InfoHub Logo

Taqyryby: Ádeptilik áleminde
Maqsaty: «Ádeptilik áleminde» atty tálim saǵatymyzda oqýshylardy adamgershilikke, kishipeıildikke, ádeptilikke, jaman ádetterden aýlaq bolýǵa, ádemilikke, ádemi kıiný men sóıleýge, ádemi sóılesýge tárbıeleý, balalar boıyna izettilik, úlkenge qurmet kórsetip, ata - anany qasterleý sıaqty qasıetterdi sińire otyryp, mádenıettiliktiń qarapaıym qaǵıdalaryn únemi saqtap júrýge úıretý.
Kórnekiligi: naqyl sózder jazylǵan plakattar, ósıet sózderi bar kitaptar.
«Aǵa ádepti bolsa - ini ádepti,
Apa ádepti bolsa - sińli ádepti».
«Ádepti bala – arly bala,
Ádepsiz bala – sorly bala».
Ádisi: Pikirtalas, suraq - jaýap, slaıd.
Túri: Tárbıe saǵaty

Barysy:
1. Kirispe sóz.
2. «Sálem sózdiń atasy» Sálemdesý ádebi
3. Kıine bilý de - óner. ( kıim kıý týraly oı - pikir aıtý)
4. Suraq – jaýap
5. Danalar aıtqan dara oılar ( Ádemilik, ádeptilik týraly maqal - mátel aıtý)
6. Qorytyndy.

I. Kirispe sóz:
Halqymyzdyń ádepti de syılastyq qarym - qatynastarǵa kóńil bólip kelgendigi belgili. Urpaqtan – urpaqqa aýysqan bul ónegeni biz qazaqtyń maqal - mátelderinen, naqyl sózderinen mol kezdestiremiz. «Ulyq bolsań - kishik bol», «Ádepti bala ósirseń, aýyldyń abyroıy», «Kishipeıildilik - kishilik emes, kisilik» dep oı tarqatatyn sóz marjandary halqymyz ustanǵan tálim - tárbıeniń júıeli baǵdaryn meńzeıdi. Qazaq halqyna tán qonaqjaılyq, úlkendi qurmetteý, aǵaıyn - týǵanǵa baýyrmaldyq, ataly sózdi qadir tutyp, jas urpaqty ádeptilikke, kishipeıildilikke tárbıeleý turǵysyndaǵy ozyq dástúrler qazirge kezde de jalǵasyn tabýy tıis.
Ádep degenimiz - adamdarmen qarym - qatynas barysynda, áńgimelesý kezinde shamadan aspaý, bizdiń sózimiz ben isimiz sóılesip turǵan adamnyń kóńiline tımeýin oılap, sypaılyq sheginen shyqpaý.

II. «Sálem - sózdiń atasy»
Sálemdesý - ádeptiliktiń, adamgershiliktiń, mádenıettiliktiń belgisi.
Sálemdesý - sóz bastaýdyń, tanysýdyń alǵashqy qadamy. Sálemdesý tuńǵysh ret nemese belgili bir ýaqyt salyp kezdesken tanys jáne beıtanys adamdardyń dástúrli sóz, ıshara ne dene qımyly arqyly bir - birine jaqyndyq nıet, iltıpat bildirip, jyly shyraı tanytýy. Teginde, ádep, adamshylyq amandasýdan bastalady. Adam balasynyń rýhanı tarıhynda qol jetken zor ıgiligi – sálemdesý, onyń sharapaty men keremeti sonda - adamzat ádebiniń qalyptasýynda, jumyr basty pendelerdiń bir - birimen tatý - tátti syılasyp ómir súrýdi ańsaıdy.
Sonyń negizin sálemdesý ádebi salǵan. Sálemdesý o zamannan qudaıshyldyq, ımandylyq, kisilik nyshany retinde túsinilip, qabyldanǵan.

III. Kıine bilý de - óner.
«Kıimine qarap qarsy al, aqylyna qarap shyǵaryp sal» degendeı, sándi kıim adamnyń qoǵamdaǵy ornynan, turmystyq jaǵynan, talǵamynan habar berip otyrady.
Kıim uǵymy adamnyń ýaqytqa jáne qoǵamdyq jaǵdaılarǵa sáıkes sulýlyq týraly belgili uǵymyn beıneleıtin modamen tyǵyz baılanysty bolady. Adamzat qoǵamy damyǵan saıyn bul kózqarastar ózgeredi. Iaǵnı modada únemi jańaryp otyrady. Kıimge degen talǵampazdyq adamnyń ózine ózi syn kózben qaraı bilýiniń belgisi.
Qonymdy kıim adamdy jurtqa tym oqshaý, odaǵaı kórsetpeýi tıis.
Ár halyqtyń óz dástúrin, kıim kıisin, ulttyq qasıetin saqtaı otyryp kıinýi sol ultty bıikterin kórsetetin ardaqty qasıet ekenin bildiredi.
«Ory ornymen maqtaı bil, qurmetin saqtaı bil» demekshi, kıimdi árkim ózinshe tańdaıdy, tańdaý kezinde jeke talǵamy men úlgi aǵymyna súıenedi. Jaqsy kıine bilýde adamnyń óziniń mádenıeti, talǵamy, adamgershilik negizderine súıenetin óner dep tegin aıtylmasa kerek.

IV. Suraq - jaýap.
1. Búgingi urpaq durys sálemdese bile me?
2. Qalaı sálemdesken durys dep oılaısyń?
3. Zaman talabyna saı kıiný degendi qalaı túsinesiń?
4. Qazirgi jastardyń kıim kıisine kóńilińiz tola ma?
5. Sen ózińe jańa kıim alarda kimniń pikirine súıenesiń?