InfoHub Logo

Búginde kásibı jáne áýesqoı sportshylar arasynda tanymal preparattardyń biri bolyp tabylatyn BCAA sarapshylar tarapynan aıtarlyqtaı synǵa ushyrap jatyr.

BCAA degenimiz ne?

BCAA (búıir bulshyqetterin kúsheıtetin amın qyshqyly) – kásibıler, onyń ishinde bodıbılderler arasynda jıi qoldanylatyn sporttyq azyqtyq qospa.

Fıtnes-ındýstrıasy qatardaǵy tutynýshylar úshin BCAA qospasyn jaqsy saýdalap keldi. Sportzaldarǵa jıi baratyndar amın qyshqyly minsiz dene músinin saqtaý úshin qajetti quraldardyń biri dep bildi. Alaıda sarapshy mamandardyń pikiri basqa. Olardyń sózine qaraǵanda, BCAA paıdalaný aqshany bosqa shashqanmen birdeı.

BCAA kópshilik jaǵdaılarda sýǵa aralastyryp ishýge yńǵaıly etip, untaq túrinde shyǵarylady. Ol paıdalanar aldynda sýǵa eritiledi. Sportzaldarǵa jıi baratyn adamdardyń arasynan jattyǵý kezinde nemese jattyǵýdan keıin jartylaı móldir suıyqtyqtardy iship turǵanyn jıi baıqaımyz. Olardyń pikirinshe, osy amın qyshqyldary bulshyqet massasyn ulǵaıtýǵa jáne bulshyqertterdiń symbattana túsýi úshin qajet bolatyn aqýyz sıntezderin belsendi etedi.

BCAA quramynda almastyrylmaıtyn toǵyz amın qyshqylynyń úsheýi bar, olar leısın, ızoleısın jáne valın. Olardyń úlesinde bulshyqet aqýyzdaryndaǵy amın qyshqyldarynyń shamamen 35%-y bar.

«Aqýyzdyń ózi shamamen 20–22 amın qyshqyldarynan turady. Olardyń toǵyzy almastyrylmaıtyn túrlerine jatady, ıaǵnı olar adam aǵzasynda sıntezdelmeıdi. Sondyqtan da onyń aǵzaǵa syrttan kelýi qajet» , – dep túsindirdi MyProtei kompanıasynyń dıetology Djennı Bloý.

Sarapshynyń pikirinshe, BCAA bulshyqet massalaryn ósirýge nemese ony ustap turý úshin, sondaı-aq olar proteın kokteılderge qaraǵandar paıdaly. Aıtalyq onyń quramynda kómirsýtekter nemese maılar joq. Bul aryqtaǵysy kelip júrgender úshin taptyrmas qural.

«Eger sizge artyq salmaqtan arylý jáne bulshyqetter kólemin ulǵaıtý kerek bolyp BCAA kómegine júginseńiz, onda siz artyq qunarly zarttary joq almastyrylmaıtyn amın qyshqyldaryn ózińizdiń aǵzańyzǵa qabyldaı alasyz»,- deıdi mamandar.

Alaıda keıbir sarapshylar BCAA-da qunarlylyq joq degen sózdi jalǵan dep esepteıdi. Olar BCAA-nyń gramynda alty kılokalorıa bar, al jalpy sarysý proteınniń gramynda tórt kkal bar ekeni anyqtalǵan. BCAA basty artyqshylyǵy bolyp onyń quramynyń leısın, ızoleısın jáne valın sıaqty amın qyshqyldaryna baı bolýy. Smıttiń aıtýyna qaraǵanda, BCAA-nyń standartty mólsherin (10 g) qarapaıym sarysýmen (15 g) almastyrýǵa bolady jáne ol áldeqaıda arzanyraq shyǵady.

«BCAA sarysý sıaqty jumysty atqarady, alaıda onyń baǵasy qymbat», – dep túsindirdi derbes jattyqtyrýshy Garrı Smıt.

Atalǵan brendik taýarǵa úlestes bolyp tabylmaıtyn jattyqtyrýshylar men dıetologtar ózderiniń klıentterine BCAA qabyldaýǵa keńes bermeıdi. Onyń ústine, mundaı sporttyq taǵamdyq qospany Eýropalyq odaq resmı túrde qabyldaǵan joq. Sondyqtan da qazirgi kezde onyń adam densaýlyǵyna oń áseri týraly naqty dálelder joq.

Garrı Smıttiń pikirinshe, BCAA qospasyn paıdalaný – bul aqshany jelge shashýmen birdeı.

«Júrgizilgen 13 zertteýdiń toǵyzy BCAA-nyń adam aǵzasyna qandaıda bir oń yqpal jasamaıtyndyǵyǵy kórsetti», - deıdi.

Sondaı-aq Smıt anoreksıamen aýyrǵan adamdarda tábetti yntalandyrý quraly retinde paıdalanatyndyǵyn, sondyqtan ol fıtnes-maqsatqa qoljetkizýge kedergi keltiretindigin alǵa tartady.

Harley Street dıetology Rıannon Lambert BCAA paıdaly ekendigi týraly ǵylymı dálelderdiń joq ekendigin, sonymen qatar mamandar ony shekten tys paıdalaný basqa amın qyshqyldarynyń sińirimdiligin tómendetýge alyp kelýi múmkin ekendigin eskertedi.

Derekkózi: independent.co.uk

---