Qos tigisti jeńdi qurastyrý esebi men syzbasy
Jeńdi qurastyrý úshin kerekti ólshemder: Op, Drýk, Ozap
Kerekti qosymshalar: Pop, Pozap
Aldyn - ala esebi
Vok = O1O2 = OO1 – OO2 = 18 – 2, 5 = 15, 5
OO2 - ólshemge baılanysty.
88 ólsh. – 92ólsh. = 2, 5 sm
96 ólsh. - 104 ólsh. = 2 sm
108 ólsh.– 120 ólsh.= 1, 5 sm
120 ólsh. = 1 sm
3) Jeńniń enin anyqtaımyz:
Sýret 1
Shrýk. rasch =
Shrýk. fakt = = = 18, 1
Otyrýdy anyqtaý úshin eki formýlany qoldanamyz.
Ppos. ras = Dpr · N = 45·0, 1 = 4, 5;
Ppos. fak = Dok - Dpr.
Matanyń túri
N
1. Paltolyq
a) jumsaq
b) ortasha
2. Kostúmdik
3. Kóılektik
0, 15 - 0, 16
0, 12 - 0, 14
0, 07 - 0, 08
0, 06 - 0, 07
Shrýk. rasch = = 17, 6
Shrýk. rasch men Shrýk. jel (fakt) núktelerin sáıkestendiremiz, eger olar ártúrli bolsa, Shrýk. fakt esepti alamyz.
Bir tigisti, eki tigisti, úsh tigisti jeńdi esepteý jáne qurastyrý.
Jeńniń syzbasyn qurastyrý úshin eki perpendıkýlárly syzyq júrgizemiz, ol O1 núktesi bolyp tabylady. (Sýret 2)
O1 núktesinen joǵary qaraı túp bıiktigin júrgizemiz: ↑O1O2 = Vok = 15, 5 ← O1Rl = → O1Rp = Shrýk. jel /2 = 18, 1/2 = 9, 1
Rl jáne Rp núktelerinen joǵary qaraı perpendıkýlár syzyq júrgizemiz, qıylysqan núkteler O3 jáne O4 núkteler bolyp tabylady. O3 Rp núktelerinen tómen qaraı jalǵastyryp jeńniń uzyndyǵyn tabamyz.
↓ O3 M = Drýk – (1÷1, 5) = 60 – 1 = 59
Shyntaq syzyǵy
↓ O3L = O3M/2 + 3 = 59/2 + 3 = 32, 5
M jáne L núktelerinen gorızontal syzyq júrgizemiz.
Aldyńǵy tigis boıynsha qıǵash syzyq
←LL1 = 1 – 1, 5 sm; Rp, L1, M núktelerin qosamyz.
Jeń eteginiń eni:
←MM1 = Sh rýk. vnız/2 = 30/2 = 15
↓M1M2 = 1, 5 – 2, 5 sm.
Jeńniń etegin M jáne M2 núktelerimen qosamyz.
Rl jáne M2 núktelerdi túzý syzyqpen qosyp,
shyntaq syzyqpen qıylysqan jerin L2 núktesi dep belgileımiz.
← L2L3 = 0, 5 – 1, 5 sm
Rl; L3 jáne M2 núktelerdi túzý syzyqpen qosamyz.
Rp; L1; M – aldyńǵy aýdarylym
Rl; L3 jáne M2 - shyntaq aýdarylymy sýret 2
Túpti qurastyrý
↑Rp 1 = G4P6 (syzbadan) = 7, 0
↑RpR3 = G1P3 (syzbadan) = 9, 5
←R3R3' = → R3R3" = 0, 5
←1 - 1"= → 1 - 1"= 0, 5
←O3O5 = O2O3/2 – 2 = 9, 1/2 – 2 = 2, 5
←O2O6 = O2O4/2 = 9, 1/2 = 4, 5
1' pen O5 jáne R3' pen O6 túzý syzyqpen qosamyz.
O5 2 = 2 ÷ 2, 5 sm;
O6 3 = 1 ÷ 2 sm.
1'; 2; O2; 3; R3' núktelerin doǵalǵan syzyqpen qosamyz.
Tómengi túpti qurastyrý
← 1 - 1" = 1 - 1";
→ R3R3" = R33 R3";
← RnG2 = 0, 5 G1G4 (syzbadan) + (1 - 1') = 7 + 0, 5 = 7, 5;
Rn8' = G42 (syzbadan) + (1 - 1') = 2, 8 + 0, 5 = 3, 3; sýret 3
R3" jáne G2 núktelerin túzý syzyqtarmen qosamyz.
R3"4 = R3"G2/2 = 4 - 5 = 1÷2 sm
1"; 8; G2; 5; R3" núktelerin doǵalanǵan syzyqpen qosamyz.
Bir tigisti jeńdi qurastyrý
R'; L'; M' jeńniń tómengi jaǵynan ortasynda nemese 1 ÷ 2 sm - ge aldyńǵy aýdarylymǵa jyljytamyz.
← Rp R' = RpRl/2 – (0÷2 sm);
← L1L'= L1L3/2 – (0÷2 sm);
← MM' = MM2/2 – (0÷2 sm).
Aldyńǵy jáne shyntaq aýdarylymyndaǵy jeńniń tómengi bóliktiń jaımasy
→ Rp R1 = Rp R'; ← Rp R2 = Rp R';
→ L1L11= L1L'; ← L3 L4 = L3L';
→ MM3 = MM'; ← M2M4 = M2M'.
↓M3M31 = M1M2;
Túptiń tómengi bóliginiń jaımasy
R p 8' = R p 8 ┴ 6 - 7 = 4 – 5 = 1 ÷ 2 sm.
R1; L11; M31 - aldyńǵy aýdarylymnyń syzyǵy
R2; L4; M4 – shyntaq aýdarylymynyń syzyǵy
Búkpeniń eni ↓L4L41 = 2 sm;
Búkpeniń uzyndyǵy L4L3 = L41 L3.
Túzý pishin jeńde R1 jáne R2 núkteleri aldyńǵy jáne shyntaq syzyqtarynyń shyńdary bolady.
R1; Rp; Rl jáne R2 vertıkal syzyqtar túsiremiz.
Eki tigisti jeńdi qurastyrý
← Rp R5 = L1L5 = MM5 = 3 - 4 sm;
R5; L5 jáne M5 doǵamen qosamyz.
Túptiń tómengi bóligimen qıylysqan núkte R51 jáne etekpen M51 núkteleri bolyp tabylady.
R51; L5; M51 – jeńniń tómengi bóliginiń aldyńǵy tigisi
→ Rp R1 = Rp R5;
→ L1L11 = L1L5;
→ MM3 = MM5.
R1; L11 jáne M3 núktelerin qosamyz.
↑ R1 R11 = R5 R51;
↓ M3M31 = M5M51.
R11; L11 jáne M31 – jeńniń ústińgi bóliginiń aldyńǵy tigisi
R p 8' = R p 8; ┴ 6 - 7 = 4 – 5 = 1 ÷ 2 sm; R p 8' = R p 8 = 3, 3.
Shyntaq aýdarylymynyń eni → Rl R4 = 4 sm;
Ústińgi jaǵynda jeńniń pishinine qaraı 1÷6 sm bolady.
Aýdarylymnyń eni → M2M4 = 0... 2 sm
M4 jáne R4 núktlerin túzý syzyqpen qosamyz, shyntaq syzyǵymen qıylysqan jerin L4 núktesimen belgileımiz.
Jeńniń tómengi bóliginiń shyntaq tigisiniń núktesi ←L4L41 = L2L3 = 1.... 1, 5 sm.
M4; L41; R4 núktelerin qıǵash syzyqpen qosyp, joǵary qaraı jalǵastyramyz, osy syzyqtyń qıylysyn R41 dep belgileımiz.
Shyntaq tigispen túptiń tómengi bóligimen qıylysqan núktesi R41 bolyp tabylady.
R41; L41; M4 – jeńniń tómengi bóliginiń shyntaq tigisi.
Ústińgi bóliktiń shyntaq tigisiniń qurastyrylýy
← Rl R2 = Rl R4
← L3L42 = L3L41
← M2M41 = M2M4
R2; L42; M41 doǵaldanǵan syzyqpen qosamyz.
↑R2R21 = R4R41
R3' R21 – doǵalanǵan syzyqpen qosamyz.
R21; L42; M41 – jeńniń ústińgi bóliginiń shyntaq tigisi.
Ádebıetter tizimi.
1. « Áıelder jáne balalar kıimderin daıyndaý tehnologıasy». Q. Qýcharbaeva.
T. Amreeva, G. Chmekeeva. Astana: Folıant 2010j
2. «Kıimdi konstrýksıalaý jáne tigý tehnologıasy» A. Asanova, G. Tastanbekova Astana: Folıant 2008
3. Buıymnyń túıindik óńdelýi T. Sýleımenova. Astana: Folıant 2009
4. «Ulttyq kıimderdi jobalaý jáne tigý tehnologıasy» S. Asanova. Astana2008j.
5. Kıimdi modeldeý jáne kórkemdik bezendirý G. Á. Tákisheva, B. E. Asanova Astana: Folıant 2008
6. «Tigin mamandyǵy» B. Hamıdolla, Q. Jolamanova. Astana: Folıant 2009
7. «Tigin buıymynyń tehnologıasy» - L. Kýatbekova, Ú. Kelesova. Astana - 2010j.
Úıge tapsyrma: Tapsyrmany konspekt jasap sýretke túsirip jiberý.
Kerekti qosymshalar: Pop, Pozap
Aldyn - ala esebi
- 1. Qoltyq oıyndynyń syzbadan uzyndyǵyn ólsheımiz:
- 2. Túp bıiktigin tabamyz: Vok = O1O2
Vok = O1O2 = OO1 – OO2 = 18 – 2, 5 = 15, 5
OO2 - ólshemge baılanysty.
88 ólsh. – 92ólsh. = 2, 5 sm
96 ólsh. - 104 ólsh. = 2 sm
108 ólsh.– 120 ólsh.= 1, 5 sm
120 ólsh. = 1 sm
3) Jeńniń enin anyqtaımyz:
Sýret 1
Shrýk. rasch =
Shrýk. fakt = = = 18, 1
Otyrýdy anyqtaý úshin eki formýlany qoldanamyz.
Ppos. ras = Dpr · N = 45·0, 1 = 4, 5;
Ppos. fak = Dok - Dpr.
Matanyń túri
N
1. Paltolyq
a) jumsaq
b) ortasha
2. Kostúmdik
3. Kóılektik
0, 15 - 0, 16
0, 12 - 0, 14
0, 07 - 0, 08
0, 06 - 0, 07
Shrýk. rasch = = 17, 6
Shrýk. rasch men Shrýk. jel (fakt) núktelerin sáıkestendiremiz, eger olar ártúrli bolsa, Shrýk. fakt esepti alamyz.
Bir tigisti, eki tigisti, úsh tigisti jeńdi esepteý jáne qurastyrý.
Jeńniń syzbasyn qurastyrý úshin eki perpendıkýlárly syzyq júrgizemiz, ol O1 núktesi bolyp tabylady. (Sýret 2)
O1 núktesinen joǵary qaraı túp bıiktigin júrgizemiz: ↑O1O2 = Vok = 15, 5 ← O1Rl = → O1Rp = Shrýk. jel /2 = 18, 1/2 = 9, 1
Rl jáne Rp núktelerinen joǵary qaraı perpendıkýlár syzyq júrgizemiz, qıylysqan núkteler O3 jáne O4 núkteler bolyp tabylady. O3 Rp núktelerinen tómen qaraı jalǵastyryp jeńniń uzyndyǵyn tabamyz.
↓ O3 M = Drýk – (1÷1, 5) = 60 – 1 = 59
Shyntaq syzyǵy
↓ O3L = O3M/2 + 3 = 59/2 + 3 = 32, 5
M jáne L núktelerinen gorızontal syzyq júrgizemiz.
Aldyńǵy tigis boıynsha qıǵash syzyq
←LL1 = 1 – 1, 5 sm; Rp, L1, M núktelerin qosamyz.
Jeń eteginiń eni:
←MM1 = Sh rýk. vnız/2 = 30/2 = 15
↓M1M2 = 1, 5 – 2, 5 sm.
Jeńniń etegin M jáne M2 núktelerimen qosamyz.
Rl jáne M2 núktelerdi túzý syzyqpen qosyp,
shyntaq syzyqpen qıylysqan jerin L2 núktesi dep belgileımiz.
← L2L3 = 0, 5 – 1, 5 sm
Rl; L3 jáne M2 núktelerdi túzý syzyqpen qosamyz.
Rp; L1; M – aldyńǵy aýdarylym
Rl; L3 jáne M2 - shyntaq aýdarylymy sýret 2
Túpti qurastyrý
↑Rp 1 = G4P6 (syzbadan) = 7, 0
↑RpR3 = G1P3 (syzbadan) = 9, 5
←R3R3' = → R3R3" = 0, 5
←1 - 1"= → 1 - 1"= 0, 5
←O3O5 = O2O3/2 – 2 = 9, 1/2 – 2 = 2, 5
←O2O6 = O2O4/2 = 9, 1/2 = 4, 5
1' pen O5 jáne R3' pen O6 túzý syzyqpen qosamyz.
O5 2 = 2 ÷ 2, 5 sm;
O6 3 = 1 ÷ 2 sm.
1'; 2; O2; 3; R3' núktelerin doǵalǵan syzyqpen qosamyz.
Tómengi túpti qurastyrý
← 1 - 1" = 1 - 1";
→ R3R3" = R33 R3";
← RnG2 = 0, 5 G1G4 (syzbadan) + (1 - 1') = 7 + 0, 5 = 7, 5;
Rn8' = G42 (syzbadan) + (1 - 1') = 2, 8 + 0, 5 = 3, 3; sýret 3
R3" jáne G2 núktelerin túzý syzyqtarmen qosamyz.
R3"4 = R3"G2/2 = 4 - 5 = 1÷2 sm
1"; 8; G2; 5; R3" núktelerin doǵalanǵan syzyqpen qosamyz.
Bir tigisti jeńdi qurastyrý
R'; L'; M' jeńniń tómengi jaǵynan ortasynda nemese 1 ÷ 2 sm - ge aldyńǵy aýdarylymǵa jyljytamyz.
← Rp R' = RpRl/2 – (0÷2 sm);
← L1L'= L1L3/2 – (0÷2 sm);
← MM' = MM2/2 – (0÷2 sm).
Aldyńǵy jáne shyntaq aýdarylymyndaǵy jeńniń tómengi bóliktiń jaımasy
→ Rp R1 = Rp R'; ← Rp R2 = Rp R';
→ L1L11= L1L'; ← L3 L4 = L3L';
→ MM3 = MM'; ← M2M4 = M2M'.
↓M3M31 = M1M2;
Túptiń tómengi bóliginiń jaımasy
R p 8' = R p 8 ┴ 6 - 7 = 4 – 5 = 1 ÷ 2 sm.
R1; L11; M31 - aldyńǵy aýdarylymnyń syzyǵy
R2; L4; M4 – shyntaq aýdarylymynyń syzyǵy
Búkpeniń eni ↓L4L41 = 2 sm;
Búkpeniń uzyndyǵy L4L3 = L41 L3.
Túzý pishin jeńde R1 jáne R2 núkteleri aldyńǵy jáne shyntaq syzyqtarynyń shyńdary bolady.
R1; Rp; Rl jáne R2 vertıkal syzyqtar túsiremiz.
Eki tigisti jeńdi qurastyrý
← Rp R5 = L1L5 = MM5 = 3 - 4 sm;
R5; L5 jáne M5 doǵamen qosamyz.
Túptiń tómengi bóligimen qıylysqan núkte R51 jáne etekpen M51 núkteleri bolyp tabylady.
R51; L5; M51 – jeńniń tómengi bóliginiń aldyńǵy tigisi
→ Rp R1 = Rp R5;
→ L1L11 = L1L5;
→ MM3 = MM5.
R1; L11 jáne M3 núktelerin qosamyz.
↑ R1 R11 = R5 R51;
↓ M3M31 = M5M51.
R11; L11 jáne M31 – jeńniń ústińgi bóliginiń aldyńǵy tigisi
R p 8' = R p 8; ┴ 6 - 7 = 4 – 5 = 1 ÷ 2 sm; R p 8' = R p 8 = 3, 3.
Shyntaq aýdarylymynyń eni → Rl R4 = 4 sm;
Ústińgi jaǵynda jeńniń pishinine qaraı 1÷6 sm bolady.
Aýdarylymnyń eni → M2M4 = 0... 2 sm
M4 jáne R4 núktlerin túzý syzyqpen qosamyz, shyntaq syzyǵymen qıylysqan jerin L4 núktesimen belgileımiz.
Jeńniń tómengi bóliginiń shyntaq tigisiniń núktesi ←L4L41 = L2L3 = 1.... 1, 5 sm.
M4; L41; R4 núktelerin qıǵash syzyqpen qosyp, joǵary qaraı jalǵastyramyz, osy syzyqtyń qıylysyn R41 dep belgileımiz.
Shyntaq tigispen túptiń tómengi bóligimen qıylysqan núktesi R41 bolyp tabylady.
R41; L41; M4 – jeńniń tómengi bóliginiń shyntaq tigisi.
Ústińgi bóliktiń shyntaq tigisiniń qurastyrylýy
← Rl R2 = Rl R4
← L3L42 = L3L41
← M2M41 = M2M4
R2; L42; M41 doǵaldanǵan syzyqpen qosamyz.
↑R2R21 = R4R41
R3' R21 – doǵalanǵan syzyqpen qosamyz.
R21; L42; M41 – jeńniń ústińgi bóliginiń shyntaq tigisi.
Ádebıetter tizimi.
1. « Áıelder jáne balalar kıimderin daıyndaý tehnologıasy». Q. Qýcharbaeva.
T. Amreeva, G. Chmekeeva. Astana: Folıant 2010j
2. «Kıimdi konstrýksıalaý jáne tigý tehnologıasy» A. Asanova, G. Tastanbekova Astana: Folıant 2008
3. Buıymnyń túıindik óńdelýi T. Sýleımenova. Astana: Folıant 2009
4. «Ulttyq kıimderdi jobalaý jáne tigý tehnologıasy» S. Asanova. Astana2008j.
5. Kıimdi modeldeý jáne kórkemdik bezendirý G. Á. Tákisheva, B. E. Asanova Astana: Folıant 2008
6. «Tigin mamandyǵy» B. Hamıdolla, Q. Jolamanova. Astana: Folıant 2009
7. «Tigin buıymynyń tehnologıasy» - L. Kýatbekova, Ú. Kelesova. Astana - 2010j.
Úıge tapsyrma: Tapsyrmany konspekt jasap sýretke túsirip jiberý.