InfoHub Logo

Bilim salasy; Tanym.
Uıymdastyrý oqý is - áreketi: Qarapaıym matematıkalyq túsinikterin qalyptastyrý.
Taqyryby. «Ǵajaıyp matematıka»
Maqsaty: 5 kóleminde sandyq esepteýge úıretý. Sandardy týra jáne keri sanaý,. Balalardyń tilin damytý jumystaryn jalǵastyrý, is - áreket daǵdylaryn meńgertý, álemniń tutas beınesin túsinip, oılaýǵa aýyzsha qosyp - alý jáne geometrıalyq pishinder týraly uǵymdaryn tıanaqtap, tústerdi ajyratýǵa, qarym - qatynas, kómek kórsetý, syılastyqty qalyptastyrý Balalardy tapqyrlyqqa, izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
Ádis tásili: túsindirý, suraq - jaýap, sergitý sáti, « Qaı san joǵaldy?» dıdaktıkalyq oıyny, jumbaqtar.
Qural jabdyq retinde sýretter, kilem, shar, geometrıalyq pishinder, úshburysh, tórtburysh, sandar, úlestirmeli materıaldar paıdalanylady

Bılıngvızm..
İs - áreket kezeńderi;
Tárbıeshiniń is - áreketi;
Balalardyń ás - áreketi;
Motıvasıalyq – qozǵaýshylyq
- Salamatsyzdar ma, balalar!
Salamatsyz ba!
- Balalar, búgin bizge qonaqtar kelipti, qane amandasaıyq!
Biz ádepti balamyz Amandasý úlkenge,
Aldymenen qonaqpen Tárbıeniń basy ǵoı.
Amandasyp alamyz. Al qanekeı bárimiz.
Sálem!- deıik úlkenge

Jylýlyq sheńber.
- Qane, balalar barlyǵymyz bir - birimizdiń qolymyzdan ustap kún jasaıyqshy.
- Balalar, mynaý neniń sýreti? (kúnniń)
- Kún jarqyrap shyqqan kezde adamdarǵa shýaǵyn shashady.
- Tańerteń turǵan kezde analaryń qaıyrly tań dep aıta ma?
Káne, bizde qaıyrly tań tileıik.
- Qaıyrly tań kózderim, sender oıanyńdar!!!
- Qaıyrly tań qulaqtarym, sender oıanyńdar!!!
- Qaıyrly tań saýsaqtarym, sender oıanyńdar!!!
Kózderin, qulaqtaryn ýqalaıdy.
Shapalaqtaıdy.
- Jaraısyńdar, balalar, búgingi kúnimiz jaqsy bolsyn, ornymyzǵa otyryp.
- Búgin bizde qarapaıym matematıkalyq uǵymdar týraly ashyq
oqý - is áreketi.

Uıymdastyrýshylyq izdenis kezeńi.
- Balalar, men senderge qur qol kelgen joqpyn
Myna sharlardy ala keldim.
- Bir jylda neshe mezgil bar?
- Tórt mezgil. Káne, atap shyǵaıyq... (qys, kóktem, kúz, jaz)
Bul sharlardyń túsi de sol tórt mezgildi belgileıdi.
Myna shardyń túsi qandaı?(aq)
- Bul shardyń túsi qaı mezgildi bildiredi?
Qys. qysta jer qandaı bolady (aq)
Sary shardy kórsetý
Bul tús qandaı jyl mezgilin bildiredi.(kúz)
- Sebebi kúzde aǵashtardyń japyraqtary sarǵaıyp jerge túsedi.
Jer beti sary kilemge uqsaıdy.
Jasyl shardy kórsetý.
Bul tús shópterdiń túsi sıaqty.
- Tabıǵat kóktemde oıanyp, jer beti jasyl shópke tolady..
Aǵashtar búrshik jara bastaıdy.(kóktem)
Qyzyl shardy kórsetý.
- Qyzyl tús qandaı jyl mezgilin bildiredi.?
Qaı ýaqytta gúlder qyzyl túske boıalady?.(jaz)
- Balalar, tústerin bildik, endi sıqyrly shardyń ishinde ne bar ekenin bilgileriń kele me? Káne, shardy kim jarady.
Bir bala shyǵyp shardy jarady, Balalar, bizge tapsyrmalar berilgen, osy tapsyrmany durys oryndasańdar, myna sıqyrly kilemshege otyryp «Ǵajaıyp matematıka» eline saıahatqa baramyz

1 - tapsyrma. 1 - den 5 - ke deıin týra jáne keri sanaý
Eki tilde sanaý.
2 - tapsyrma. Dıdaktıkalyq oıyn. Sandardyń kórshisin tabý. «Joǵalǵan san».
(1 - den 5 - ke deıin sandar boıynsha retimen turady.)

3 - tapsyrma. Logıkalyq esepter
- Dúkennen anam tórtburyshty 2 dopty alyp keldi, onyń bireýin inime berdim. mende neshe dop qaldy? (1)
- Qoıanda neshe qulaq bar?(qoıannyń sýretin kórsetý)
Mynaý neniń sýreti?
- Qolda qansha saýsaq bar?
2. Aǵashta 5qus otyr, onyń 2 - ýi ushyp ketti, aǵashta qansha qus qaldy?
3. Sebette 2 alma, tabaqta 3 alma qosqanda barlyǵy bolady neshe alma

4 - tapsyrma Jumbaqtar.
Adamǵa serik, kúzetke berik.(ıt)
Júregi bar, izi joq,
Qanatty bar, ushpaıdy.
Sý astynda qystaıdy. (Balyq)
Men atamnan qashtym,
Men ájemnen qashtym
Taba almadym atamdy, ájemdi.
Úıimdi saǵyndym.(Baýyrsaq)
Bul qaı ertegi?
Kishkene ǵana boıy bar, aınaldyryp kıgen tony bar (qoı)

Sergitý sáti:
«Bala, bala, balapan» áni: Bir serigip alsańdar odan ári jalǵastyrý.
Balalar, aqylmen oılap ár túrli nárseler jasaýǵa bolady eken.
Mynaý túrli - tústi pishinderdi qarańdarshy. Olardy qalaı ataımyz.
Balalar: Tiktórtburysh, tórtburysh, úshburysh, dóńgelek.
Tárbıeshi: Shýaq shashqan kúnge uqsaımyn kóbirek, meniń atym (dóńgelek)
Barlyq shatyr uqsaıdy tek ózime, birden biler qulaq asqan sózime. (úshburysh)
Teledıdar tanys eken barshaǵa, al pishinim uqsaıdy ǵoı (sharshyǵa)

Úlestirme materıaldarmen jumys.
Balalar, geometrıalyq pishinderdi ajyrata bilsek, endi «Ǵajaıyp matematıka» eline saıahatqa baratyn kilemshemizge qarap geometrıalyq pishinderdi ornalastyraıyq!
Qarańdarshy, balalar, qandaı ádemi kilemsheler jasadyńdar. Al osy kilemdegi oıýlar qandaı pishinnen quralǵan (úshburysh, tórburysh, dóńgelek)

Qorytyndy:
Geometrıalyq pishinderdi kilemshege ornalastyrdyq.
1 - den 5 - ke deıin týra jáne keri sanadyq.
Jumbaqtar sheshtik.
Balalar, kelesi oqý is - áreketinde osy kilemshege otyryp «Ǵajaıyp matematıka» eline saıahatqa baramyz.
- Jaraısyńdar, balalar, bárimiz kelgen qonaqtarmen qoshtasaıyq.
Kóriskenshe kún jaqsy,
Saý salamat bolaıyq.
Kútiletin nátıje:
Qolynan kelý:
- Balalar, biz búgin geometrıalyq pishinderdi ajyrattyq jáne kilemshege ornalastyrdyq.
Bilýi qajet: Sandardy týra jáne keri sanaý, logıkalyq esepter, jumbaqtar sheshý.
Bolý kerek: zeıindi, uqypty, meıirimdi, este saqtaý, oılaý qabiletteri, damyǵan.