Қош келдің, әз Наурыз!
Қош келдің, әз Наурыз!
Мақсаты: Наурыз мейрамы туралы түсінік беру арқылы Қазақ халқының салт-дәстүрін көрсету және оны құрметтей білуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Ұлттық қазақи бұйымдар: сандық, асық, көрпе, домбыра, қамшы, ұлттық дастархан.
Залды мерекеге сай безендіру.
Мұғалім: Армысыздар ұстаздар, ата - аналар, балалар, қонақтар! Бәріміздің асыға күткен Наурыз мерекесі келіп те жетті. Мерекелеріңіз құтты болсын! Наурыз -«жаңа күн» деген сөз. Наурызда ауыл аралап көрісу үш күнге созылған. Сол күндері әрбір отбасының дастарханынан көжесі, дәмі үзілмеген, есігі ашық, қабағы жайдары болған. Ұлыстың ұлы күні құтты болсын!
Ән: «Қазақи дастарханым»
Мұғалім:
Шілік болып бүрленіп
Дала әсем түрге еніп.
Масайрады бар әлем,
Құтты жаңа жыл келіп.
Басы барлық ырыстың,
Құтты болсын, Наурыз той -
Ұлы күні ұлыстың!
Ұлы күнде халайық,
Қалай қарап қалайық?
Сәйгүліктей ағайық,
Жасын болып жанайық.
Ортамызға шақырып,
Бабамызды Қызырдай,
Ақ батасын алайық.
Қызыр ата ортаға шығады.
Серік Ислам:
Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын.
Қайда барсаң жол болсын!
Төрт түлік ақты болсын,
Ұлыс береке берсін,
Бәле - жала жерге енсін.
Әумин...
Мұғалім:
Шашу! шашу! шашу!
Көп шашайық шашуды,
Жауғандай кеп аспаннан нөсер жаңбыр.
Уа, жамағат, теріп ал несібеңді.
Ризығы болсын көл - көсір.
Шашуды шашу.
Мұғалім:
Уа, халайық, тұрмайық
Әндетіп жырлайық!
Ортамызды ашайық
Ырыс тілеп бұл жылға
Тақпақтан шашу шашайық.
Балалардың тақпағы.
Мұғалім: - Наурыз айы – Шығыс күн есебі бойынша жылдың алғашқы айы. Бұл айда жылдың алғашқы айы есебінде күн мен түн теңеледі, сол себептен Наурыз жыл басы болып саналады екен.
Мұғалім:
Би десе бұралған,
Біздің топтың ұл - қыздары.
Қазақ әуенін тербетіп,
Барлық жанды қуантқан - дей
келе ортамызға «Қамажай» биімен қыздарымызды шақырамыз.
Би «Қамажай» қыздар тобы
Мұғалім:
Күй нөсерін төгейік,
Жырдан моншақ тізейік.
Уа, халайық, ал енді
Әнге кезек берейік.
Ән «Мерекем» орындайтын Айбүбү
Мұғалім:
Наурыз тойы - елдің тойы,
Көктем тойы - төлдің тойы.
Ән айтатын би билеп,
Жақсы көрем Наурыз тойын!
«Қара жорға» биімен ортаға ұлдарымызды шақырайық.
Мұғалім:
Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар,
Әнді сүйсең менше сүй - дей келе кезекті
«Көктем» әнімен Еркежанды ортаға шақырайық.
Мұғалім:
Өнерің болса қолыңда,
Өнерлінің ырысы.
Жарқырап жатар жолында,
Ән салып, би билеп,
Өнермен өрге басып кідірмейік.
Би « Өзбек биі»ортаға Аруайды шақырайық.
Мұғалім: Қазақ халқы ерте заманнан салт - дәстүрге, әдет - ғұрыпқа, ұлттық ойын түріне бай халық. Салт - дәстүрді мықты ұстаған халық. Салт - дәстүрімізге қыз ұзату, бесікке бөлеу, тұсау кесу кірсе, ұлттық ойындарымызға асық ату, сақина тастау, ақ сүйек, арқан тарту, қыз қуу ойындары жатады екен.
Ойын: « Қыз қуу»
Шарты: Ойынға бір ұл, бір қыздан қатысып отырады. Ұл бала қызды қуып жетсе бетінен сүйеді, жете алмай қалса, қыз жігітті қамшымен ұрады.
Мұғалім:
Естіген жұрт таң қала,
Бізде сондай әнші бар.
Тамылжытып ән салар - келесі кезекті «Қуыршақ» әнімен Дарияны ортаға шақырайық.
Ән «Қуыршақ»
Мұғалім:
Әнім де саған, биім де
Құт қонақ өзің үйімде.
Қуаныш сыйлар еліме,
Күлімде Наурыз күлімде.
Би «Испан биі» Елназ
Мұғалім: «Арқан тартыспақ» ойыны көнеден келе жат - қан ойындардың бірі болып табылады. «Арқан тартыспақ» ойыны бала денсаулығына көп пайдалы. Күштілікке, ұстамдылыққа, шыдамдылыққа тәрбиелейді.
Ойын «Арқан тартыспақ»
Мұғалім:
Наурыз - шыр айналған жылдың басы,
Адамның өлшенеді өмір жасы.
Қазақтың пейіліне, жарасады
Әр үйде дастарханға толған асы.
Ата - аналардың тілегі.
Мұғалім:
Бақ дарысын бәріңе!
Ой қосылсын ойыңа.
Бой қосылсын бойыңа!
Аман есен жетейік,
Келер Наурыз тойына!
Осымен мерекелік ертеңгілігіміз мәресіне жетті.
ШҚО, Аягөз қаласы,
«№4 аралас жалпы орта білім беретін мектеп» КММ
Мектепалды даярлық тобы мұғалімі
Жумашева Дарига Аскербековна
Мақсаты: Наурыз мейрамы туралы түсінік беру арқылы Қазақ халқының салт-дәстүрін көрсету және оны құрметтей білуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Ұлттық қазақи бұйымдар: сандық, асық, көрпе, домбыра, қамшы, ұлттық дастархан.
Залды мерекеге сай безендіру.
Мұғалім: Армысыздар ұстаздар, ата - аналар, балалар, қонақтар! Бәріміздің асыға күткен Наурыз мерекесі келіп те жетті. Мерекелеріңіз құтты болсын! Наурыз -«жаңа күн» деген сөз. Наурызда ауыл аралап көрісу үш күнге созылған. Сол күндері әрбір отбасының дастарханынан көжесі, дәмі үзілмеген, есігі ашық, қабағы жайдары болған. Ұлыстың ұлы күні құтты болсын!
Ән: «Қазақи дастарханым»
Мұғалім:
Шілік болып бүрленіп
Дала әсем түрге еніп.
Масайрады бар әлем,
Құтты жаңа жыл келіп.
Басы барлық ырыстың,
Құтты болсын, Наурыз той -
Ұлы күні ұлыстың!
Ұлы күнде халайық,
Қалай қарап қалайық?
Сәйгүліктей ағайық,
Жасын болып жанайық.
Ортамызға шақырып,
Бабамызды Қызырдай,
Ақ батасын алайық.
Қызыр ата ортаға шығады.
Серік Ислам:
Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын.
Қайда барсаң жол болсын!
Төрт түлік ақты болсын,
Ұлыс береке берсін,
Бәле - жала жерге енсін.
Әумин...
Мұғалім:
Шашу! шашу! шашу!
Көп шашайық шашуды,
Жауғандай кеп аспаннан нөсер жаңбыр.
Уа, жамағат, теріп ал несібеңді.
Ризығы болсын көл - көсір.
Шашуды шашу.
Мұғалім:
Уа, халайық, тұрмайық
Әндетіп жырлайық!
Ортамызды ашайық
Ырыс тілеп бұл жылға
Тақпақтан шашу шашайық.
Балалардың тақпағы.
Мұғалім: - Наурыз айы – Шығыс күн есебі бойынша жылдың алғашқы айы. Бұл айда жылдың алғашқы айы есебінде күн мен түн теңеледі, сол себептен Наурыз жыл басы болып саналады екен.
Мұғалім:
Би десе бұралған,
Біздің топтың ұл - қыздары.
Қазақ әуенін тербетіп,
Барлық жанды қуантқан - дей
келе ортамызға «Қамажай» биімен қыздарымызды шақырамыз.
Би «Қамажай» қыздар тобы
Мұғалім:
Күй нөсерін төгейік,
Жырдан моншақ тізейік.
Уа, халайық, ал енді
Әнге кезек берейік.
Ән «Мерекем» орындайтын Айбүбү
Мұғалім:
Наурыз тойы - елдің тойы,
Көктем тойы - төлдің тойы.
Ән айтатын би билеп,
Жақсы көрем Наурыз тойын!
«Қара жорға» биімен ортаға ұлдарымызды шақырайық.
Мұғалім:
Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар,
Әнді сүйсең менше сүй - дей келе кезекті
«Көктем» әнімен Еркежанды ортаға шақырайық.
Мұғалім:
Өнерің болса қолыңда,
Өнерлінің ырысы.
Жарқырап жатар жолында,
Ән салып, би билеп,
Өнермен өрге басып кідірмейік.
Би « Өзбек биі»ортаға Аруайды шақырайық.
Мұғалім: Қазақ халқы ерте заманнан салт - дәстүрге, әдет - ғұрыпқа, ұлттық ойын түріне бай халық. Салт - дәстүрді мықты ұстаған халық. Салт - дәстүрімізге қыз ұзату, бесікке бөлеу, тұсау кесу кірсе, ұлттық ойындарымызға асық ату, сақина тастау, ақ сүйек, арқан тарту, қыз қуу ойындары жатады екен.
Ойын: « Қыз қуу»
Шарты: Ойынға бір ұл, бір қыздан қатысып отырады. Ұл бала қызды қуып жетсе бетінен сүйеді, жете алмай қалса, қыз жігітті қамшымен ұрады.
Мұғалім:
Естіген жұрт таң қала,
Бізде сондай әнші бар.
Тамылжытып ән салар - келесі кезекті «Қуыршақ» әнімен Дарияны ортаға шақырайық.
Ән «Қуыршақ»
Мұғалім:
Әнім де саған, биім де
Құт қонақ өзің үйімде.
Қуаныш сыйлар еліме,
Күлімде Наурыз күлімде.
Би «Испан биі» Елназ
Мұғалім: «Арқан тартыспақ» ойыны көнеден келе жат - қан ойындардың бірі болып табылады. «Арқан тартыспақ» ойыны бала денсаулығына көп пайдалы. Күштілікке, ұстамдылыққа, шыдамдылыққа тәрбиелейді.
Ойын «Арқан тартыспақ»
Мұғалім:
Наурыз - шыр айналған жылдың басы,
Адамның өлшенеді өмір жасы.
Қазақтың пейіліне, жарасады
Әр үйде дастарханға толған асы.
Ата - аналардың тілегі.
Мұғалім:
Бақ дарысын бәріңе!
Ой қосылсын ойыңа.
Бой қосылсын бойыңа!
Аман есен жетейік,
Келер Наурыз тойына!
Осымен мерекелік ертеңгілігіміз мәресіне жетті.
ШҚО, Аягөз қаласы,
«№4 аралас жалпы орта білім беретін мектеп» КММ
Мектепалды даярлық тобы мұғалімі
Жумашева Дарига Аскербековна