InfoHub Logo

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Философия және саясаттану факультетінің
Мәдениеттану мамандығының 4 курс студенті
Базарбай Жасмин
Практика жетекшісі: Есболова М.А.

Кибермәдениет коммуникациялар мен АТ-ны мәдени талдауға бағытталған жаңа пәнаралық зерттеу саласын білдіреді. П.Левидің айтуы бойынша кибермәдениет деп «киберкеңістіктегі олардың жалпы дамуындағы әдістердің (материалды және интеллектуалды), практиканың, тәсілдердің, ойлау тәсілдерінің және құндылықтардың жиынтығы» деп түсінеді. Кибермәдениет - бұл киберкеңістіктің табиғатымен анықталатын «танымға жаңа қатынас» - «ақпарат мұхитын, белгілердің ғаламдық мұхитын құратын ақпараттық ағым». Ол толық бақылауға жатпайтын шексіз білім кеңістігін жасайды. Леви киберкеңістіктегі білімді дерексіз білім ретінде емес, «оны мекендейтін адамдар мен топтардың көрінетін және айқын көрінісі»  деп санайды. Ол ауызша мәдениеттің технологиясын оның мүшелері арасындағы тікелей және жедел байланысын сақтауға арналған орта ретінде сипаттайды. Және, сайып келгенде, кибермәдениет өзінің желісінде айналатын таным мәдениетінің кеңістігі, өзіндік утопия немесе экстерриториалдылықтың бір түрі ретінде қарастырылады.

Кибермәдениетке желілерге қосылған компьютерді қолданатын идеалды формалар (идеялар, құндылықтар, аффекттер, мағына, дәм) мен денелерді шығаратын және өзгертетін тәжірибелер мен құрылымдардың үнемі өзара өндірісі мен көбеюі жатады. Кибермәдениет өзін-өзі анықтайтын ілмектерде үнемі көбейіп отыратын тәжірибелер мен құрылымдардың өзін-өзі ұйымдастыратын жүйесі ретінде қарқынды дамиды.

Кибермәдениетті қайшылықтар, қарама-қайшылықтар мен күрес бірлігінің диалектикалық жүйесі деп түсінуге болады. Интернет жүйе ретінде қазіргі қоғамның ішкі қайшылықтарын көрсетеді. Интернет жақсы да, жаман да емес, бірақ онда дамып келе жатқан символдық тәжірибелер олардың туындаған құрылымдық контексттеріне қарама-қайшы келеді.

А.Куадренің айтуынша, кибермәдениет қарым-қатынастың жаңа түрін немесе «коммуникативті мутацияны» тудырады, атап айтқанда:

1) жаңа қарым-қатынас режимі қазіргі заманғы мәдениеттің бір аспектісі ғана емес, сонымен бірге мәдениеттің семиотикалық үй-жайларының өзгеруіне әкеледі («жаңа мән»);
2) кибермәдениет - симметриялы және біркелкі бөлінген белгілердің өте күрделі жүйесі. Сонымен қатар, әрбір қолданушыны бұдан былай оның әлеуметтік қабатқа қатынасы арқылы анықтау мүмкін емес. Кибермәдениет 1 батыруды білдіреді;
3) кибермәдениет ұжымдық еліктеу және абстрактылы шындықты нығайтуға мүмкіндік береді;
4) кибермәдениет - адамзат тарихында болмаған семиотикалық күрделіліктің жаңа деңгейі.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар қоғам өмірінен алынған кез-келген үзінді оның виртуалды «қосарына» сәйкес келуі керек жағдай туғызады. Нарық немесе мемлекет, электронды бизнес немесе электронды үкімет, электронды сауда немесе электронды оқыту болсын, кез-келген әлеуметтік сала виртуалды кеңістікке байланысты сияқты.

Кибермәдениетті зерттеудің төрт тәсілі бар: утопиялық, ақпараттық, антропологиялық және гносеологиялық.

---