InfoHub Logo

باۋىردىڭ بەرىشتەنۋى (سيرروزى) — ديففۋزدى گەپاتوسيتتەر كولەمى ازايۋىمەن، فيبروزدىق وزگەرىستەرمەن، باۋىردىڭ قالىپتى كۇرىلىمىنىڭ وزگەرۋىمەن، رەگەنەراسيالىق تۇيىندەر پايدا بولىپ، ودان ءارى باۋىر جەتىسپەۋشىلىگى جانە پورتالدى گيپەرتەنزياعا سوقتىراتىن سوزىلمالى پوليەتيولوگيالىق باۋىر سىرقاتى.

باۋىردىن بەرىشتەنۋىنە الىپ كەلەتىن جانە ءجيى كەزدەسەتىن سەبەپتەر:

— الكوگولدى گەپاتيت (40-80 پايىز جاعدايدا)؛

— سوزىلمالى ۆيرۋستى گەپاتيت (30-40 پايىز جاعدايدا)؛

— كريپتوگەندى؛

سيرەك كەزدەسەتىن سەبەپتەرى:

— بيليارلى؛ اۋتويممۋندى گەپاتيت؛

— گەموحروموتوز؛

— ۆيلسون-كونوۆالوۆ اۋرۋىندا؛

— الفا 1-تريپسين جەتىسپەۋشىلىگىندە؛

— كارديالدى سيرروز؛

— باددي-كياري سيندرومىندا؛

— دارىلىك زاتتار سەبەبىنەن.

سيرروز كەزىندە باۋىردا ورىن الاتىن مورفولوگيالىك وزگەرىستەر

باۋىر بولىكتەرى كۇرىلىمى بۇزىلىپ، باۋىر پارەنحيماسى مەن جاسۋشالارى وزگەرىپ، تۇيىندەر جانە پورتالىدى گيپەرتەنزيا پايدا بولىپ، باۋىر كولەمى الكوگولدى سيرروز بەن گەموحروماتوز جاعدايىندا ۇلعايادى، كەيىنىرەك شەمىرشەكتەنىپ، كولەمى كىشىرەيەدى.

وسىعان وراي سيرروزدىڭ مورفولوگيالىك جىكتەلۋى:

— كىشى ءتۇيىندى (ءتۇيىن كولەمى 1-دەن 3 مم، الكوگولدى گەپاتيتتە)؛

— ءىرى ءتۇيىندى (ءتۇيىن كولەمى 3 مم جوعارى، ۆيرۋستى گەپاتيتتە)؛

— تولىق ەمەس سەپتالدى؛

— ارالاس (ءار ءتۇرلى كولەمدە) بولىپ بولىنەدى.

كلينيكالىق كورىنىستەرى

ناۋقاس تەز شارشاعىشتىققا، سالماعىنىڭ ازايۋىنا، ديسپەپسياعا، ءىشىنىڭ اۋرۋىنا، تەرىنىڭ سارعايۋىنا، اسيتكە، مۇرىننىڭ، اسقازاننىڭ، قىزىليەكتىڭ، تەرى استىنىڭ قانتالاۋىنا شاعىمدانادى.

ناۋقاس انامنەزيندە گەپاتيت، تەرىنىڭ سارعايۋى، دارىلىك زاتتاردى تىم كوپ پايدالانۋ، قان قۇيۋ، الكوگولدى شەكتەن تىس پايدالانۋ، تۇقىم قۋالاۋشىلىك فاكتورلار بولادى. ناۋقاستا اۋرۋ ەش بەلگى بەرمەسە دە، 90 پايىز جاعدايدا باۋىرى كوتەرىلىپ، سيپاپ بايقاعاندا قولعا بىلىنەدى.

وبەكتيۆتى وزگەرىستەر: ناۋقاستىڭ تاماققا تابەتى ناشارلايدى، قاڭقا بۇلشىق ەتتەرى قاشىپ، «دوللارلى تەرى»، تەرى سارعايۋى، پيگمەنتتەر، پۋرپۋرا، ديۋپيۋيترەن كوتراكتۋراسى بايقالادى.

قانداعى گيپەرەستروگەنەميا بەلگىلەرى، گينەكوماستيا 3ل جاعدايدا، اتالىق جىنىس بەزىنىڭ كىشىرەيۋى كەزدەسەدى. الاقاندا «پالمارلى ەريتەما»، ءىشتىڭ ۇلكەيۋى، ءىشتىڭ تەرىاستى تامىرلارىنىڭ كەڭەيىپ، بىلەۋلەنۋى، باۋىردىڭ ۇلعايۋى 70 پايىزدا، كىشىرەيىپ قالۋى 25 پايىز، تالاقتىڭ ۇلكەيۋى 50 پايىز جاعدايدا ورىن الادى. سونىمەن قاتار، باۋىر پاتولوگياسى سەبەپتى پەريفەريالىك ىسىكتەر، نيەۆرولوگيالىق وزگەرىستەر، ستۋپور، ترەمور، پسيحيكالىق وزگەرىستەر بولادى.

باۋىردىن بەرىشتەنۋى كەزىندە جۇرگىزىلەتىن زەرتحانالىق، اسپاپتىق زەرتتەۋلەر:

— جالپى قان، بيوحيميالىق قان زەرتتەۋلەرى، بيليرۋبين، اقۋىز فراكسيالارى، ترانسامينازدار، اسيت بولعان جاعدايدا ەلەكتروليتتەر كولەمىن انىقتاۋ؛

— يممۋنولوگيالىق كورسەتكىشتەرىن، انتينۋكلەارلى انتيدەنەلەر مەن گەپاتيت ماركەرلەرىن انىقتاۋ؛

— ەندوسكوپيالىق زەرتتەۋلەر، كت نەمەسە باۋىر ۋلترادىبىستىق زەرتتەۋلەرى.

باۋىر بەرىشتەنۋى اسقىنعان جاعدايدا اسيتكە، باۋىر ەنسەفالوپاتياسىنا، وڭەشتىڭ كەڭەيگەن قان تامىرلارىنان قان كەتۋگە، ترومبوزعا، گەپاتورەنالدى سيندرومعا، باۋىر وبىرىنا اكەلۋى مۇمكىن.

پورتالدى گيپەرتەنزيادا تامىرلاردىڭ كەڭەيۋىن، وڭەشتىڭ كەڭەيگەن قان تامىرلارىن ەندوسكوپيالىق زەرتتەۋمەن بايقاۋ، پورتالدى كوكتامىردىڭ ديامەترىن ولشەۋ، دوپلەر-ۋلتراسونوگرافيا، كت، مرت، پورتالدى كوكتامىر كاتەتەريزاسياسى، انگيوگرافيالىق زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلەدى.

باۋىر بەرىشتەنۋىنىڭ الدىن الۋ شارالارى

— ۆيرۋستى گەپاتيتتىڭ جۇعۋىنا جول بەرمەۋ؛

— الكوگول پايدالانۋدان باس تارتۋ؛

— باۋىرعا زياندى دارىلەردەن ساقتانۋ؛

— تاعامدى ءوت قۋۋ ماقساتىندا كۇنىنە 5-6 رەت ءىشۋ؛

— كۇندەلىكتى ۇلكەن دارەت ءجۇرۋىن قاداعالاۋ؛

— باۋىر بەرىشتەنۋىنىڭ ەمى تەك دارىگەردىڭ باقىلاۋىمەن جۇرگىزىلەدى.

ك. ب. ەلماعانبەتوۆا، تەراپيەۆت

---