InfoHub Logo

Ақпаратты қорғау және құпиялық стратегиясы

Интернеттегі қауіпсіздік пен құпиялылық Мәліметтерді және файлдарды шифрлау

Ақпаратты қорғау және оның құпиялық стратегиясы

Есептегіш техникада қауіпсіздік ұғымы кең мағынаға ие. Компьютердің сенімділігі, құнды мәліметтердің сақталуы, рұқсатсыз өзгертулерден қорғау және электронды байланыспен хат жазысу құпиясын сақтау - қауіпсіздіктің маңызды аспектілері. Ақпарат қауіпсіздігінің қаупі – мәліметтердің жойылуы, тұтастығының бұзылуы, құпиялылықтың бұзылуы немесе рұқсатсыз қол жеткізу мүмкіндігі болып табылады. Компьютерлік жүйелердегі қауіптердің көпшілігі кездейсоқ және қасақана болып екі түрге бөлінеді.

Өркениетті елдерде азаматтардың қауіпсіздігін заңдар қорғайды, бірақ есептегіш техника саласында құқық қолдану тәжірибесі әлі дамымаған. Заң шығарушы процесс технологиялық дамуға ілесе алмайды, сондықтан компьютерлік жүйелердің сенімділігі көбіне өзін-өзі қорғау шараларына байланысты.

Ақпаратты рұқсатсыз қол жетуден қорғау мәселесі ғаламдық компьютерлік желінің кеңінен таралуымен күрделене түсті. Құнды ақпараттың жоғалуы, бұрмалануы немесе жариялануының ықтималдығын азайту үшін ақпаратты қорғау қажет.

Ақпарат пен оның құпиялығын қорғау стратегиясы бірдей: ақпаратты бақылау. Ақпараттың сақталу орнын, қол жеткізуді шектеу мен тұтастығын сақтау маңызды. Негізгі стратегиялар:

Жүйені қорғау: Компьютерге рұқсатсыз қол жеткізуді шектеу. Компьютерді физикалық орналастыру және парольмен қорғау қажет.

Ақпаратты жасыру: Ақпарат қайда сақталғанын тек өзіңіз білсеңіз, оның құпиялығы мен тұтастығы қауіпсіз болады. Файлдардың жалған аттарын немесе көрінбейтін аттарын қолдану тиімді.

Ақпараттың тұтастығын қолдау: Мәліметтерді архивтеу, файлдарды құлыптау және парольмен қорғау қажет.

Ақпаратты қол жетпейтін ету: Ең осал ақпарат үшін файлдарды жасыру және құлыптау жеткіліксіз болуы мүмкін. Мұндай жағдайда ақпаратты басылған құжат түрінде сақтау немесе резервтік көшірмелерді жою керек.

Компьютерді тұзақтан алыңыз: Белгілі бір ақпаратты жасау мен сақтау қажет пе екенін ойлаңыз.

Із жасыру: Windows және басқа қосымшалар сіздің әрекеттеріңіз туралы ақпарат сақтауға бейім. Оларды параметрлерді қоюмен немесе қолмен өшіруге болады.

Интернеттегі қауіпсіздік пен құпиялылық: Интернетте жұмыс істеу кезінде компьютерлік жүйенің қауіпсіздігін қамтамасыз ету маңызды. Бүкіләлемдік желі ресурстары әрбір клиентке ашық болғандықтан, компьютерлік жүйе ресурстары да қауіпке ұшырауы мүмкін. Интернеттегі ақпарат алмасу кәдімгі хат жазысу сияқты қарастырылуы тиіс. Ақпарат барлық қатысушыларға қол жетімді болуы мүмкін.

Шифрлау: Мәліметтерді шифрлау - ақпараттың өңін айналдыру әдісі. Шифрланған хабарды тек шифрлау кілтін білетіндер ғана оқи алады.

Ашық және жабық кілттерді шифрлау: Ашық кілтпен шифрланған хабарды тек жеке, жабық кілттің көмегімен ашуға болады. Бұл әдіс мәліметтердің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

Қорытынды: Интернеттегі ақпараттың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін шифрлау әдістерін қолдану маңызды. Ашық және жабық кілттерді шифрлау жүйелері ақпараттың құпиялығын сақтауға мүмкіндік береді.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Алексеев А.П. Информатика 2001 ж.
2. Қазақстан Республикасының “Ақпараттандыру туралы” заңы. – Астана, 8 мамыр 2003 ж.
3. Қазақстан Республикасының “Электрондық құжаттар мен электронды-цифрлы қолтаңба туралы” заңы. – Астана, 7 қаңтар 2003 ж.
4. Берлинер Э.М., Глазырина И.Б., Глазырин Б.Э. Office 2000.
5. Ахметов К. Жалпы информатика. Астана, 2001 ж.
6. Габбасов Ю. Internet 2000.
7. Гаевский А.Ю. Microsoft Office: Word 97/2000. Excel 97/2000.
8. Долженков В., Колесников Ю.Р. Microsoft Excel 2000.
9. Симонович С., Евсеев Г. Практикалық информатика. 1998 ж.
10. Симонович С., Евсеев Г., Алексеев А. Жалпы информатика. 1998 ж.

ақпараттың тұтастығы дегеніміз не?
Компьютерлік вирус дегеніміз не
Коммерциялық ақпарат
Ақпарат құпиялылығының қауіптерінің түрлері
Құпия деген не
Ақпараттың тұтастығы нешеге бөлінеді