InfoHub Logo

«Ұлылар үндестігі» әдеби - сазды іс - шара
Мақсаты:
Халқымыздың дана ақындары, ғұлама ойшылдары, Абай, Ыбырай, Мұқағали өлеңдері мен әндерінің таралуын насихаттау, бүгінгі ұрпақтарының ақындардың мұрасына қызығушылығын арттыру, оқып – білуге, тани түсуге ынталандыру.
Ғасырлар тоғысында ғасыр ақындарының ақындық таланттарын шәкірт жүрегіне ұялату, сол арқылы олардың бойында поэзия әлеміне, жалпы сөз өнеріне сүйіспеншілікті берік қалыптастыру.

Сәлеметсіздер ме құрметті ұстаздар, оқушылар!
Бүгінгі өткелі отырған «Ұлылар үндестігі» атты әдеби кешімізге қош келдіңіздер!
Қазақ ақындарының әр қайсысы шын мәніндегі дарын, қайталанбас шығармашылық тұлға ретінде дара.
Ия, ұлылар, ұлылар!
Кім ұлы десек қазақта жетеді ғой шіркін – ай!
Бірақ соның ішінде
Абай, Ыбырай, Мұқағали...
Ең дарынды, ең шебер ақындар.
Бүгінде өз алдына тәуелсіздік алып, егеменді ел, дамыған өз жолы бар мемлекет атанған Қазақстан Республикасы өз ұл – қыздарын, халық арасынан шыққан дана ғұламалары мен ақындарын, батырлары мен дүлдүл шешендерін, кейінгі ұрпаққа жеткізіп, танытып отырады. Олардың әрбір жақсы сөзі мен іс - әрекетін насихаттап, мерейтойларын атап өтуде.

Абай - один из самых великих поэтов казахского народа, переводчик, философ, политический деятель, музыкант.
Много лирических песен о неразделённой любви и написал поэт, яркое признание в любви, страсть к родному человеку звучат в его творениях.

Ыбырай Алтынсарин алғашқы мұғалім, қазақ халқының біртуар азаматы. Оның өлеңдері мен әңгімелері терең ойлы, халық жайлы.
В них автор талантливо выражает, общечеловеческие идеи, поэтому эти произведения близки и понятны не только для его современников, но и для нас, потомков.
Ақиық ақын Мұқағали Мақатаев өз естеліктерінде былай дейді: «Мен өлеңді ойдан құрастырып жазбаймын. Әлдекім құлағыма сыбырлағандай болады. Соны көшіремін. Сенесің бе?»
Да, Поэзия Макатаева несет в себе огромный заряд патриотизма, основными составляющими которого являются любовь к своему народу и родному языку. Написанные почти сорок лет назад стихотворения Макатаева звучат сегодня очень современно. Неиссякаемая любовь поэта к родной земле, к своему народу глубоко трогают душу.

1 - Сонымен балалар өздеріңіз байқағандай бүгінгі сазды кеш осы ұлылардың құрметіне арналып отыр.
Сайысымызды бастамас бұрын әділ қазы алқасымен таныс болайық!
Жюри:
Наш конкурс будет проходить по трем номинациям
1) «Жүйріктен жүйрік озар жарысқанда» выразительное чтение стихов Абая, Ыбырая и Мұқағали.
2) «Әңгіме мен қара сөз» в этой номинации участики будут рассказывать рассказы и слава назидания АБая и Ыбырай.
3) «Көңілім әнді ұғады» песни Абая и Мұқағали

Қалқам!
Мен Лермонтов, Пушкин де емен,
Есенинмін демедім ешкімге мен!
Қазақтың қара өлеңі – құдіретім,
Онда бір сұмдық сыр бар естімеген.

Жат жерді жастанғанда жазатайым,
Қанымен жазды мүмкін ағатайым.
Қасиетіңнен, айналайын, қара өлең,
Қазақтың дәл өзіндей қарапайым.

Іздемпаздық менің де бар өнерім,
Будан жасап бидай мен тары егемін.
Қазан - миым бәрін де қайнатады.
Дара қойып қазақтың қара өлеңін.

Ақынмын деп мен қалай айта аламын,
Халқымның өзі айтқанын қайталадым.
Күпі киген қазақтың қара өлеңін
Шекпен жауып өзіне қайтарамын.

Бірінші номинация қатысушылары дайындалып отырсын.
Кезекпен Аты - жөнін сыныбын атап шақырамыз.

Байқау қатысушыларының орындаулары
Ыбырай Алтынсариннің әңгімелері халық өмірімен байланысты болып келеді. Өз әңгімелерінде Ыбырай достық, білім, еріншектік, тәрбие туралы ой қозғайды.
Ал, Абай жазған қара сөздер қазақ әдебиетінің алтын қазынасы, баға жетпес қазынасы.

«Если страстно полюбишь науку, и само знание будешь считать подарком, то оно даст тебе высшее блаженство. Стремись к знаниям, стремись к ним страстно» Слово 32.
«Человек - дитя своего времени. Но если ты дурён, не обвиняй в этом своих современников». Слово 37.
«Кричащий в гневе смешон, молчащий в гневе страшен». Слово 37.

Абай Кунанбаев известен нам не только словами назидания, лирическими стихами и песнями, он известен нам своими изумительными переводами. Особенно его привлекали лирические произведения русских поэтов 18 века и немецкого драматурга и поэта Гёте.

Екінші номинация Әңгіме, қара сөз

Қара сөз бен әңгіме номинациясы қатысушыларын тыңдаймыз
Поэзия Абая усилена цветом, литературными и философскими ассоциациями. Читая его, зачаровываешься изобильной щедростью художника, ему доступны всё: песенный напев и заражающая музыкальность. Поэзия Абая певуча и таинственна. Стихи его - мощный поток душевности и непоколебимой жажды искупления и внутренней непосредственности.

Бүгінде Мұқағалидың 13 кітабы бойынша 1834 өлең, 19 поэмасы бар екені анықталып отыр. Мұқағалидың 35 мың жолға жуық өлеңі поэзия сүйер қауымның іздеп жүріп оқитын жырына айналды. Ақын өлеңдерінің 100 - ден астамын әндер жазылды. Соның ішінде 30 - дан астам жауһар жырларына Нұрғиса Тілендиев ән жазып берген екен.
Келесі кезекті мектебіміздің жас бұлбұл әншілеріне береміз.
Ал, енді балалар қазір әділқазылар алқасы өз шешімдерін шығарғанша біз, ұлылар өмірі мен шығармашылығына арналған викториналық сұрақтарға жауап беріп көрейік!

Әділқазылар алқасына сөз береміз.
Өлді деуге сыя ма, ойлаңдаршы,
Өлмейтұғын артында сөз қалдырған - дей отыра, кешімізді аяқтап қош сау болыңыздар дейміз!

Викториналық сұрақтар
Абай Құнанбаевтың өмір сүрген жылдары?
В каком году родился Ыбрай Алтынсарин? (1841 год).
«Үш бақытым», «Отан» өлеңдерінің авторы кім?
Как переводиться песня «Көзімнің қарасы» и кто его автор?
«Бір Құдайға сиынып,
Кел, балалар, оқылық,
Оқығанды көңілге
Ықыласпен тоқылық!- деп басталатын өлең кімнің өлеңі? Ыбырай
Шәкәрімнің Абайға қандай туыстық жақындығы болды?(Абайдың ағасының баласы.)
А. С. Пушкиннің атақты “Евгений Онегин” романын кім аударды? Абай
Мұқағали Мақатаевтың туған жері? Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылы
Как переводиться песня «Безветренная лунная ночь»на казахский язык?
Место рождения Ы. Алтынсарина? (Кустанайской области).
Абай туралы қысқаша мәлімет?
Абайдың әжесімен анасының аты кім?
Кто автор романа - эпопеи «Путь Абая»?
Ы. Алтынсарин алғашқы мектепті қашан және қайдаашты? /1860, Торгай
Абайдың қара сөздерінің саны нешеу?
В каком городе учился Ыбрай Алтынсарин? (Оренбург).
Мұқағали қай өлеңінде өзі туралы жазды?/ анкета/
Стихи каких поэтов переводил Ыбрай Алтынсарин? (А. Пушкин, М. Лермонтов, И. Крылов)
Мақатаевтың махаббат тақырыбына жазған өлеңдері қалай аталады?
Настоящее имя Абая /Ибрахим/
«Бай баласы мен жарлы баласы»әңгімесінің кейіпкерлері кімдер, әңгіменің авторы?
Абайдың табиғат тақырыбындағы өлеңдерін ата
Мұқағали Мақатаевтың патриоттық өлеңдерін атаңдар?
Пай! Пай! Пай! Киелі неткен жер!
Батырлар дүрілдеп өткен жер.- кімнің өлеңі және қалай аталады?
«Қазақ хрестоматиясының» авторы кім?

Қостанай облысы, Қостанай ауданы,
Жамбыл ауылы "Жамбыл орта мектебі "ММ
Қазақ тілі мен әдебиеті пәндері мұғалімі
Сакупжанова Жанна Жұмағұлқызы