Kútpegen jekpe-jek
Iá, ıá, álqıssa, dep aıtam ba, o zaman da, bu zaman, mundaı sumdyqty kim kórgen. Adam balasy óziniń basyna túspegesin keıbirde jurttyń aıtqanyna sene qoıýshy ma edi táıiri. Al ılana qoıǵanyńnyń ózinde de sol oqıǵany bastan ótkergen kisideı sezine, tolyq túısine almaısyz ǵoı.
Qosh, sonymen...
Demalys kúni, merekeniń oraıy bolatyn. Tús aýǵan mezgil. Qaıdan ǵana meni Qudaıym úıdiń syrtynan júrgizdi eken dep oılaımyn artynan. Jónimen, ózdi-ózim, typ-tynysh, ádettegimshe aıańdaı basyp ketip bara jatqanmyn. Bir kezde... tý syrtymnan «haıt, haıt» degendeı qatty da tosyn daýys shyqqany. Jalt burylyp qaraǵanda baıqaǵanym: sonadaıdan kóringen sary shashty qyz ben jigittiń sulbasy. Olardy daýys shyqqan betten shalt ańǵaryp qaldym. Bárinen de soraqysy sodan keıin boldy. Sol betten qussha zymyrap ushqan, babynda turǵan «búldog» ıt joldaǵy tal terekter arasynan yta, temir torly jaqtaýlardan yshqyna qarǵyǵan kúıi tas tóbeme qaraı jóńkilip keledi.
Oılanyp turar ýaqyt qaıda! Bári de qas-qaǵym sát. Aıdyń kúniniń amanyńda, ózińniń úıińniń janyńda qańǵyǵan qasqyr ıtke talanyp qapy qalǵansha...
Myqty qorǵanys jasap úlgermedim, biraqta tas-túıin bolǵan kúıimdegi jigerli jumylǵan judyryǵym julqyna jetip, bir demde qaýyp qalmaqshy bolǵan usqynsyzdaý haıýannyń mańdaı tusynan sart etti. Beıne rıng ústinde qarsylasyn qaǵynta soǵam dep, oılamaǵan jerden ózi ońtaıǵa kelip qalǵan bokserdeı abdyraǵan (múmkin, nokdaýn alǵan shyǵar) búldog esin jıa, ekinshi ret ekpindeı umtylǵanda moıyn tusyn qaptaldaı jáne tamaqtyń tusynan bar kúshimmen tepkilep jiberdim. Manaǵy qasqyr ıtimniń aryny endi basylǵandaı ma, qalaı? Áıtkenmen, tórt aıaqtyǵa senip bola ma, kóp kidirmeı qaıta shapty... Qapelimde tepe-teńdikti ustaı almaı qalǵan men de ushyp tústim. Jandármen qarmanyp, kezekti shabýylǵa (hám qorǵanysqa) ázirlenbek edim. Artyma qarasam, álgi haıýan meni qulatqanyna rıza boldy ma, ıelerine qaraı ortekedeı orǵytyp, quıyndatyp barady eken.
«Táýba, táýba!», dedim men ishteı. Qojaıyndaryna aıǵaılap bir balaǵat aıtqannan artyq eshteńe isteı almadym. Olar da ne sasyp qaldy, ne ıtterin synap tur ma, álde ádeıi aıtaqtady ma, áıteýir, ary qaraı burylyp alyp asty.
Al men bolsam, ózimmen ózim oılanyp kelemin. Apyraı- aý, meni qoıshy, shama kelgeninshe bir amalyn jasarmyn-aý. Al mundaıda dármensizdeý jan bolsa ne qaıran qyla almaq?
Oıyma ana jylǵy oqıǵalar tústi. Teńiz jaǵasynda bir dármensiz jas qyzdy buralqy ıt jep qoıdy. On besinshi shaǵyn aýdan jańa bastap salynyp jatqan kezde bir náreste qazaq balasynyń bas quıqasyn sol arada ıt jetektep júrgen balaýsa orys qyzynyń «ovcharkasy» julmalap tastady. Bir qart, odan keıin jigit aǵasy jasyndaǵy azamat eki-úsh jyldyqta redaksıaǵa shaǵym aıtyp keldi. Álgindeı ıt qydyrtyp júrgender (olardyń ishinde jergilikti ult bolmaıdy ǵoı, sirá) qasynan óte bergende bularǵa aıtaqtaǵan.Bir áıel adam joldan óterde kezdeısoq súrinip ketedi. Sonda bir kezdeısoq ıt ústine qona túsken kórinedi. Bul ne degen sumdyq sońda?!
Qalada buralqy ıt, mysyqtardyń tym kóptigi, onyń turǵyndarǵa kútpegen jerden qaýip-qater tóndiretindigi jóninde osy joldardyń avtory osydan on bes jyl buryn qazirgi oblys ákimi aldynda baspasóz máslıhatynda qozǵap, másele qoıyp edi. Kezinde odan táýir qorytyndy da shyqty. Myńdaǵan buralqylar arnaýly sheshim boıynsha atyldy, alastalyndy. Endi osyndaı sharalardy tek «buralqylarǵa» ǵana emes, basybaıly úı haıýandaryna da alý kerek sıaqty. Itine ıesi ıe bola almasa, jaýapqa tartý kerek. Qalanyń ár shaǵyn aýdanyndaǵy ıtterdiń tizimi jasalynyp, olardyń «minez-qulqy», ıesiniń aqyl-esi tekserilip turǵany tipti de artyq emes. Bul qala turǵyndarynyń ıt ataýlyny kórgende abyrjymaýyna, ózderin senimdi sezinýlerine sebep bolady dep oılaımyn.
You Might Also Like
