- 05 ناۋ. 2024 00:34
- 279
كەڭىستىكتەگى ۆەكتورلار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «كەڭىستىكتەگى ۆەكتورلار» تاراۋىنا ەسەپتەر شىعارۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وسى تاراۋ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن جيناقتاپ، قاسيەتتەردى، تەورەمالاردى ەسەپتەر شىعارۋدا پايدالانا ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: ويلاۋ ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، ءوز بەتىنشە جۇمىستانۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس جاساۋىنا ىقپال ەتۋ.
3. تاربيەلىك: العا قويعان ماقساتقا جەتۋگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ۇجىمدىق جۇمىسقا، ءوزارا كومەك كورسەتۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قورىتىندىلاۋ، جيناقتاۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءبىلىمدى بەكىتۋ.
وقىتۋ ءادىسى: ساتىلاي - كەشەندى تالداۋ.
تەحنيكالىق – قۇرالدار مەن كورنەكىلىكتەر: كومپيۋتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، تەستىك تاپسىرما، اكتيۆويد قۇرالدارى.
ساباقتىڭ بارىسى: 1) ۇيىمداستىرۋ.
2) ماقساتىن قويۋ
3) ءبىلىمىن تەكسەرۋ
4) ەسەپتەر مەن جاتتىعۋلار ارقىلى ءبىلىمىن تەكسەرۋ.
5) تەستىلىك تاپسىرمالار
6) ۇيگە تاپسىرما ءىۇ تاراۋعا قوسىمشا ەسەپتەر № 98، 99
7) باعالاۋ
1 - كەزەڭ ۆەكتور انىقتاماسىن ايتۋ،
كوللينەار ۆەكتورلاردى سىزبادان تابۋ.
باعىتتاس، قاراما - قارسى ۆەكتورلاردى سايكەستەندىرۋ ارقىلى كورسەتۋ.
2 - كەزەڭ ۆەكتوردىڭ كوورديناتاسىنا ەسەپ.
№1 ا( - 2؛ 3؛ 6)، ۆ(3؛- 5؛ 6) اۆ ۆەكتورىنىڭ كوورديناتاسىن تاپ.
شەشۋى: اۆ( 3+2،- 5 - 3، 6 - 6) اۆ (5،- 8، 0)
ۆەكتور ۇزىندىعىن تابۋعا ەسەپ.
№2 ا( 1؛ 2؛ 3)، ۆ( 5؛ 2؛ 4)، س( 0؛ 2؛ 1)، د( 0، 2، 3) پاراللەلوگرامنىڭ توبەلەرى، دياگونالدارىنىڭ ۇزىندىعىن تابىڭىز.
شەشۋى: اس(0 - 1، 2 - 2، 1 - 3) اس(- 1، 0،- 2) │اس│= √5
تەڭ ۆەكتورلار سىزبادان: پاراللەلوگرامم، تراپەسيا، كۆادرات، رومب تەڭ ۆەكتورلاردى اۋىزشا اتاۋ.
3 - كەزەڭ ۆەكتورلاردى قوسۋ. m ( 3؛ 2؛ 2)، n ( - 1، 2،- 3) m+n ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: m+n(2، 4،- 1)
ۆەكتورلاردى قوسۋ قاسيەتتەرىن ايتۋ.
ۆەكتورلاردى ازايتۋ. m ( 6؛ 3؛ 2)، n ( 2، 3؛- 3) m - n ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: m - n (4، 0، 5)
4 - كەزەڭ 1. ۆەكتوردى سانعا كوبەيتۋگە ەسەپتەر
a ( - 1؛ 1؛- 4)، b( 0،- 2، 4) ۆەكتورلارى بەرىلگەن. 2 ا – b ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: 2 ا – b =2a (- 2، 2،- 8) – b (0،- 2، 4)= 2 ا – b (- 2، 4،- 12)
2. ا ۆەكتورىنا بەرىلگەن. 2ا، - 3ا ۆەكتورىن سالىڭىز.
3. ۆەكتوردىڭ جىكتەلۋىن جازۋ. a ( - 2؛ 1؛- 4)، b( 0،- 2، 0) ۆەكتورلارىن ورتتار بويىنشا جىكتەپ جاز.
شەشۋى: ا= - 2i+j - 4k، b = - 2j
5 - كەزەڭ 1. ا (1،- 5، 2) جانە b (3، 1، 2) ۆەكتورلارى بەرىلگەن. 2ا +b مەن 3ا - 2 b ۆەكتورلارىنىڭ سكاليار كوبەيتىندىسىن تاپ.
شەشۋى: 2ا+b = (5،- 9، 6) 3a - 2b=(- 3،- 17، 2) 2ا +b *3ا - 2 b= 150.
2. ا(0، 1 - 1)؛ ۆ(1،- 1، 2)؛ س(3، 1، 0) نۇكتەلەرى بەرىلگەن. اۆس ءۇشبۇرىشىنىڭ س بۇرىشىنىڭ كوسينۋسىن تاپ.
شەشۋى: اس(3 - 0، 1 - 1، 0+1) اس( 3، 0، 1) │اس│= √10
ۆس( 3 - 1، 1+1، 0 - 2) ۆس (2، 2،- 2) │ۆس│= √12
سوs C = (3، 0، 1)*(2، 2،- 2) /√10*√12 = 4/√120=√30/15
6 - كەزەڭ وقۋشى بىلىمدەرىن ساۋالناما جۇمىستارى ارقىلى تەكسەرۋ.
ساۋالناما ەسەپتەرى:
1. ا ( - 6، 3، 0) نۇكتەسى قاي جازىقتىقتا ورنالاسقان؟
ا) حۋ جازىقتىعى
B) ۋz جازىقتىعى
C) ح وسىندە
2. m (4، 0، 3)، n ( - 9، 2، 6) ۆەكتورلارىنىڭ ابسوليۋت شاماسىن تاپ.
ا) 7؛ 4 B) 5؛ 6 C) 5؛ 11
3. m (2،- 2، 9) ۆەكتورىنىڭ جىكتەلۋىن جازىڭىز.
ا) m= 2i - 2j - 9k
B) m = - 2i - 2j+9k
C) m = 2i - 2j+9k
4. ا (- 2، 5، 3) مەن b (1، س،- 1) ۆەكتورلارى پەرپەنديكۋليار. س سانى نەگە تەڭ؟
ا) 5
B) – 1
C) - 2
5. ۆەكتورلاردىڭ اراسىنداعى بۇرىشتى تاپ. ەگەر ا (3، 0 - 1)، b( 0، 3،- 1) تەڭ
بولسا،
ا) 2/10 B) - 1 /10 C) 1/10
قورىتىندىلاۋ. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وسى تاراۋ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن جيناقتاپ، قاسيەتتەردى، تەورەمالاردى ەسەپتەر شىعارۋدا پايدالانا ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: ويلاۋ ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، ءوز بەتىنشە جۇمىستانۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس جاساۋىنا ىقپال ەتۋ.
3. تاربيەلىك: العا قويعان ماقساتقا جەتۋگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ۇجىمدىق جۇمىسقا، ءوزارا كومەك كورسەتۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قورىتىندىلاۋ، جيناقتاۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءبىلىمدى بەكىتۋ.
وقىتۋ ءادىسى: ساتىلاي - كەشەندى تالداۋ.
تەحنيكالىق – قۇرالدار مەن كورنەكىلىكتەر: كومپيۋتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، تەستىك تاپسىرما، اكتيۆويد قۇرالدارى.
ساباقتىڭ بارىسى: 1) ۇيىمداستىرۋ.
2) ماقساتىن قويۋ
3) ءبىلىمىن تەكسەرۋ
4) ەسەپتەر مەن جاتتىعۋلار ارقىلى ءبىلىمىن تەكسەرۋ.
5) تەستىلىك تاپسىرمالار
6) ۇيگە تاپسىرما ءىۇ تاراۋعا قوسىمشا ەسەپتەر № 98، 99
7) باعالاۋ
1 - كەزەڭ ۆەكتور انىقتاماسىن ايتۋ،
كوللينەار ۆەكتورلاردى سىزبادان تابۋ.
باعىتتاس، قاراما - قارسى ۆەكتورلاردى سايكەستەندىرۋ ارقىلى كورسەتۋ.
2 - كەزەڭ ۆەكتوردىڭ كوورديناتاسىنا ەسەپ.
№1 ا( - 2؛ 3؛ 6)، ۆ(3؛- 5؛ 6) اۆ ۆەكتورىنىڭ كوورديناتاسىن تاپ.
شەشۋى: اۆ( 3+2،- 5 - 3، 6 - 6) اۆ (5،- 8، 0)
ۆەكتور ۇزىندىعىن تابۋعا ەسەپ.
№2 ا( 1؛ 2؛ 3)، ۆ( 5؛ 2؛ 4)، س( 0؛ 2؛ 1)، د( 0، 2، 3) پاراللەلوگرامنىڭ توبەلەرى، دياگونالدارىنىڭ ۇزىندىعىن تابىڭىز.
شەشۋى: اس(0 - 1، 2 - 2، 1 - 3) اس(- 1، 0،- 2) │اس│= √5
تەڭ ۆەكتورلار سىزبادان: پاراللەلوگرامم، تراپەسيا، كۆادرات، رومب تەڭ ۆەكتورلاردى اۋىزشا اتاۋ.
3 - كەزەڭ ۆەكتورلاردى قوسۋ. m ( 3؛ 2؛ 2)، n ( - 1، 2،- 3) m+n ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: m+n(2، 4،- 1)
ۆەكتورلاردى قوسۋ قاسيەتتەرىن ايتۋ.
ۆەكتورلاردى ازايتۋ. m ( 6؛ 3؛ 2)، n ( 2، 3؛- 3) m - n ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: m - n (4، 0، 5)
4 - كەزەڭ 1. ۆەكتوردى سانعا كوبەيتۋگە ەسەپتەر
a ( - 1؛ 1؛- 4)، b( 0،- 2، 4) ۆەكتورلارى بەرىلگەن. 2 ا – b ۆەكتورىن تاپ.
شەشۋى: 2 ا – b =2a (- 2، 2،- 8) – b (0،- 2، 4)= 2 ا – b (- 2، 4،- 12)
2. ا ۆەكتورىنا بەرىلگەن. 2ا، - 3ا ۆەكتورىن سالىڭىز.
3. ۆەكتوردىڭ جىكتەلۋىن جازۋ. a ( - 2؛ 1؛- 4)، b( 0،- 2، 0) ۆەكتورلارىن ورتتار بويىنشا جىكتەپ جاز.
شەشۋى: ا= - 2i+j - 4k، b = - 2j
5 - كەزەڭ 1. ا (1،- 5، 2) جانە b (3، 1، 2) ۆەكتورلارى بەرىلگەن. 2ا +b مەن 3ا - 2 b ۆەكتورلارىنىڭ سكاليار كوبەيتىندىسىن تاپ.
شەشۋى: 2ا+b = (5،- 9، 6) 3a - 2b=(- 3،- 17، 2) 2ا +b *3ا - 2 b= 150.
2. ا(0، 1 - 1)؛ ۆ(1،- 1، 2)؛ س(3، 1، 0) نۇكتەلەرى بەرىلگەن. اۆس ءۇشبۇرىشىنىڭ س بۇرىشىنىڭ كوسينۋسىن تاپ.
شەشۋى: اس(3 - 0، 1 - 1، 0+1) اس( 3، 0، 1) │اس│= √10
ۆس( 3 - 1، 1+1، 0 - 2) ۆس (2، 2،- 2) │ۆس│= √12
سوs C = (3، 0، 1)*(2، 2،- 2) /√10*√12 = 4/√120=√30/15
6 - كەزەڭ وقۋشى بىلىمدەرىن ساۋالناما جۇمىستارى ارقىلى تەكسەرۋ.
ساۋالناما ەسەپتەرى:
1. ا ( - 6، 3، 0) نۇكتەسى قاي جازىقتىقتا ورنالاسقان؟
ا) حۋ جازىقتىعى
B) ۋz جازىقتىعى
C) ح وسىندە
2. m (4، 0، 3)، n ( - 9، 2، 6) ۆەكتورلارىنىڭ ابسوليۋت شاماسىن تاپ.
ا) 7؛ 4 B) 5؛ 6 C) 5؛ 11
3. m (2،- 2، 9) ۆەكتورىنىڭ جىكتەلۋىن جازىڭىز.
ا) m= 2i - 2j - 9k
B) m = - 2i - 2j+9k
C) m = 2i - 2j+9k
4. ا (- 2، 5، 3) مەن b (1، س،- 1) ۆەكتورلارى پەرپەنديكۋليار. س سانى نەگە تەڭ؟
ا) 5
B) – 1
C) - 2
5. ۆەكتورلاردىڭ اراسىنداعى بۇرىشتى تاپ. ەگەر ا (3، 0 - 1)، b( 0، 3،- 1) تەڭ
بولسا،
ا) 2/10 B) - 1 /10 C) 1/10
قورىتىندىلاۋ. باعالاۋ.