Сүтқоректілердің ертедегі жорғалаушылардан пайда болуы, жұмыртқалаушы ілкіаңдар. Қалталы және ұрықжолдасты сүтқоректілер.
Сабақтың тақырыбы: Сүтқоректілердің ертедегі жорғалаушылардан пайда болуы, жұмыртқалаушы ілкі аңдар. Қалталы және ұрықжолдасты сүтқоректілер.
Оқыту мен тәрбиенің міндеттері.
Сабақтың мақсаты: Сүтқоректілердің шығу тегі, класс тармақтарына жіктелуі, қағанақсыз сүтқоректілердің мекендейтін жері, қоректенуі, баласын азықтандыруы жайлы қысқаша түсінік беру.
Білімділігі: Оқушыларға сүтқоректілер класының түрлері мен маңызы туралы білім беру.
Дамытушылығы: Өткен материалдармен байланыстыра отырып, оқушының ойлау, танымдылық қабілетін дамыту.
Тәрбиелігі: Оқушыларды сүтқоректілер класының кейбір өкілдерін қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Көрнекілік: Сүтқоректілердің суреттері, плакаттар, слайд және т. б.
Әдіс - тәсілдері: Сұрақ – жауап, түсіндіру, логикалық сұрақтар, кесте,
тест жұмысы және т. б.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Амандасу. Оқушыларды журнал бойынша түгендеу.
2. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. (Сұрақ - жауап)
Үй тапсырмасы: § 58 Көбеюі және дамуы. Ұрпақтарына қамқорлық жасауы. Жылдық тіршілік циклі және маусымдық құбылыстар.
1 Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы не деп аталады?
2 Класс неліктен сүтқоректілер деп атаған?
3 Сүтқоректілердің басқа жануарлардан басты қандай ерекшеліктері бар?
4 Сүтқоректілердің терісінде қандай бездер бар?
5 Сүтқоректілердің қаңқасы қандай бөліктерден тұрады?
6 Сүтқоректілердің бұлшық еттері денесінің қай бөлігінде көп?
7 Сүтқоректілер қалай қоректенеді?
8 Сүтқоректілер қалай тыныс алады?
9 Сүтқоректілердің қан айналым жүйесінің ерекшеліктері қандай?
10 Сүтқоректілер қалай көбейеді?
11 Сүтқоректілердің зәр шығару мүшесі қандай?
3. Өтілген материалдарды қайталау.
II. Үй тапсырмасын қорытындылау.
III. Жаңа сабақ
§ 59. Сүтқоректілердің ертедегі жорғалаушылардан пайда болуы, жұмыртқалаушы ілкіаңдар. Қалталы және ұрықжолдасты сүтқоректілер. Биологиялық ерекшелігі. Таралу аймақтары және алуан түрлілігі. Сүтқоректілердің көптүрлілігі.
IV. Жаңа сабақ бойынша түсінік беру.
V. Жаңа тақырыпты өтілген тақырыппен байланыстырып өту.
1. Сүтқоректілер қандай ортада тіршілік етеді?
2. Үйректұмсық баласын немен асырайды?
3. Ересек үйректұмсықтың тістері барма?
4. Түрпітек қандай сүтқоректілер және немен қоректенеді?
5. Қалталы қасқыр қайда тіршілік етеді?
6. Сүтқоректілердің мойын омыртқасы нешеу?
7. Кеуде қуыс құрсақ қуысынан не арқылы бөлінген?
I) Логикалық сұрақтар:
1. Жер бетінде қандай жануардың төрт тізесі бар?
2. Өкпе ауруымен ауырмайтын үй жануары?
3. Әлемдегі ең биік жануар?
4. Бір жақ қырымен жатып ұйықтайтын жыртқыш сүтқоректі?
5 Жер бетіндегі ең тісі көп жәндік?
II). Жануарларды тіршілік ету ортасына қарай бөлу.
Құрлықта Жер астында Суда Ауада
1. Жарғанат. 2. Сарышұнақ. 3. Сілеусін. 4. Итбалық. 5. Ақбөкен.
6. Соқыртышқан. 7. Түлен. 8. Көртышқан. 9. Жұпартышқан. 10. Киттер.
11. Қалталы көртышқандар.
III). Тест жұмысы.
1. Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласын не
деп атаймыз?
а) герпетология. с) ихтиология.
б) маммалогия. д) эпидермис.
2. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат. (Буынаяқтыларда)
а) трохофора. с) целом.
б) параодия. д) хитин.
3. Буылтық құрттардың денесінде кірпікшелері бар дернәсіл пайда
болады оны не деп атаймыз?
а) целом. с) трохофора
б) хитин. д) параодия.
4. Сүтқоректілердің қан айналу шеңбері нешеу?
а) биреу. с) екеу
б) төртеу. д) үшеу.
5. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы не деп
аталады?
а) параодия с) маммалогия
б) ихтиология. д) герпетология.
6. Түрпітектің денесінің ұзындығы неше см болады?
а) 77см. с) 55см
б) 60см д) 90см.
7. Қалталы қасқырдың жүктілік мерзімі неше күн?
а) 14күн. с) 35күн
б) 25күн д) 45күн.
8. Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы не деп атады?
а) орнитология. с) параодия.
б) ихтиология. д) маммалогия.
9. Қосмекенділердің жүрегі неше қуысты?
а) екі қуысты. с) төрт қуысты.
б) үш қуысты. д) қуысты емес.
10. Үйректұмсықтың денесінің ұзындығы шамамен неше см болады?
а) 30см. с) 50см
б) 40см д) 60см.
11. Балықтардың жүрегі неше қуысты?
а) бір қуысты. с) екі қуысты.
б) төрт қуысты. д) бір қуысты.
12. Шеміршекті балықтарымыз қалай ұрықтанады?
а) іштей ұрықтанады. с) тірілей туады.
б) сырттай ұрықтанады. д) барлық жауабы дұрыс.
13. Қайсы омыртқалы жануарлардың денесінде аралас қан таралады?
а) құстарда. с) балықтарда.
б) жорғалаушыларда. д) қосменділерде.
14. Бунақденелілерді зерттейтін ғылымды не деп атаймыз?
а) ихтиология с) энтомология
б) герпетология д) параодия.
15. Біздің жерімізде кездесетін жыртқыш аң?
а) түйе, с) жылқы
б) қасқыр, д) тауық.
IV. Жаңа сабақты қорытындылау.
V. Бағалау
VI. Үйге тапсырма беру.
§ 59. Үйге тапсырманы оқып келу. Сүтқоректілер жайлы мақал мәтелдер және аңыз әңгімелер жазып келу.
Оқыту мен тәрбиенің міндеттері.
Сабақтың мақсаты: Сүтқоректілердің шығу тегі, класс тармақтарына жіктелуі, қағанақсыз сүтқоректілердің мекендейтін жері, қоректенуі, баласын азықтандыруы жайлы қысқаша түсінік беру.
Білімділігі: Оқушыларға сүтқоректілер класының түрлері мен маңызы туралы білім беру.
Дамытушылығы: Өткен материалдармен байланыстыра отырып, оқушының ойлау, танымдылық қабілетін дамыту.
Тәрбиелігі: Оқушыларды сүтқоректілер класының кейбір өкілдерін қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Көрнекілік: Сүтқоректілердің суреттері, плакаттар, слайд және т. б.
Әдіс - тәсілдері: Сұрақ – жауап, түсіндіру, логикалық сұрақтар, кесте,
тест жұмысы және т. б.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Амандасу. Оқушыларды журнал бойынша түгендеу.
2. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. (Сұрақ - жауап)
Үй тапсырмасы: § 58 Көбеюі және дамуы. Ұрпақтарына қамқорлық жасауы. Жылдық тіршілік циклі және маусымдық құбылыстар.
1 Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы не деп аталады?
2 Класс неліктен сүтқоректілер деп атаған?
3 Сүтқоректілердің басқа жануарлардан басты қандай ерекшеліктері бар?
4 Сүтқоректілердің терісінде қандай бездер бар?
5 Сүтқоректілердің қаңқасы қандай бөліктерден тұрады?
6 Сүтқоректілердің бұлшық еттері денесінің қай бөлігінде көп?
7 Сүтқоректілер қалай қоректенеді?
8 Сүтқоректілер қалай тыныс алады?
9 Сүтқоректілердің қан айналым жүйесінің ерекшеліктері қандай?
10 Сүтқоректілер қалай көбейеді?
11 Сүтқоректілердің зәр шығару мүшесі қандай?
3. Өтілген материалдарды қайталау.
II. Үй тапсырмасын қорытындылау.
III. Жаңа сабақ
§ 59. Сүтқоректілердің ертедегі жорғалаушылардан пайда болуы, жұмыртқалаушы ілкіаңдар. Қалталы және ұрықжолдасты сүтқоректілер. Биологиялық ерекшелігі. Таралу аймақтары және алуан түрлілігі. Сүтқоректілердің көптүрлілігі.
IV. Жаңа сабақ бойынша түсінік беру.
V. Жаңа тақырыпты өтілген тақырыппен байланыстырып өту.
1. Сүтқоректілер қандай ортада тіршілік етеді?
2. Үйректұмсық баласын немен асырайды?
3. Ересек үйректұмсықтың тістері барма?
4. Түрпітек қандай сүтқоректілер және немен қоректенеді?
5. Қалталы қасқыр қайда тіршілік етеді?
6. Сүтқоректілердің мойын омыртқасы нешеу?
7. Кеуде қуыс құрсақ қуысынан не арқылы бөлінген?
I) Логикалық сұрақтар:
1. Жер бетінде қандай жануардың төрт тізесі бар?
2. Өкпе ауруымен ауырмайтын үй жануары?
3. Әлемдегі ең биік жануар?
4. Бір жақ қырымен жатып ұйықтайтын жыртқыш сүтқоректі?
5 Жер бетіндегі ең тісі көп жәндік?
II). Жануарларды тіршілік ету ортасына қарай бөлу.
Құрлықта Жер астында Суда Ауада
1. Жарғанат. 2. Сарышұнақ. 3. Сілеусін. 4. Итбалық. 5. Ақбөкен.
6. Соқыртышқан. 7. Түлен. 8. Көртышқан. 9. Жұпартышқан. 10. Киттер.
11. Қалталы көртышқандар.
III). Тест жұмысы.
1. Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласын не
деп атаймыз?
а) герпетология. с) ихтиология.
б) маммалогия. д) эпидермис.
2. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат. (Буынаяқтыларда)
а) трохофора. с) целом.
б) параодия. д) хитин.
3. Буылтық құрттардың денесінде кірпікшелері бар дернәсіл пайда
болады оны не деп атаймыз?
а) целом. с) трохофора
б) хитин. д) параодия.
4. Сүтқоректілердің қан айналу шеңбері нешеу?
а) биреу. с) екеу
б) төртеу. д) үшеу.
5. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы не деп
аталады?
а) параодия с) маммалогия
б) ихтиология. д) герпетология.
6. Түрпітектің денесінің ұзындығы неше см болады?
а) 77см. с) 55см
б) 60см д) 90см.
7. Қалталы қасқырдың жүктілік мерзімі неше күн?
а) 14күн. с) 35күн
б) 25күн д) 45күн.
8. Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы не деп атады?
а) орнитология. с) параодия.
б) ихтиология. д) маммалогия.
9. Қосмекенділердің жүрегі неше қуысты?
а) екі қуысты. с) төрт қуысты.
б) үш қуысты. д) қуысты емес.
10. Үйректұмсықтың денесінің ұзындығы шамамен неше см болады?
а) 30см. с) 50см
б) 40см д) 60см.
11. Балықтардың жүрегі неше қуысты?
а) бір қуысты. с) екі қуысты.
б) төрт қуысты. д) бір қуысты.
12. Шеміршекті балықтарымыз қалай ұрықтанады?
а) іштей ұрықтанады. с) тірілей туады.
б) сырттай ұрықтанады. д) барлық жауабы дұрыс.
13. Қайсы омыртқалы жануарлардың денесінде аралас қан таралады?
а) құстарда. с) балықтарда.
б) жорғалаушыларда. д) қосменділерде.
14. Бунақденелілерді зерттейтін ғылымды не деп атаймыз?
а) ихтиология с) энтомология
б) герпетология д) параодия.
15. Біздің жерімізде кездесетін жыртқыш аң?
а) түйе, с) жылқы
б) қасқыр, д) тауық.
IV. Жаңа сабақты қорытындылау.
V. Бағалау
VI. Үйге тапсырма беру.
§ 59. Үйге тапсырманы оқып келу. Сүтқоректілер жайлы мақал мәтелдер және аңыз әңгімелер жазып келу.
You Might Also Like
