынша ерекшеленеді. Хроматикалық түс, ашықтығы жағынан ерекшеленумен қатар, тағы да екі басты белгілермен — түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады. Түстік өң — бұл «қызыл», «сары» және т. б. сөздермен анықталатын нәрсе және мұның өзі бір түсті екіншісінен ерекшелеп тұрады.
Сонымен, барлық хроматикалық түс үш параметрмен — ашықтылықпен, түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады.
Хроматикалық түстерді жылы және суық түстердеп шартты түрде бөледі. Жылы түске спектрдің сары - қызыл бөлігі, ал суық түске көк - көгілдір бөлігі жатады.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Бейнелеу өнерінде үш түс: сары, қызыл және көк — негізгі түстер деп есептеледі.
Қосымша түс негізгі түстердің қосындысы арқылы алынады. Шеңберде қарама – қарсы орналасқан түстер қарсы түстер деп аталады. Қарама қарсы түстер (контраст) – түс спектрінде аралығында 3 түс орналасқан екі түс.
2. Түстердің киімде қолданылу түрлері көрсетіледі.
IV. Сабақта оқушыларға берілетін білімнің өзектілігі, оқу процесіне оқушының қызығушылығын тудыру
3. Ағылшын тілінде видео таспа көрсетіледі, осы видеодан естілген таныс терминдерді әр топтың студенттері айтады.
Видео таспада кездескен:
(Мысалы)
1. Colors - түстер
2. Red, blue, yellow - қызыл, көк, сары.
3. White - ақ
4. Tone - тон
5. Greу - серый
6. color schemes - түстік шеңбер (схемы).
7. complementary colors - қосымша реңктер
8. primary colors - негізгі түстер
9. Hue saturation - қанықтық реңктер
10. Shade - реңктер
11. Warm - жылы
12. cool colors - суық түстер.
13. colors mixing - түсті араластыру
14. adding grey - сұр түстердің қосылуы
15. fun colors - көңілді түстер
4. Сұрақ қойылады оның жауабы студенттерде дұрыс жауабы бар студент тұрып оқиды, келесі сұрақты жалғастырады.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Нұсқаулық карта №8
Пәні: Арнайы сурет және көркем графика
Күні: _______________
Сабақтың тақырыбы: Түстану негіздері. Түстік шеңбер.
Мақсаты: Жаңа сабақты түсіндіре отырып, хроматикалық және ахроматикалық түстер терминдерімен таныстыру. Суық және жылы түстерді айыра білулерін үйрету және білімдерін жетілдіру. Студент алған білімі өз дамуына әсер ету өмірде алған білімін қолдана алу қабілетін арттыру.
Тәжірибиелік сабаққа керекті құрал жабдықтар, материалдар:
1. Нұсқау карта№7, түстік шеңбер.
2. А4 форматы қағаз, түрлі конструктор қарындаштар, өшіргіш, сызғыш, циркуль, гуашь бояулары және қылқалам, су құятын ыдыс, палитра т. б
Жалпы мағлұматтар:
1. Түс – композицияда түстердің үйлесімділігі үлкен роль атқарады. Түс — адамның көзімен қабылданатын физиологиялық сезім. Әр - түрлі түстер адамға эмоциялық әсер береді. Мысалы, күңгірт, қара түстер адамға кері әсер етіп, ашық түстер жақсы әсер беріп, көңіл - күйді көтереді. Түстер екі түрге бөлінеді, олархроматикалық және ахроматикалық түстер.
Хроматикалық түстер екі түрге бөлінеді. Олар жылы және суық реңктегі түстер. Жылы реңкті түстерге қызыл, сары, қызыл - сары, сарғыш реңктібарлық түстер ал, суық реңктегі түстерге барлық көкшіл реңктегі түстержатады. Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала. Күн сәулесін линза арқылы шағылыстырсақ түстердің спектірлік жолақтарын көреміз. Спектрдің негізгі 7 - түрлі түсі бар: Қызыл, қызылсары, сары, жасыл - сары, жасыл, көк, көгілдір түстер. Негізгі түстердің арасында аралас күлгін түстер бар. Олар 30 - шақты шамасында болады. Спектрдің барлық түстерін хроматикалық түстердеп атайды. Ахроматикалық түстергетүссіз ақ, қара, сұржатады.
Барлық спектрдің түстері және күн спектрінде жетіспейтін қан қызыл (ең шеткі қызыл және күлгін түстердің аралығындағы) түстер түстердің хроматикалық(«түстік») шкаласы деп аталатынды құрайды. Ақ заттар бүкіл спектрді шағылыстырады, ал қара заттар, керісінше, бүкіл спектрді жұтып қояды.
Ахроматикалық түстер бір - бірінен тек бір белгісі бойынша — ашықтығы (ашық - сұрғылт немесе қара - сұрғылт) бойынша ерекшеленеді. Хроматикалық түс, ашықтығы жағынан ерекшеленумен қатар, тағы да екі басты белгілермен — түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады. Түстік өң — бұл «қызыл», «сары» және т. б. сөздермен анықталатын нәрсе және мұның өзі бір түсті екіншісінен ерекшелеп тұрады.
Сонымен, барлық хроматикалық түс үш параметрмен — ашықтылықпен, түстік өңмен және қанықтылықпен сипатталады.
Хроматикалық түстерді жылы және суық түстердеп шартты түрде бөледі. Жылы түске спектрдің сары - қызыл бөлігі, ал суық түске көк - көгілдір бөлігі жатады.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Бейнелеу өнерінде үш түс: сары, қызыл және көк — негізгі түстер деп есептеледі.
Қосымша түс негізгі түстердің қосындысы арқылы алынады. Шеңберде қарама – қарсы орналасқан түстер қарсы түстер деп аталады. Қарама қарсы түстер (контраст) – түс спектрінде аралығында 3 түс орналасқан екі түс.
Туыс түс – түс спектрінде қатар орналасқан 3 түстің реңктері: қызыл мен сары, сары мен жасыл, көкпен жасыл, қызыл мен жасыл.
Көңілді түстер: қызыл, сары, күрең қызыл, жасыл, көк
Көңілсіз түстер: суық түстердің қосындысы
Арманшыл түстер: жылы түстер мен суық тістердің солғын реңктері.
Ахроматикалық түстер – түс тоны жоқ түстер (сұр, қара, ақ).
Үйлесімді түстер – негізгі түсті таңдауға ықпал етуші түс.
Туыстық - үйлесімді түстер – 90 градус шамасында түс, шеңберіне кіретін түстер.
Туыстық түстер – 30 градус шамасында түс шеңберіне кіретін түстер.
Қанықтылық – түс тазалығын меңзейді.
Жарық – электромагниттік толқын.
Спектр – жеті түстен тұратын толқынның ұзындығына сәйкес орналасқан шкала.
Жылы түстер – от денелі түстер (қызыл, сары).
Суық түстер – судың салқындығын еске түсіретін түстер (көк, көгілдір, күлгін).
Хроматикалық түстер – түстік тоны бар спектрдің барлық түстері.
Түстік шеңбер – бір - біріне біркелкі өтетін спектр түстері.
Түстік параметрлер – түстік тон, жарық, қанықтылық.
Түстік тон – түс атауы.
Жарықтық – түстік жарық немесе қоюлықты көрсетеді.
3.
1. Түстердің негізгі түрлерін атаңыздар.
2. Хроматикалық түстер қандай түрлерге бөлінеді?
3. Туыстас түстері қалай анықтайды?
Тапсырмалар:
1. Түстік шеңберді қазаз бетіне бейнелеу.
2. Ахроматикалық және хроматикалық түстерді атау.
3. Суық түстерді бейнелеу.
4. Жылы түстерді бейнелеу.
5. Туыстас, қарсы және туыстас - қарсы түстерді анықтай алу
Туыстас түстер.
Қарсы түстер.
Туыстас қарсы түстер.
Тапсырманың орындалу тәртібі:
1. Қазаз бетіне қарандаш және сызғышты, циркульді, транспормерді қолдана отырып, түстік шеңберде орналасқан архоматикалық және хроматикалық түстердің салу тәртібі бойынша эскизін орындау.
2. Орындалған эскиз бойынша сыызықтық перспективасы заңдылығын сақтай отырып, /А4/ форматта түстік шеңберді дұрыстап орналастыру. Түстік шеңбердің пропорцияларын өзара сақтай отырып, біртұтас жинақылықты көрсету.
3. Орындалған түстік шеңбердің бетіне қылқаламмен гуашь бояуларын қолданып, спектр түстерін жұқа жағу арқылы түс реңін келтіру. Түс байлықтарының колоритін табу.
4. Ахроматикалық түстердің ақ түстен қара түске біртіндеп көшу. Бөлек қағаз бетіне палитрада түстер мен түстерді араластырғанда шыққан кестесін толтырып отыру. Мысалы мынандай:
5. Түстік шеңберде орналасқан түс бояуларының ерекшеліктерін ескере отырып жекелеген спектр түстерін байланыстыру.
VI. Сабақты қорытындылау
1. Негізгі түстерге қандай түстер жатады?
2. Ахроматикалық, хроматикалық түстер қандай түстер?
3. Жылы және суық реңктегі түстерге қандай түстер жатады?
4. Қарсы түстерді көрсету.
5. Туыстас түстерді көрсету.
6. Үштік түстердің үйлесімділігін белгілеу.
| Бағалау критерилер: | Қорытынды балл: | |||
| 1. Видео таспадан тыңдалған таныс терминдер бойынша | Таныс терминдерді ағылшын тілінде толық айтты. | Таныс терминдерді толық аиталмады. | Таңыс терминдерді аиталмады. | |
| Қызыл түсті топ: | ||||
| Сары түсті топ: | ||||
| Жасыл түсті топ: | ||||
| 2. Сұрақ жауап әдісі бойынша | Берілген сұрақтардың жауабын барлығын тапты | Берілген сұрақтардың жауабы нақты аитылмады. | Сұрақтарға жауап берілмеді. | |
| Қызыл түсті топ: | ||||
| Сары түсті топ: | ||||
| Жасыл түсті топ: | ||||
| 3. Түстік шеңбер бояу бойынша | Түстер шеңберде орналасуы дұрыс, туынды түстер нақты табылған. | Түстер шеңберде дұрыс орналасқан, туынды түстердің кейбір анық бейнеленбеген | Түстер шеңберде дұрыс орналаспаған, туынды түстердің көбі анық бейнеленбеген | |
| Қызыл түсті топ: | ||||
| Сары түсті топ: | ||||
| Жасыл түсті топ: | ||||
| 4. Ахроматикалық түстердібейнелеубойынша | Ахроматикалық түстерді біледі, анық бейнеленген олардың реңктерін бейнелей алды. | Ахроматикалық түстерді біледі, бірақ түс реңктері анық емес. | Ахроматикалық түстерді білмейді, түс реңктерін бейнеленбеген. | |
| Қызыл түсті топ: | ||||
| Сары түсті топ: | ||||
| Жасыл түсті топ: | ||||
| 5. Туыстас, қарсы және туыстас - қарсы түстерді анықтау. | Туыстас, қарсы және туыстас - қарсы түстерді толық анықтай алу. | Түстердің кейбірін анықтай алмады. | Түстерді толығымен алмастырды.. | |
| Қызыл түсті топ: | ||||
| Сары түсті топ: | ||||
| Жасыл түсті топ: |
Өз талғамына сай костюмді түстермен үйлесімді бояу
You Might Also Like
-
Тақырыбы: Қалта түрлері олардың өңделу технологиясы
-
Пән: ЖаратылыстануСынып: 3 «ә»Заттар және олардың қасиеттері. Табиғат ресурстарыКүні: Тақырыбы:Қандай топырақ құнарлы?Оқу мақсаты:3.3.4.4 топырақтың құнарлылығын құрамына қарай зерттеу; 3.1.2.4 жү...
