InfoHub Logo

Belgili jazýshy Beıimbet Maılınniń Shuǵa belgisi romanyn oqymaǵan qaýym joq shyǵar. Shoqtyǵy bıik týyndynyń halyqqa áser etkeni daýsyz. Qyzdyń boıynda tek qana kelbeti shyraıly bolýy emes, qylyǵy, tárbıesi de joǵary deńgeıde bolý kerektigi jóninde baıandalady. Ajarlylyq pen minezdiń kórkemdigi birdeı kórinis tapqan. Shuǵa beınesi kópshilikke úlgi bola bildi. Sóılegen sózi men júrgen júrisi arqyly shynaıy bolmysynyń qandaı ekendigin anyq baıqaımyz.

Al endi búgingi zamandaǵy Shuǵa beınesi qandaı? Baısaldy, uıań, aqylyna kórki saı qyzdar osy kúni kezdesedi me? Álde ýaqyttyń ózgerýine baılanysty qara kózderimizdiń joq bolǵany ma? Osy saýaldarǵa jaýapty birge izdep, bir toqtamǵa keleıik.   

Árıne, burynǵy kezeń men búgingi kúndi salystyrý múmkin emes. Eki jaqtyń birlese qaınasýy ekitalaı. Degenmen de ǵasyrlar toǵysyndaǵy oqıǵalar jelisin jaqyndastyratyn jaqtar erekshe kórinip turady. Qazirgi kezde Shuǵa tárizdi sabyrly, jaıdary minezdi qyzdar da bar. Alaıda, dál ótkengi tarıhtaǵydaı bolmaǵanymen, taǵdyr tálkegi talaı márte oryn alady. Kez kelgen qyz balanyń boıynda ar,uıattyń bolýy - tekti otbasynan shyqqanyn, ata-anasynyń tálim-tárbıesin alǵandyǵyn, eshbireýdiń ala jibin attamaǵanyn dáleldeıdi. Áli kúnge deıin ondaı qyz ataýlylardyń bary qýantady. Máseleniń túp-tamyryna úńiletin bolsam, Shuǵanyń basynan ótken hıkaıasy - óz zamanynyń oqıǵasy. Búginde ishteı jaqsy kórip, syrt kózge baıqatpaý kóp kezdespese, ony múlde joq dep aıtýǵa da bolmaıdy. Óz shynaıy sezimin bildire almaı, jasyryp júrgender de birshama. Sol janmen baqytty bola alatynyn sezinse de, oǵan aıtýǵa júreksinip, qor bolyp qalamyn dep oılaýshylar da bar. Eki júrek birge soǵyp turǵanmen, tilge júginýge batyldary jetińkiremeı, osaldyqtaryn tanytatyndar jolyqpaı qoımaıdy.

Kópshilik jastar osy kezderi “Mahabbattyń, ıaǵnı sezim tili - únsiz til” degenge senedi. Iaǵnı kózben, ıakı júrekpen tildesý kerek desedi. Al sony bir júrek sezinse, ekinshisiniń muny bilýge qaýqary jetpeı qalady emes pe?! Sondaǵy anyqtaıtynymyz, eki jastyń mahabbattary berik emes ekendigi. Óıtkeni, bireýiniń esh sezimi joq nemese ol ony janardan baıqamaǵan. Ókinishtisi de sol ǵoı. Keı kezde kózben kórmeı, júrek tiline mán bergen durysyraq. Uǵyna almasa, óz sheshimi dep qabyldasa kerek. Ótken ǵasyrdaǵy Shuǵanyń oıyn, qabyldaǵan sheshimin qazirgi qoǵam qyzdarynyń keıbiri quptasa, basqalary  jaqtyrmaı qaraǵandaı bolady. Ár zamannyń ózindik tarıhy, ómiri bar ǵoı. Ony da umytpaı, qatty synı kózben qaramaǵan jón. Sol sáttegi Ábdirahman men Shuǵanyń sezimi qanshalyqty myqty bolsa da, olar ári qaraı baqyty úshin kúrespedi. Bir orynda toqtap qalyp, qandaı sheshim qabyldaý kerekterin bilmeı, joldary eki aıyrylady. Ábdirahmannyń Shuǵa qaıtys bolǵandaǵy tartqan azabyn, jazylǵan sońǵy hatyndaǵy tereń oıyn, tek shynaıy nıetti jan paıymdaýǵa laıyqty dep sanaımyn.  

Ata-anasynyń razylyǵyn, batasyn almaı, qos juptyń baqytty bolýy ekitalaı demekshi, Shuǵa ýaıymnan qusa bolyp, aýrýǵa shaldyǵyp ketedi. Qazir ondaı oqıǵa jelisi túgelimen joıylǵan joq, qaıtkenmen de azaıǵan. Óıtkeni, jastar óz erikterimen ómir súrýge daǵdylandy. Úlkenderdiń ruqsatyn almaı-aq, qansha qarsy bolǵanyna qaramastan pikirlerin, jeke tujyrymdaryn ustanady. Munysy durys, ne bolmasa burys ekenine mán berip jatqandary shamaly. Ǵasyrdyń aýysqany sonshalyq, ulttyq dástúrge negizdelgen qundylyqtarymyzdyń biri - jasy úlkenderge syılastyqpen qaraýdyń da qadiri qalmaǵan. Árkimniń óz shyndyǵy men jeke kózqarasy qalyptasqan qoǵamda kez kelgen jannyń túsinigi bólek bolady. Sol sebepti, sanaspaı qalyp, bireýdiń pikirine mán bermeý osydan týsa kerek.  

Kez kelgen adam óz taǵdyrynyń negizgi keıipkeri, ári qojaıyny. Ómiriniń qandaı sıpatta órbıtinine de jalǵyz ózi sebepker bolyp tabylady. Laıym durys sheshim qabyldap, jańsyq qadamdardan irgemizdi aýlaq ustaıyq. 

Qasıet Bahkereıqyzy

---