InfoHub Logo

بەرگەن الار،

ەككەن ورار

احمەت بايتۇرسىنوۆ

ءبىز ءححى عاسىردىڭ زيالى قاۋىمىمىز. بالالار كۇننەن كۇنگە دامىپ كەلە جاتقان زاماندا ءمۇعالىم ودان ەكى ەسە دامۋى ءتيىس. ول ءۇشىن ۇزدىكسىز ەڭبەك ەتىپ، عىلىم شىڭىندا شىڭدالۋى كەرەك.

قازىرگى زامان – عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ دامىپ كەلە جاتقان كەزى. ەلىمىزدە دامىعان ەلۋ ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلۋ ماقساتىندا جاسالىپ جاتقان جۇمىستار سانسىز كوپ. اسىرەسە، ءبىلىم سالاسىندا كۇن ساناپ تىڭ وزگەرىستەر بەت الىپ كەلۋدە. دامىعان مەملەكەتتىڭ دامىعان قىزمەتكەرى بولۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ءوز ماماندىعىڭدى سۇيە بىلۋگە، قادىرلەۋگە، كەرىسىنشە، قادىرلەتۋگە، سىيلاۋعا داعدىلاندىرۋ كەرەك سياقتى. بۇل – بۇگىنگى زامان تالابى.

بۇگىنگى تاڭنىڭ بالاسى دا وزگەشە، قاشان دا جاڭالىقتى توسىپ وتىرعانداي. ەسكى داستۇرمەن وتىلگەن ساباققا قاناعاتتانباعاندىق تانىتارلىقتاي ىسپەتتى. اقپاراتتىق قۇرالدارعا تاۋەلدەنىپ بارا جاتىر. ال بۇل ءبىزدىڭ اۋقىمدى ماسەلەمىز. سوندىقتان زاماناۋي ءمۇعالىم جەتكىنشەكتەردى زامان تالابىنا ساي ساۋاتتى ەتىپ تاربيەلەۋ، سالاۋاتتى ءومىر سۇرۋگە ۇيرەتۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ءوزى جان-جاقتى ءبىلىمدى، شىعارماشىل جانە ويشىل بولماعى كەرەك. بالكىم، سول سەبەپتى بولار، سوڭعى كەزدەرى «ءوز شاكىرتتەرىمدى قايتسەم ساۋاتتى، قاتەسىز جازۋعا ۇيرەتەمىن، قالاي ەتسەم ولاردىڭ كىتاپ وقۋعا قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرا الامىن» دەگەن ويلار جانىمدى مازالاپ ءجۇر. اقىرى قولىما قالامىمدى الىپ، جازۋعا كىرىستىم.

كەز كەلگەن باسىلىم بەتتەرىنەن، نەمەسە عالامتور جەلىلەرىنەن فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىق جايىندا جازىلعان مالىمەتتەردى كەزدەستىرەمىز. مەن دە ەڭ الدىمەن وسى ماسەلەگە توقتالدىم. 2012 جىلى جيىرما بەسىنشى ماۋسىمدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى قاۋلى بەكىتتى. وندا مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىعىن دامىتۋعا ارنالعان جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتى كورسەتىلگەن بولاتىن. دەمەك، مەنىڭ تۇجىرىمداۋىمشا،  فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىق دەگەنىمىز — ساپالى ءبىلىم بەرۋدىڭ كەپىلى. سوندىقتان، وقۋشىلاردىڭ فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىقتارىن ارتتىرۋ جولدارىن وزدىگىمشە قاراپ باقتىم. ولاردىڭ ەرتەڭ دامىعان قوعامدا ەمىن-ەركىن، بايسالدى دا ساۋاتتى عۇمىر كەشۋى ءۇشىن قالاي جاتتىقتىرۋعا بولاتىن قىرلارىن قاراستىردىم. سەمينار مەن كونفەرەنسيالاردان العان مالىمەتتەر مەن ادىستەمەلىك قۇرالداردان وقىعان ءبىلىمىمدى ۇشتاستىردىم. بالالاردىڭ كىتاپ وقۋعا قىزىقپايتىن باسقا سەبەپتەرىن قاراستىردىم، ياعني، ءار ساباعىمنىڭ سوڭىندا قوسىمشا ادەبي پىكىر سۇراپ، جانە ونىڭ قاي كىتاپتا، نەشىنشى بەتىندە، ەلەكتروندى كىتاپتى وقىماعاندىعىن تەكسەرۋ ماقساتىندا باسپانىڭ اتى مەن باسپادان شىققان جىلىن، اۆتورى مەن تاقىرىبىن ارنايى ۋاقىت ءبولىپ تەكسەتىپ وتىردىم. ناتيجەسى جامان بولمادى. وقۋشىلار قۇربى-قۇرداستارى مەن سىنىپتاستارىنىڭ الدىندا ۇياتقا قالماۋ ءۇشىن بىرتىندەپ وقۋعا كىرىستى. ال ەگەر دە مەن سۇراعان وقۋشى وقىماي كەلگەن بولسا، قوسىمشا ساباققا شاقىرىپ، وقىتىپ وتىردىم. مىسالى، 5 سىنىپتا باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ «ۇشقان ۇيا» رومانىنان الىنعان «قارلىعاشتىڭ قۇيرىعى نەگە ايىر؟» ءۇزىندىسىن وتكەن كەزدە، ساباق سوڭىندا بالالارعا «ۇشقان ۇيا» رومانىن كىتاپحانادان الىپ، وسى ءۇزىندىنى تاۋىپ كەلۋدى تاپسىردىم. ولار ۇزدىكسىز ىزدەنىپ، شىعارمانىڭ قاي بەتتە باسىلعانىن، سونىمەن قاتار شىعارما جايىندا قىسقاشا تۇسىنىكتەرىن دە ايتىپ ءوتتى. جوعارىدا ايتىلعان تاپسىرمالاردى تۇگەلىمەن دەرلىك ورىندادى. وسىلايشا ءار ساباقتا وسى ءتاسىلدى ۇزدىكسىز قولدانىپ وتىردىم.  ال ءقازىر، بىرتىندەپ قاتەسىز جازۋعا ۇيرەتىپ ءجۇرمىن. «وقۋشىلاردىڭ فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىعىن دامىتۋ» تاقىرىبىنداعى ماقالالار مەن جۇمىستاردى ءبىرشاما وقىپ باقتىم.  حالىق دانالىعى «جاتتاندى ءبىلىم جارعا جىعادى» دەيدى. بويىمداعى ءىلىمىىمدى كۇندەلىكتى ومىردە قاجەتىمە جاراتىپ، شاكىرتتەرىمە ءبىلىم سىيلاۋعا كىرىستىم. بۇل تاقىرىپتا جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقان مۇعالىمدەر كوپ بولعانىمەن، فۋنكسيونالدىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە تولىق مەڭگەرمەگەن ۇستازدار دا جەتكىلىكتى.

بولاشاق – ساۋاتتى جاستاردىڭ كەزەڭى. ال جاستار – ءبىزدىڭ الداعى ءومىر اينامىز. سول ايناعا قاراپ وتىرىپ، ءوز كەلبەتىمىزدى، ءوزىمىزدىڭ ءبىلىم دەڭگەيىمىزدى كورەمىز. سوندىقتان، قۇرمەتتى ارىپتەستەرىم، ءوز اينامىزعا كۇندە قاراپ، باقىلاپ، جانە ونى ارلەپ جۇرەيىك.

اشيربەكوۆا ايجان اۋكيشوۆنا

قاراعاندى قالاسى

№10 جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبىنىڭ

قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى

---