InfoHub Logo

Stambýldyń qaýipsizdik basqarmasynan barsha ýálaıat basqarmalaryna mynadaı shuǵyl telegramma jóneltildi:

«Úsh kún, úsh tún boıy sileleri qatyp kúzette turǵan eki polıseıimiz qalǵyp ketken bir sátte «Hamdı Pil» dep atalatyn kánigi baýkespe ury iz-túzsiz ǵaıyp boldy. Qashqyn: otyz bes jasta, uzyn boıly, salmaǵy — eki júz kılogramm, óńi shıkil sary, úsh tisi joq, joǵarǵy bir azý tisi jamalǵan, tómengi bir ezý tisi altynmen qaptalǵan, qońyr jolaq kostúm kıgen, shashy sep-seldir, dóńgelek júzdi, qoı kózdi. Onyń qashyp ketkeni táptishtep tekserý nátıjesinde ábden dáleldendi. Eger ol Hamdı Pil Sizdiń qaraýyńyzdaǵy polısıa ýchastokteriniń birinde jylt ete qalsa, ne polıseılerińizdiń birine jolyǵyp jón suraı qalsa, oǵan bizden duǵaı-duǵaı sálem aıtqaısyz, bizdi áýre-sarsańǵa salmasyn, qoly tıgen kúni Stambýl qaýipsizdik basqarmasyna kelip kúnásin jýyp-shaısyn. Baýkespe Hamdı Pildiń fotosýretin de jiberip otyrmyz».

* * *

Bir ýálaıattyń vokzalynda eki polıseı sóılesip tur.

— Ramazan, qarashy, dostym: sýsyn simirip turǵan anaý bir qý álgi Hamdı Pildiń dál ózi-aý deımin.

— Mm... Uqsaıdy eken... Sýretin kórsetshi...

Polıseı qaltasynan bir sýretti alyp, serigine usyndy.

— Áı, Mahmud, mynaý seniń ózińniń sýretiń!

— A?! E, álgi meıram kúni túskenim eken ǵoı. Jaqsy shyqqan, á?

— Jaqsy shyqqan! Tek sál-pál kúlimsirep túsýiń kerek edi. Káne, Hamdı Pildiń sýretin kórsetshi.

Mahmud qat-qat sýretterdi sýyryp alyp qaraı bastady.

— Mynaý meniń ulymnyń sýreti... Mynaý meniń áskerdegi kezim. Mynaý... mynaý kim, eı, Ramazan?

— Bul álgi-i-i... kontrabandıst Dýman Álı. Bul qazir apıynmen mal taýyp dánigip júrgen joq pa.

— Óı, mynaý baıaǵy meımanhanany torı beretin Sýbhı soıqan ǵoı... Qyrsyqqanda sýretterdiń aralasyp ketkenin qarashy!

— Bol endi, Pildi tap!

Mahmud pen Ramazan sýretterdi aqtaryp qaraı bastady.

— Bolsańshy, eı, Mahmud! Anaý isherin iship boldy, qazir taıyp turady!

— Jan-jaǵyna jaltaqtaýy jaman!

— Taptym! Mine! Dál ózi!

Ekeýi kúdikti kisiniń qasyna jetip bardy.

— Kánekı, jerles shyraq, toqtaı qal!

Ekeýi birese sýretke, birese jerlesterine qaraıdy.

— Shyraǵym, káne, bylaı qyryndańqyrap turshy!

— Ramazan, mynaý oǵan uqsamaıtyn sıaqty!

— Komısar myrzanyń ózi kórsin. Ol kisi tanı biledi.

— Kánekı, jerles shyrań, jyljy! Bizben birge ýchastokke barasyń!

* * *

Basqa bir ýálaıatta eki polıseı bazarda sóılesip tur:

— Shúkir-eke, ekeýimizde jurtqa qarar bet qalmady. Keshke deıin salpaqtap bosqa júrmiz, Hamdı Pildi ustaı almadyq.

— Myna kele jatqan sol emes pe, eı?

— Iá, mynaý sol sıaqty, júrshi, ózinen suraıyqshy.

— Myrza, sizdiń atyńyz kim?

— Mustafa.

Polıseıler: «Mustafa» deıdi», dep kúbirlesti.

— «Men Hamdı Pilmin», — dep kim saǵan shynyn aıta qoıady.

— Mynaýyń talaıdy shońqıtqan qý shyǵar.

— Myrza, bizben birge júrseńiz qaıtedi?

* * *

Taǵy bir ýálaıattaǵy kofehanada da eki polıseı bir-birine syr aqtaryp tur:

— Keshe men Hamdı Pildiń baqandaı úsheýin ustap berdim, biraq, komısarǵa solardyń tym qurysa bireýi de unamady.

— Bizdiń komısar qazymyr pále emes pe!

— Aqyryn sóıle! Áı, anaý shaı iship turǵan qýǵa kóz salshy.

— Óı!.. Dál ózi!

— Álgi qaǵazda ony jardaı degen joq pa edi, al mynaý taramysyna ilinip áreń tur.

— Júdegen ǵoı! Qashyp-pysyp júrý ońaı ma?!

— Onyń ras... Biraq... mynaý qara tory. Al Hamdı Pildi shıkil sary degen.

— Taý-tasty kezip shyrqyrap bezip júrse, óńi totyqpaq turǵaı... kórmeısiń be, áne, shashy da kúnge kúıip ketipti.

— Ras-aý! Biraq mynanyń shashy qansha kúıse de, áli qap-qalyń eken. Al álgi qaǵazda Hamdı Pildiń shashy suıyq degen bolatyn.

— Tanyp qoımasyn dep parık kıip alǵan shyǵar.

— Onda nesine qarap turmyz? Júr, soıqandy dereý tutqyndaıyń!

Ekeýi beıtanystyń janyna bardy.

— Seniń atyń kim?

— Hamdı.

Polıseıler bir-birine qarap jymyń-jymyń etisti.

— Ýchastokke júr, káne!

— Ne deısiz? Ne bop qaldy?

— Sózdi doǵar! Ýchastokqa barǵan soń bilesiń.

* * *

Tas joldyń asfálttalǵan tusynda turǵan eki polıseı kóldeneń ótip bara jatqan bir kisini toqtatty.

— Káne, aýzyńdy ash!

— Aýzymda dáneńe de joq.

— Onda tipti jaqsy. Ash degen soń ash, káne! Anaý aýzyn ashty. Polıseıler onyń tisin tekserýge kiristi.

— Qaǵaz qaıda, qarashy, Pildiń neshe tisi joq dep edi? — dedi biri.

Ekinshisi qaǵazdy alyp oqı jóneldi. « — ...Úsh tisi joq, joǵarǵy bir azý tisi jamalǵan, tómengi bir ezý tisi altynmen qaptalǵan». Polıseıler endi tis sanaýǵa kiristi.

— Bir, eki, úsh... tórt... Qıpaqtamaı tur! Jańyldyryp jiberdiń! Bir, eki, úsh, tórt, bes... Jıyrma tórt! Mynanyń tisi jıyrma tórt-aq!

— Jıyrma tórt-aq pa? Sonda nesheýi jetpeıdi? Áı, seniń neshe tisiń jetpeıdi?

— Segizi.

— Julyp tastaǵan ǵoı. Tanyp qoımasyn dep mynaý óz tisin ózi julyp tastapty.

— Polıseı myrza, meniń tisterim túgeldeı jasandy tis. Óz tisimniń bireýi de joq.

— Qaǵazǵa qarashy! Jasandy tis týraly eshteńe jazbap pa?

— Eshteńe jazbapty. Umytyp ketken shyǵar. Qudaı biledi, eı, mynaý — sol Pildiń dál ózi! Astyńǵy azý tisterin kórshi. Áne, altyn tisi jarqyrap tur! Káne, myrza, aıańdaıyq!

— Qaıda?

— Ýchastokqa. Bol, bol, tez!

Ýálaıattardyń qaýipsizdik basqarmalarynan Stambýl basqarmasyna qaraı telegramma qarsha borap jatty:

«Pálen kúngi pálen nómirli telegrammaǵa jaýap.

Bizdiń ýálaıatta on tórt Hamdı qolǵa tústi, on tórti de qońyr jolaq kostúm kıgen, segiziniń altyn tisi bar. Jańa jarlyǵyńyzdy quldyq ura tosýlymyn: osy ustaǵandarym jete me, rızasyz ba, álde taǵy da ustaı bereıin be?»

Kelesisiniń aıtqany:

«Túglen kúngi túglen nómirli telegrammaǵa jaýap:

Bizdiń ýálaıatta salmaǵy júz seksennen eki júz kılogramǵa deıin jetetin eki dojna1 Hamdı Pil ustaldy. Táýir tarazymyz bolmaǵandyqtan salmaqtaryn anyq aıtyp bere almaı otyrmyz. Barlyǵy da qoı kózdi, báriniń de Hamdı Pil ekeni daýsyz. Bárin de sizderge jónelttik. Taǵy da izdep jatyrmyz. Qolǵa bir túskenin bir, eki túskenin — eki dereý Bas basqarmaǵa jóneltip otyratynymdy qaltqysyz qurmetpen habarlaımyn».

* * *

Stambýl qaýipsizdik basqarmasy jer-jerdegi basqarmalaryna bylaı dep telegramma soqty:

«Osy ustaǵandaryńyz da jeter dep uıǵardyq, túrme ataýly túgel toldy.

Barlyqtaryńa alǵys aıtamyn jáne jańadan jarlyq barǵanǵa deıin Hamdı Pildi izdeýdi toqtatýdy usynamyn».

E s k e r t ý: Qashyp ketken Hamdı Pil ustaldy.

Orysshadan aýdarǵan ǴABBAS QABYSHEV

---