InfoHub Logo

Балқаш - ең сыршыл өзен. 

Бір жартысы тұщы, екіншісі тұзды су қоймасын елестетіп көріңіз. Мүмкін емес пе? Бірақ ол бар. Бұл Балқаш – суының химиялық сипаттамалары әртүрлі әлемдегі жалғыз көл. Екі бөліктегі минералдану дәрежесі де әртүрлі. Бұл ерекшелік – Балқаштың ең үлкен құпиясы. Бірақ жалғыз емес.

Бұл әлемдегі Каспий теңізінен/көлінен кейінгі екінші үлкен, кеуіп кетпейтін тұзды көл. Ең үлкен көлдер тізімінде ол 14 – ші орында.
Көлдің батыс бөлігі тұщы, шығысы тұзды. Шығыс жағалауында Көл жиі теңіз деп аталады. Бұл ежелгі заманнан бері тарихи түрде қалыптасқан. Қазіргі атау "балхи" сөзінен шыққан. Татар, қазақ және алтай тілдерінде бұл сөз "батпақтағы соққылар"дегенді білдіреді.

Көлдің пішіні жарты айға немесе бумерангқа ұқсайды, ол ортасында тарылады. Ортасы-ені шамамен 3 шақырым болатын Бұғаз. Ол көлдің әртүрлі бөліктерін байланыстырады. Тұщы және тұзды жартысы ешқашан араласпайды. Ғалымдар бұл құбылысты әлі түсіндіре алмайды.
Балқаш дала бойымен 600 км-ге таралады, көлді бес ірі өзен толықтырады және одан бірде-біреуі ағып кетпейді. Көлдің шығуы жоқ, су жай буланып кетеді. Бұл Балқаштың тағы бір ерекшелігі немесе жұмбағы.

---