InfoHub Logo

Zamanaýı sandyq tehnologıalardyń damyǵany sonsha, buryndary mundaı múmkindikter jaıly burynǵylar fantasıkalyq oqıǵalar ǵana jazatyn. Mundaı zattardy kúndelikti qarapaıym qubylys dep sanaǵanymyzben, bular uzaq, qajyrly zertteýler men tájirıbelerdiń jemisi. Bul ozyq tehnologıany túsindirýdiń qarapaıym mysaly: sizge ájeńizden erekshe qobdısha muragerlikke qaldy, biraq ony abaısyzda syndyryp aldyńyz delik. 

Týra mundaı qobdıshany satyp alý múmkin emes, biraq súıikti zatyńyzben qoshtasqyńyz da kelmeıdi. Alaıda, soǵan uqsas qańqa satyp alyp jáne úıińizde 3d prınter bolsa, kishkene kúsh salyp súıikti buıymyńyzdy qaıta qalpyna keltire alasyz. Buǵan úshólshemdi basyp shyǵarý arqyly qol jetkizýge bolady. Úshólshemdi basyp shyǵarý tehnologıasy kúndelikti ómirimizge qarqyndy enip, ajyramas bóligine aınalyp keledi. Keıbir adamdar úshin bul qosymsha tabys kózi nemese shyǵarmashylyq ıdeıalaryn iske asyrýǵa tamasha múmkindik bolyp otyr. 

 

3d prınter degenimiz ne?
Bul - sýretti úshólshemdi etip shyǵaratyn qurylǵy. Ol sandyq úshólshemdi modeldi paıdalana otyra qabattap shyǵarady. Sýretti jasap shyǵarýǵa plasıktiń birneshe túri negiz bolady, alaıda búginde óndirýshiler beıneniń áldeqaıda shynaıy bolýyna jańa komponentter qosyp jatyr. 

Syrt kelbeti jaǵynan 3d prınter metal baǵyttaýshylar qondyrylǵan qarapaıym prınterge uqsas, al basyp shyǵarýdy ekstrýder nemese lazer jasaıdy. Ony kúrdeli sýretter men pishinderdi, bólshekter men fragmentterdi, jalpy qarapaıym prıntermen shyǵarýǵa múmkin emes zattardy basyp shyǵarýǵa qoldanady. 

Basyp shyǵarýdyń qandaı tehnologıasy qoldanylady?
Úshólshemdi basyp shyǵarý jaıly alǵashqy ıdeıalar sonaý 80-shi jyldary paıda bolǵan. Dál sol ýaqyttary arnaıy fotopolımerl plasıktiń kómegimen nysanalar qurastyratyn stereolıtograf jasalyp shyǵarylǵan. Tehnologıa fotopolımerlerdiń qasıeti negizinde jasalǵan – lazerdiń áserinen ol qatyp qalyp, plasıktiń qatty pishinine aınalady. Dál osy qasıetter bolashaq prıınterge negiz boldy: lazer sáýle arqyly sýrettiń árbir pıkselin suıyq zattekten jasap salady, ol qatqan kezde nysananyń qatty bólshegine aınalady. 

Taǵy bir qoldanylatyn tehnologıa «lazerlik biriktirý» dep atalady. Qoldanylatyn materıal – tez balqıtyn plasıktiń untaǵy. Lazerdiń áserinen plasık balqyp, ıilgish bolady, al keıin bir qospaǵa birigedi. Plasık lazerdiń temperatýrasynan tutanyp nemese qyshqyldanyp ketpes úshin jumys jasalyp jatqan kameraǵa azot jiberedi (oqshaý gaz). 

 

3d prınterdiń jumysy bylaı iske asady: qyzmetshi element – ekstrýder-bas prınterdi iske qosatyn plasık jipti balqytady. Keıin balqytylǵan element shúmek arqyly beriledi, al keıin bólme temperatýrasynda tez qatady. 
Jumys isteý úshin basqa óndiristik tehnologıalar sıaqty arnaıy jaǵdaıdy qajet etpeıdi. Oǵan qosa nysanalardy jasaýǵa ketetin shyǵyn da asa kóp emes – 1 kg plasık úshin bar-joǵy 50-60 dollar. Sonymen qatar nysana uzaq ýaqytqa saqtalady, bul prınterdi úı jaǵdaıynda paıdalanýdyń qundylyǵyn arttyrady. 

 

 

 

 

3d prınter usynatyn múmkindikter
Ozyq tehnologıa arqyly, búginde úshólshemdi sýreti bar qarapaıym fýtbolkalar jasap qana qoımaı, ǵımarattardyń kúrdeli úshólshemdi proeksıalyq modelderin 100 mıkronǵa deıingi naqtylyqpen qurastyrýǵa bolady. Bul ásirese ǵylymı ınstıtýttarǵa ózekti, óıtkeni túptulǵasyn jasap qana qoımaı, jasalyp jatqan zertteýlerde ony ustap kórýge de bolady. Bul jańalyqqa zergerler de qýandy – jańa zaman prınteriniń arqasynda eń kúrdeli degen zattarǵa quıma pishinderin jasaý ońaı bolatyn boldy. Al arheologtarǵa tabylǵan elementtiń qısyndy jobasyn salyp qana qoımaı, onyń naqty túrin qurastyrýǵa múmkindik týdy. 
Ǵalymdarǵa arman bolǵan «azyq-túlik prınteri» kóp uzamaı shyndyqqa aınalýy múmkin. Ol aqýyzdar men kómirsýlardan naǵyz azyq-túlikti jasaı alady dep kútilýde. Sonymen qatar, ozyq tehnologıa adam múshelerin jasaýǵa kómektesýi múmkin. Bul ásirese donor tapshylyǵyna ushyraǵan adamdarǵa ózekti. Qazirdiń ózinde omyrtqaaralyq dıskter men baǵanalyq jasýshalardy basyp shyǵarý tájirıbege enip jatyr. Sol sebepti, burynǵylar fantasıka dep oılaǵan, al biz qazirde keıbir kınolardan kórip júrgen tańǵalarlyq zattar kóp uzamaı shyndyqqa aınalyp, ómirimizdi áldeqaıda jeńildetýi múmkin. 

 

 

 

---