Табиғат – біздің анамыз
Табиғат – біздің анамыз
Мақсаты: табиғатқа қамқорлық жасау туралы түсініктерін кеңейту. Табиғатпен үндестікті сезіну қабілетін, жағымды қарым - қатынас дағдыларын дамыту. Туған жердің табиғатына деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Әдіс - тәсілі: Көрсету, түсіндіру, әңгімелеу, қимылды ойын, сұрақ - жауап, сөздік жұмыс, қорытынды.
Сөздік жұмыс: Табиғат, құстар, балықтар.
Билингвальды компонент: Табиғат - природа, күз - осень.
Көрнекілігі: суреттер, гүлдер, құстар, балықтар, табиғат көрінісі.
Балалар шаттық шеңберге тұрып, сәлемдесу рәсімін орындайды.
Күлімде күн күлімде!
Табиғат – біздің анамыз!
Күлсін барлық бала шат,
Табиғатқа барамыз.
Достығымыз жарасқан,
Біз әдепті баламыз!
Балалар бір - біріне жылы тілектерін арнап, жүрек жылуын ұшырады.
Тәрбиеші: - Балалар, қазір қай жыл мезгілі?
Балалар: Күз мезгілі.
Тәрбиеші: - Күз мезгілінде қандай ерекшеліктер болады?
- Күн қандай болады?
Балалар: Күн салқын болады, жаңбыр жауады, жел соғады. Адамдар жылы киімдерін киеді.
Тәрбиеші: - Иә, балалар, оның бәрі табиғат құбылысына жатады.
- Балалар, бүгін біздер табиғат туралы, бізді қоршаған орта туралы айтамыз.
Тәрбиеші балаларға сурет көрсетіп, суретте не бейнеленгенін сұрайды.
Тәрбиеші: - Балалар суретте не көріп тұрсыңдар?
Балалар: - Суретте аспан, жер, жануарлар, күн, құс, ағаштар, өсімдіктер, су, көбелектер т. б.
- Иә, балалар, Табиғат - бізді қоршаған орта.
Күннің көзіне жылынамыз, күн біздің өмірімізге керек. Өсімдіктер күннің көзіне өседі. Суды ішеміз. Су балықтар үшін қажет. Балық сусыз өмір сүре алмайды. Жерді басып жүреміз. Жерде ағаштар, өсімдіктер, гүлдер өседі. Жануарлар орманда тіршілік етеді. Ауамен дем аламыз. Құстар аспанда қалықтап ұшады. Осының бәрі қоршаған ортаның көркі.
Тәрбиеші балаларға табиғатқа арнаған өздерінің тақпақтарын айтуды ұсынады.
Кәусар:
Жауды жаңбыр, ән жаңбыр,
Шөлін басты орман, қыр.
Ал, балалар, өздерін,
Қолшатырмен қорғап жүр.
Дамир:
Қайың, терек басынан,
Сарғыш тартып жапырақ,
Жерге түсіп шашылған,
Жел үрсе тек қалтырап.
Айару:
Шыр, шыр еткен торғайды,
Қорғамасақ болмайды.
Кіп-кішкентай торғайлар,
Ағаштарды қорғайды.
Балалар тыйым сөздер айтады:
Сұлу: Құстың ұясын бұзба.
Айнұр: Суды төкпе.
Ақнұр: Суға түкірме.
Нұрлы: Құсты таспен атпа.
Тәрбиеші балаларға жұмбақ жасырады:
1. Жұрттың бәрі сүйеді,
Бірақ қарай алмайды. Күн
2. Жылт-жылт еткен,
Жырадан өткен. Су.
3. Суда өседі, өнеді,
Сыртқа шықса өледі. Балық.
Сергіту сәті:
Торғай, торғай, тоқылдақ,
Жерден тары шоқып ап.
Бөтекесі бұлтиып,
Шық - шық - деп отырмақ.
Есік қағылып ішке қарға ұшып келеді. Балалармен амандасады.
- Сәлеметсіздер ме?
- Сәлеметсіз бе, қарға!
Тәрбиеші: - Қарға, қайдан ұшып келе жатырсыз?
Қарға: - мен осы балабақшаның айналасында ұшып - қонып жүремін. ағаштарға ұя саламын. Ал, қыста осы жақта қыстап қаламын.
Балалар, мен ұшып келе жатып, жерден мына жылтыраған қорапшаны тауып алдым. Ішінде не бар екен, бірге ашып қараймыз ба?
- Балық.
- Балық қайда тіршілік етеді?
- Суда тіршілік етеді.
Тәрбиеші балаларды бір - бірлеп шақырады.
Балалар қорапшадан алған суреттің атын атап, қайда өмір сүретінін айтып, тақтадағы суретке жапсырады.
«Мысық пен торғай» қимылдық ойын. Балалар қарғамен бірге ойынды ойнайды.
Қарға: - Балалар, сендер өте білгір, алғыр екенсіңдер. Шапшаң әрі тез қимылдайды екенсіңдер. Ал, енді мен кетейін. Сау болыңыздар!
Қарға балалармен қоштасады.
Тренинг: «Тілек тілеу».
Тілек тілеу арқылы күннің шуағын орнына қойып, күнді құрастырады.
- Күн ашық болсын!
- Жер көгерсін!
- Табиғатымыз көркейе берсін!
- Ата - анамыз аман болсын!
- Балабақшамыз көркейе берсін!
- Еліміз тыныш болсын!
Тәрбиеші: - Жарайсыңдар, балалар, қараңдаршы біздер нені құрастырдық.
- Күн.
- Балалар, туған жердің табиғатын қорғауымыз үшін не істеуіміз керек?
Балалар:- Ағаштарды сындырмау керек.
Өсіп тұрған гүлдерді жұлмау керек.
Құстарды таспен атуға, суды ластауға болмайды.
Табиғатты қорғауымыз керек.
Қорытындылау:
Бізді қоршап тұрғанның бәрі керемет жаратылыс, табиғат екенін білдік.
Табиғаттың тіршілік иелеріне берері мол екенін түсіндік.
Ал, ең бастысы, табиғат – ана бізге күш қуат пен денсаулық беретінін білдік.
Табиғат бізді мейірімділікке, төзімділікке, үйлесімділікке үйрететініне көзімізді жеткіздік.
Тас төбеден қара бұлтты төндірмей,
Жер ананың байлығы мол, тең бірдей.
Осы байлық баршамызға жетеді,
Пайдалансақ табиғатты бүлдірмей деп, ашық оқу іс – әрекетімізді аяқтаймыз.
Атырау қаласы,
№25 «Еркемай» балабақшасы
Мажиева Динара Бауыржанқызы
Мақсаты: табиғатқа қамқорлық жасау туралы түсініктерін кеңейту. Табиғатпен үндестікті сезіну қабілетін, жағымды қарым - қатынас дағдыларын дамыту. Туған жердің табиғатына деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Әдіс - тәсілі: Көрсету, түсіндіру, әңгімелеу, қимылды ойын, сұрақ - жауап, сөздік жұмыс, қорытынды.
Сөздік жұмыс: Табиғат, құстар, балықтар.
Билингвальды компонент: Табиғат - природа, күз - осень.
Көрнекілігі: суреттер, гүлдер, құстар, балықтар, табиғат көрінісі.
Балалар шаттық шеңберге тұрып, сәлемдесу рәсімін орындайды.
Күлімде күн күлімде!
Табиғат – біздің анамыз!
Күлсін барлық бала шат,
Табиғатқа барамыз.
Достығымыз жарасқан,
Біз әдепті баламыз!
Балалар бір - біріне жылы тілектерін арнап, жүрек жылуын ұшырады.
Тәрбиеші: - Балалар, қазір қай жыл мезгілі?
Балалар: Күз мезгілі.
Тәрбиеші: - Күз мезгілінде қандай ерекшеліктер болады?
- Күн қандай болады?
Балалар: Күн салқын болады, жаңбыр жауады, жел соғады. Адамдар жылы киімдерін киеді.
Тәрбиеші: - Иә, балалар, оның бәрі табиғат құбылысына жатады.
- Балалар, бүгін біздер табиғат туралы, бізді қоршаған орта туралы айтамыз.
Тәрбиеші балаларға сурет көрсетіп, суретте не бейнеленгенін сұрайды.
Тәрбиеші: - Балалар суретте не көріп тұрсыңдар?
Балалар: - Суретте аспан, жер, жануарлар, күн, құс, ағаштар, өсімдіктер, су, көбелектер т. б.
- Иә, балалар, Табиғат - бізді қоршаған орта.
Күннің көзіне жылынамыз, күн біздің өмірімізге керек. Өсімдіктер күннің көзіне өседі. Суды ішеміз. Су балықтар үшін қажет. Балық сусыз өмір сүре алмайды. Жерді басып жүреміз. Жерде ағаштар, өсімдіктер, гүлдер өседі. Жануарлар орманда тіршілік етеді. Ауамен дем аламыз. Құстар аспанда қалықтап ұшады. Осының бәрі қоршаған ортаның көркі.
Тәрбиеші балаларға табиғатқа арнаған өздерінің тақпақтарын айтуды ұсынады.
Кәусар:
Жауды жаңбыр, ән жаңбыр,
Шөлін басты орман, қыр.
Ал, балалар, өздерін,
Қолшатырмен қорғап жүр.
Дамир:
Қайың, терек басынан,
Сарғыш тартып жапырақ,
Жерге түсіп шашылған,
Жел үрсе тек қалтырап.
Айару:
Шыр, шыр еткен торғайды,
Қорғамасақ болмайды.
Кіп-кішкентай торғайлар,
Ағаштарды қорғайды.
Балалар тыйым сөздер айтады:
Сұлу: Құстың ұясын бұзба.
Айнұр: Суды төкпе.
Ақнұр: Суға түкірме.
Нұрлы: Құсты таспен атпа.
Тәрбиеші балаларға жұмбақ жасырады:
1. Жұрттың бәрі сүйеді,
Бірақ қарай алмайды. Күн
2. Жылт-жылт еткен,
Жырадан өткен. Су.
3. Суда өседі, өнеді,
Сыртқа шықса өледі. Балық.
Сергіту сәті:
Торғай, торғай, тоқылдақ,
Жерден тары шоқып ап.
Бөтекесі бұлтиып,
Шық - шық - деп отырмақ.
Есік қағылып ішке қарға ұшып келеді. Балалармен амандасады.
- Сәлеметсіздер ме?
- Сәлеметсіз бе, қарға!
Тәрбиеші: - Қарға, қайдан ұшып келе жатырсыз?
Қарға: - мен осы балабақшаның айналасында ұшып - қонып жүремін. ағаштарға ұя саламын. Ал, қыста осы жақта қыстап қаламын.
Балалар, мен ұшып келе жатып, жерден мына жылтыраған қорапшаны тауып алдым. Ішінде не бар екен, бірге ашып қараймыз ба?
- Балық.
- Балық қайда тіршілік етеді?
- Суда тіршілік етеді.
Тәрбиеші балаларды бір - бірлеп шақырады.
Балалар қорапшадан алған суреттің атын атап, қайда өмір сүретінін айтып, тақтадағы суретке жапсырады.
«Мысық пен торғай» қимылдық ойын. Балалар қарғамен бірге ойынды ойнайды.
Қарға: - Балалар, сендер өте білгір, алғыр екенсіңдер. Шапшаң әрі тез қимылдайды екенсіңдер. Ал, енді мен кетейін. Сау болыңыздар!
Қарға балалармен қоштасады.
Тренинг: «Тілек тілеу».
Тілек тілеу арқылы күннің шуағын орнына қойып, күнді құрастырады.
- Күн ашық болсын!
- Жер көгерсін!
- Табиғатымыз көркейе берсін!
- Ата - анамыз аман болсын!
- Балабақшамыз көркейе берсін!
- Еліміз тыныш болсын!
Тәрбиеші: - Жарайсыңдар, балалар, қараңдаршы біздер нені құрастырдық.
- Күн.
- Балалар, туған жердің табиғатын қорғауымыз үшін не істеуіміз керек?
Балалар:- Ағаштарды сындырмау керек.
Өсіп тұрған гүлдерді жұлмау керек.
Құстарды таспен атуға, суды ластауға болмайды.
Табиғатты қорғауымыз керек.
Қорытындылау:
Бізді қоршап тұрғанның бәрі керемет жаратылыс, табиғат екенін білдік.
Табиғаттың тіршілік иелеріне берері мол екенін түсіндік.
Ал, ең бастысы, табиғат – ана бізге күш қуат пен денсаулық беретінін білдік.
Табиғат бізді мейірімділікке, төзімділікке, үйлесімділікке үйрететініне көзімізді жеткіздік.
Тас төбеден қара бұлтты төндірмей,
Жер ананың байлығы мол, тең бірдей.
Осы байлық баршамызға жетеді,
Пайдалансақ табиғатты бүлдірмей деп, ашық оқу іс – әрекетімізді аяқтаймыз.
Атырау қаласы,
№25 «Еркемай» балабақшасы
Мажиева Динара Бауыржанқызы
You Might Also Like
