- 26 ақп. 2022 00:00
- 238
Міржақыптың "Жастарға" үндеуі
Қазақ елінің қамын ойлап, халқына үндеу тастайтын батыл Алаш зиялыларының бірі - Міржақып Дулатов. Қайраткер өзгерісті тек жаңа толқын алып келетінін білген. Сол себепті, 1907 жылы Петербургте шыққан "Серке" газетінде "Жастарға" деген өлеңін жариялайды. Міржақып:
"Найзаменен түртсе де,
Жатырмын, қазақ, оянбай." - деп отаршылдық езгінің сипатын найзаға теңейді.
"Мұнша қалың ұйқыны
Бердің бізге, ой, Алла-ай!
Бар ма екен біздей ғафыл жұрт,
Атырафқа көз салсақ.
Көзі іскенше ұйқыға
Келе жатқан тоя алмай?"-деп халқының төзімділігіне қайран болса да, бұл үнсіздікке налығанын айтады.
"Етемін үміт жастардан,
Жаңа гүл шашқан бақшадай," деген жолдар Міржақып жастарға үміт артып, үлкен өзгерістер күтетінін аңғартқандай.
Ал: "Мұрадын оңай кім табар,
Жар салып жұртқа қақсамай?"- деп проблеманы ортаға шығару, айту керек дегенді айтқысы келген. Әрине, ащы шындықтың жолы да тайғақ. Бірақ , Міржақып жас толқынның жанып тұрған жалыны мен ширақтығын анық көрген.
Бұл буынның күші жаңашылдыққа бастар деп:
"Халыққа, жастар, басшы бол!
Қараңғыда жетектеп." деген.
"Терең судан өтер ме,
Мың қойды серке бастамай?"- деп қазақ жастарынын бір отар қойды бастаған серкедей , алға тартар көшбасшы болуға үндеген.
Алаш ұлы Міржақып Дулатовтың батылдығы, көрегендігі мен парасаты бұл үндеуден көрініп тұрғаны анық дер едім.
Калимуратова Аяна Асылханқызы Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, журналистика факультеті